Depressie

De Amerikaanse schrijver Andrew Solomon werd in 1994 getroffen door een depressie die hem vervolgens zes jaar lang vrijwel volkomen invalideerde. Tegenwoordig heeft hij zijn ‘vitaliteit’ hervonden, al slikt hij nog steeds een pillencocktail van twaalf antidepressiva en zal hij ‘nooit meer gelukkig zijn’.  

De diepe, existentiële crisis die hij doormaakte, was voor Solomon aanleiding om niet minder dan een standaardwerk te schrijven over letterlijk alle aspecten van depressie. Ergens in Demonen van de middag geeft Solomon een karakterisering van het werk van zijn grote, zeventiende eeuwse voorganger Robert Burton, die met The Anatomy of Melancholy volgens hem een wijs boek schreef dat trachtte een synthese en een verzoening tot stand te brengen tussen bestaande filosofische en medische inzichten, religieuze impulsen, letterkundige karakteriseringen en persoonlijke wederwaardigheden. Dat is in de grond van de zaak ook Solomons methode: hij gaat niet alleen te rade bij de moderne neurowetenschap, maar zoekt de antwoorden op zijn vragen ook in de geschiedenis, in de sociologie, en in de culturele antropologie. Anders dan de ondertitel misschien suggereert is zijn omvangrijke studie dus allerminst het type zelfhulpboek waarvan er tegenwoordig dertien in een dozijn gaan. Integendeel, door de deels essayistische, deels journalistieke en deels autobiografische opzet, is het in zijn soort vooral uniek.  

Een van de vele verdiensten van het boek is dat Solomon allerlei gedachten opwerpt en uitwerkt die depressie plots in een nieuw licht stellen. Zoals deze: ‘Depressie is het geagiteerde neefje van de winterslaap, een zwijgen, een terugtrekking die energie spaart, een vetraging van alle systemen’ Of deze, tevens de openingszin van het boek: ‘Depressie is de zwakke plek in de liefde’.  Solomon schreef een monumentaal boek.

Andrew Solomon, Demonen van de middag. Een persoonlijke geschiedenis van depressie, Anthos,

ISBN 90 414 0338 8, 584 pag.,€ 34,90