Gesprek met Barbara Starfield

In de inleiding van het interview met Barbara Starfield (MC 5/2005: 186) staat ‘Hoe meer huisartsen, hoe gezonder de bevolking.’ Dit versluiert dat Starfields studies vooral het belang van een goede organisatie van de zorg aangeven.

Starfield is bekend van haar onderzoek naar de eerste lijn. Zij trekt daarmee ten strijde tegen het in de VS gangbare managed care-systeem. In dit systeem kopen werkgevers voor hun werknemers zorg in bij verschillende ziekenhuizen, vaak per ziekte ergens anders. Bovendien hoppen werkgevers regelmatig naar de goedkoopste zorgaanbieders. Dit brengt weinig continuïteit van zorg voor de werknemers/patiënten.

In het onderzoek van Starfield bleek dat naarmate een gezondheidszorgsysteem meer georiënteerd was op eerstelijnszorg, de overall uitgaven geringer waren, gezondheidsindicatoren beter en het aantal voorschriften lager (BMJ 2003; 236: 234-5). Zij toont dus niet zozeer aan dat huisartsen het beter doen dan specialisten. Wel bewijst ze de meerwaarde van een eerstelijns georiënteerd gezondheidszorgsysteem. In een dergelijk systeem is er een centrale rol voor de huisarts, maar zijn er ook andere (para)professionals in de eerste lijn naar wie kan worden verwezen. Per saldo zorgt dit eerstelijnssysteem ervoor dat de patiënten just in place, en dus goedkoper en beter, worden geholpen.

Een peiling onder huisartsen in het Verenigd Koninkrijk laat zien dat ook het werk van de huisarts zelf nog meer just in place kan. De huisartsen vonden dat het bij 28 procent van hun consulten niet nodig was geweest om een dokter te raadplegen (Norwich Union: ‘Health of the Nation’, 2004).

Rotterdam, februari 2005

G. Sikkema, adviseur eerste lijn