Resistentie anno 2011

‘Ter uitwerking van een onderzoek over resistentieproblemen bij de therapie met antibiotica heeft
prof. dr. J. Mulder van het Academisch Ziekenhuis in Leiden een vacature voor een bacterioloog.’ Deze
vacature, te vinden in ons digitale archief, stond in Medisch Contact nummer 13, 1953.

Al vrij snel na de ontdekking van penicilline in 1928 werd duidelijk dat bacteriën ongevoelig raken voor antibiotica. Onze oosterburen voelen momenteel met de enterohemorragische E. Coli aan den lijve wat voor gevolgen dat kan hebben.

Resistentie is niet meer alleen problematisch in buitenlanden. En het probleem groeit, aldus verschillende Nederlandse artsen-microbiologen die Twan van Venrooij interviewde (Artikel: Resistente bacterie heeft sterke troeven). De deskundigen zijn overwegend pessimistisch. We mogen dan in ieder geval in theorie een goed antibioticabeleid hebben met internationale faam, we zijn ook heel ‘goed’ in intensieve veehouderij. Misschien moeten wij eens over de grens kijken, naar bijvoorbeeld Zweden waar men echt werk heeft gemaakt van het salmonellaprobleem.

Omdat er niets in de pijplijn zit, moeten we hoop putten uit oude antibiotica die misschien hoger zijn te doseren, of te gebruiken bij indicaties waarvoor ze niet zijn geregistreerd. Niet echt bemoedigend. Wat is er gebeurd met de veelbelovende middelen van bijna tien jaar geleden die ik bij een soortgelijke rondgang optekende (De jacht op nieuwe antibiotica, MC 28-29, 10 juli 2002)? Betrokken bedrijven zijn inmiddels onvindbaar of nog niet verder dan de toen aangekondigde fase-I-studie.

‘De strijd is nog niet verloren’, dacht ik in 2002. Arts-microbioloog Jan Kluytmans schreef in hetzelfde nummer dat we moeten wennen aan een bestaan zonder antibiotica. Een dergelijke fatalistische waarschuwing wil je niet graag geloven. We doen er verstandiger aan het wel te doen.