KNMG vindt levenseindekliniek onwenselijk

Zorgvuldig besluit over de dood vraagt om open blik

Artsenfederatie KNMG vindt speciale levenseindeklinieken onwenselijk. Zorgvuldige besluitvorming over de dood vraagt om een open blik, niet om een tunnelvisie waarin de dood de enige uitkomst is. Ook kost het vaststellen of het lijden van de patiënt uitzichtloos en ondraaglijk is en of redelijke alternatieven ontbreken doorgaans meer tijd dan de drie dagen die de NVVE voorstelt. Een levenseindekliniek wekt bovendien ten onrechte de verwachting van een recht op euthanasie.

De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig levenseinde (NVVE) heeft vorige week een voorstel voor oprichting van levenseindeklinieken gedaan. Artsenfederatie KNMG vindt dat de focus van de zorg in een dergelijke kliniek te veel ligt op het bespoedigen van de dood en leidt tot een tunnelvisie. Mensen met een doodswens moeten integrale zorg krijgen die zich niet alleen richt op de doodswens van een patiënt, maar ook op alternatieven en andere zorgvragen. Uitkomst van deze zorg kan zijn dat mensen daadwerkelijk worden geholpen bij het sterven, maar pas als blijkt dat het lijden uitzichtloos en ondraaglijk is en andere oplossingen niet mogelijk zijn.

Complex besluit
Ook is het in de meeste gevallen uitgesloten dat een arts binnen de door de NVVE gestelde termijn van drie dagen kan vaststellen of euthanasie de enige oplossing is. Een zorgvuldige besluitvorming neemt veel tijd in beslag en vergt veelal een langere betrokkenheid van de arts. Dit geldt zeker bij de door de NVVE genoemde doelgroepen als psychiatrische patiënten, beginnende dementerenden en mensen die hun leven voltooid achten. De afweging of aan alle wettelijke zorgvuldigheidseisen is voldaan, is juist bij hen buitengewoon complex en tijdrovend.

Geen recht op euthanasie
Een levenseindekliniek wekt de onterechte verwachting van een ‘recht’ op euthanasie of hulp bij zelfdoding. De suggestie dat in een levenseindekliniek meer zou kunnen dan thuis of in het ziekenhuis is onjuist; hier gelden dezelfde wettelijke regels.

Doorverwijzen
Ook wil de KNMG voorkomen dat artsen de zware vraag van euthanasie gaan vermijden en ‘moeilijkere’ patiënten doorverwijzen naar de levenseindekliniek. Momenteel komen patiënten er soms te laat achter dat een arts geen euthanasie wil uitvoeren vanwege principiële bezwaren of omdat euthanasie uitvoeren een buitengewoon belastende ervaring is. De KNMG stimuleert dan ook dat artsen tijdig en helder met hun patiënten communiceren over de (on)mogelijkheden rond euthanasie en hen, als zij zelf geen euthanasie willen uitvoeren, tijdig verwijzen naar een andere arts. Dit is beter dan een levenseindekliniek, want een einde maken aan het lijden van mensen met een doodswens kan in veel gevallen ook op andere wijzen dan het bespoedigen van het overlijden.

Noten

- Persbericht: www.knmg.nl/levenseindekliniek-onwenselijk.

- Over de (on)mogelijkheden rond euthanasie heeft de KNMG het concept standpunt ‘De rol van de arts bij het zelfgekozen levenseinde’ opgesteld: www.knmg.nl/zelfgekozen-levenseinde.

- KNMG-dossier levenseinde: www.knmg.nl/dossier/levenseinde.