Antiautoritaire opvoeding

Het is 1975. Het zijn jaren waarin veel verandert. De normen rond seksualiteit verschuiven en de vrije liefde is een geaccepteerd begrip geworden. Ik ben pas begonnen als dokter en ik wil een dokter zijn die de tijdgeest begrijpt.

De dokter geneest niet alleen meer, maar hij luistert ook naar zijn patiënten, waardoor de spreekuren soms eindeloos duren. Mij spreekt dat aan en ik ben in de kringen van verlichting populair. Het is ook de tijd dat men de opvoeding niet meer van bovenaf oplegt en het kind vroeg bewust van de samenleving wil maken.

Ze heeft haar zoontje bij zich. Een knaapje van vijf jaar oud, die uitstraalt dat hij liever ergens anders zou zijn. Zij is een autoritaire moeder, die met verve de antiautoritaire opvoeding aanhangt. Bij het binnenkomen klaagt ze dat men in de wachtkamer kan horen wat er in de spreekkamer wordt gezegd.

Ze meldt dat ze voor het jaarlijkse uitstrijkje komt. Dat is in die tijd voorschrift voor vrouwen die de pil slikken. Op mijn vraag of haar zoon daarbij moet zijn, zegt ze dat ze hem bewust heeft meegenomen, omdat hij dat ook moet weten. Zij weet wat er van haar wordt verwacht en trekt haar kleren uit. Meer dan nodig is, want ze wil dat ik ook naar haar borsten kijk.

Ze gaat op de onderzoekbank liggen in de voorgeschreven houding en kijkt me aan. Ik doe mijn handschoenen aan en pak de attributen die nodig zijn. Het jongetje is erbij komen staan met een uitgestreken gezicht en kijkt wat we doen.

Dan kijkt hij me aan en zegt met heldere luide stem: ‘Ga jij mijn moeder ook neuken?’ Ik heb het gevoel door de grond te zakken. In mijn beleving wordt het doodstil in de wachtkamer. De handelingen worden snel en professioneel uitgevoerd en ze verlaat de spreekkamer zonder een woord.

Jaap Brienen, huisarts

Alle lezersbijdragen Het imago van de dokter