KNMG wil waarborgen rond sleepwet

De minister van Binnenlandse Zaken moet zo snel mogelijk regelen dat de nieuwe wet op de inlichtingendiensten waarborgt dat patiëntgegevens beschermd blijven. Dat stelt de KNMG in aanloop naar een referendum over deze ‘sleepwet’, en doet enkele voorstellen om de vertrouwelijkheid van medische gegevens te bewaren.

De Eerste Kamer nam in juli een vernieuwde wet op de inlichtingendiensten aan, die de diensten toestaat om digitaal informatie te vergaren. De KNMG en LHV spraken zich in het najaar al zorgelijk uit over de impact, als de diensten hierdoor ook toegang krijgen tot ICT-systemen in de zorg. De KNMG wilde in gesprek met bij de wet betrokken ministeries kijken over er nog extra waarborgen of voorwaarden rond de verwerking van medische gegevens vielen aan te brengen.

Nu wordt een oproep gedaan aan de verantwoordelijk minister die sindsdien is aangetreden, Kajsa Ollongren (D66). Volgens de KNMG zijn ‘maatschappelijke risico’s’ van de sleepwet nog altijd ‘niet gerepareerd’, ondanks de gesprekken, terwijl ‘de tijd begint de dringen voor de inwerkingtreding van de wet’. De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) kan door de wet ‘privacygevoelige informatie “in bulk” verzamelen en gebruiken, maar ook delen met het Openbaar Ministerie en met buitenlandse veiligheidsdiensten’, aldus de KNMG, die dat als een ‘groot risico’ beschouwt. De artsenorganisatie vreest namelijk dat als ‘bijvangst’ van dat digitaal informatie vergaren er ook persoonlijke patiëntgegevens worden verzameld en gedeeld, zoals ‘spraakopnames, e-mails, faxen van consulten tussen dokters en patiënten en tussen hulpverleners onderling’.

De KNMG wil garanties dat medische gegevens vertrouwelijk zullen blijven, en stelt dat dit via een aanpassing op de wet moet kunnen. De organisatie, die hiervoor optrekt met de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN), wil twee opties daarvoor onderzoeken. Als eerste mogelijkheid denkt de KNMG aan het inbouwen van een onafhankelijke medische toets, waardoor medische gegevens die bijvangst zijn, worden verwijderd, zodat de AIVD ze niet kan gebruiken voor analysedoeleinden. Ook wil de KNMG onderzocht hebben of het mogelijk is zulke gegeven te filteren voordat informatie aan het OM en buitenlandse diensten wordt gegeven.

De bedoeling van de rijksoverheid is dat de wet begin 2018, mogelijk per mei, in werking treedt. Er vindt in maart eerst een raadgevend referendum plaats over deze wet, die door meer partijen wordt bekritiseerd.

De KNMG zegt dat er in de internetconsultatie die er aan de wetswijziging voorafging, geen zorgpartij is geïnformeerd over de wijzigingsplannen, en ook niet actief is geconsulteerd zoals bij onderwerpen als het medisch beroepsgeheim gebruikelijk is.