Je bent een goede veertiger en moeder van twee kinderen. Het gaat je naar omstandigheden goed. Toch zit je vrijwel wekelijks op mijn spreekuur. Dat het je goed gaat, betekent niet dat dit je hele leven het geval is geweest. Je hebt een rugzakje. Zeg gerust een 60-literrugzak. We hebben het daar samen eigenlijk nooit over. Dat is ook prima. We weten van elkaar dat we het weten en dat is voor ons beiden voldoende.
Afgelopen week las ik dat het ‘verkennend gesprek’ volgend jaar vanuit het basispakket vergoed wordt. Fantastisch of toch niet? De ggz loopt momenteel over. Dus dat er een oplossing moet komen, moge duidelijk zijn. Maar een oplossing is iets anders dan het probleem verplaatsen.
Enkele jaren geleden moest ik vaak vergelijkingen trekken met auto’s. Hoe meer kilometers op de teller hoe vaker en sneller ze beginnen te pruttelen. Zo is dat ook met de plasstraal van de man. Een man van 65 jaar die zegt dat hij nog net zo ver of hard plast als pak hem beet veertig jaar geleden?
Arianne Beckers - Bruls is majoor-huisarts bij de Koninklijke Luchtmacht.
Zeven jaar geleden zat je tegenover me voor een reizigersadvies. Je was terminaal verklaard en ging nog één keer terug naar je favoriete bestemming. Om afscheid te nemen wel te verstaan. Van het land. De bevolking. Je geliefde die met je mee zou gaan. Van het leven. Het zou een emotioneel zwaar beladen reis worden.
Hij zit weer tegenover me. In eerste instantie met een vervelend hoestje dat maar niet over wilde gaan. Geduid als postverkoudheidsklachten bij een normaal CRP en geen afwijkingen op de X-thorax. Er waren ook geen alarmsignalen. Hij viel niet af. Er was geen sprake van hemoptoë. Over zijn rookgedrag hadden we het al diverse keren gehad. Het hoesten ging niet over.
Het is inherent aan mijn functie. Als militair huisarts heb ik dan ook al heel wat ballen gezien. Precies dat zijn mijn woorden als er weer iemand gegeneerd mijn spreekkamer binnenstapt. ‘Ah, ik had een man verwacht’ (blijkbaar klinkt ‘Beckers’ mannelijk). In dit #MeToo- en ongewenste-opmerkingentijdperk is mijn consultopening op het randje.
Dof. Uitgeblust. Doodongelukkig. Mijn POH-ggz en ik kunnen praten als Brugman. Ook psychofarmaca laten je geen enkel lichtpuntje zien. We ontkomen niet aan een verwijzing naar de ggz. Hoewel we dit echt wel samen geprobeerd hebben. We weten immers allemaal van de wachttijden in de ggz. We willen hier niet onnodig aan bijdragen.
Je had een slopende ziekte. Letterlijk iedere ademhaling was een lijdensweg. Ik kende je al een tijdje en kwam met enige regelmaat over de vloer. In het begin om elkaar te leren kennen. Om te peilen of alle hulp thuis afdoende was. Later ook om de behandeling van de tweede lijn over te nemen. Of beter gezegd. Je stopte de tweede lijn en ik kwam meer in beeld. Niemand kon je meer genezen. Elke behandeling was ingesteld op comfort.
Je bent op leeftijd. Er zit al een tijdje een knobbel in je borst. Dat wist jij. Dat wist ik. Samen besloten we er vooral niet naar te laten kijken. Ook al wisten we allebei dat de kans op een maligniteit groot zou zijn. Dat niks doen, ligt mij niet zo lekker.
Het was een vreemde visite. Jong, gevallen van de trap, kan niet naar de praktijk komen. Ik ken je maar al te goed. Je komt regelmatig. Vaak ben je erg theatraal in je klachtenpresentatie. Daar hebben we het vaker samen over gehad, maar dit schijnt nou eenmaal bij je te horen.
Jullie zijn ziek. Ernstig ziek. Zo ziek dat niemand meer iets voor jullie kan betekenen. Ik doe een poging. Niet curatief wel te verstaan. Jullie liggen in een bed in de woonkamer. Omringd door kaartjes met mooie woorden en bossen bloemen. Familie aan jullie zijde. Op de een of andere miraculeuze wijze komen dit soort situaties en casuïstiek nooit alleen.
Maligniteit, kwaadaardigheid, kanker, de ziekte met de grote K. Allemaal termen voor hetzelfde. Het is een veelvoorkomende hulpvraag in mijn spreekkamer. Soms heel direct: ‘Het is toch geen kanker?’ Soms moet je iets dieper graven: ‘Het is toch niks ernstigs?’
Voor mij ben je gewoon mevrouw Janssen. De oma van Saar. De moeder van Debbie. Altijd verzorgd voor de dag met een grote glimlach op je gezicht. Je komt niet vaak. Meestal gaat het om een plekje of een bloeddrukmeting. We kletsen over koetjes en kalfjes. Dan ineens tranen. Voor mij uit het niks. Voor jou met een lange aanloop.
Er zijn van die weken dat je de dood continu in de ogen kijkt. Klappertandend kwam hij binnen. Ruim 40 graden koorts, tachycard, hypotens. Blauwe lippen met een wittig ‘mondkapje’ eromheen. Geen duidelijke klachten, maar overduidelijk geen goede afloop zonder ingrijpen. Hij kijkt me paniekerig aan. Ik zie angst in de ogen. Angst voor wat komen gaat? Angst voor een mogelijk overlijden? Een familielid scandeert: ‘Help!’ Betrokkene zelf zegt niet meer te willen. Koorts ijlen?
‘Vragen en twijfels horen immers bij opgroeien en opvoeden. We moeten beseffen dat iedereen weleens onzeker en somber is, ook al lijkt alles zonnig op social media.’ Dit is een quote van staatssecretaris Maarten van Ooijen (CU) die ik tijdens mijn zwangerschapsverlof las. Ik kon me er wel in vinden.
Onze zoon is nu zes weken oud. Waar ik eigenlijk nog volledig met mijn hoofd in de poepluiers zou moeten zitten, is dat met de huidige reuring in huisartsenland niet helemaal mogelijk. Ik noem maar een ‘vrij roosteren’ zonder verdere toelichting. Mijn schermtijd ligt dan ook hoger dan dat ik zelf op dit moment zou willen.
Als huisarts zie ik zwangeren sporadisch. Af en toe voor een controle van een plasje of een vaginale schimmelinfectie. Heel soms wat duizeligheidsklachten, maar dan heb je het ook wel gehad.
De laatste tijd is er behoorlijk wat aandacht voor agressie jegens zorgpersoneel. In eerdere blogs besteedde ik al aandacht aan de steeds kortere lontjes. Hoe dat komt en wat de oplossing is, laat ik hier in het midden. Feit is echter dat agressie niet kan en niet mag.
Het is nog donker als ik naar mijn werk rijd; de regen valt met bakken uit de hemel. Het verkeer wil niet echt doorrijden. Ik merk enige irritatie bij mezelf, maar kan het relativeren. Dit in tegenstelling tot veel andere medeweggebruikers.
Als we iets zeker weten in het leven dan is het wel dat we op een dag dood gaan. Mensen luisteren bij het grootst mogelijke verdriet niet exact naar hoe je iets zegt, maar naar wat je zegt. De informatieverwerking wordt een stuk selectiever als het einde nadert. Denk dan niet alleen na over je woordkeuze, maar ook over de woorden die je kiest. De boodschap blijft immers hangen. Dat zie ik helaas met enige regelmaat in negatieve zin in de praktijk.
Je bent jong. Eigenlijk zelf nog maar een kind. Maar je komt nu al met een volwassen verzoek. Doordacht. Zelfverzekerd. Zonder haperingen vertel je het me. Je blijkt zwanger te zijn.
Je bent een goed jong. Wellicht niet altijd alles goed gedaan, maar waarbij ook niet alles goed is gegáán. Of beter gezegd: goed gaat...
Mijn assistente belt me. Veilig Thuis. Of ze ze even mag doorverbinden. Natuurlijk. Dat zal niet voor niks zijn. Ik hoor een vriendelijke stem die me een verdrietige casus schetst. Er zijn tekenen dat een van mijn patiëntjes zich in een schrijnende thuissituatie begeeft.
Je zou zeggen dat het me geen moeite kost. Ik heb immers ervaring uit eerste hand in mijn nabije omgeving. En kom op, ik ben huisarts. Toch worstel ik al op het moment dat ik je hulpvraag lees: ‘Gevoel in een verkeerd lichaam te zitten’.
