Verplichte rol voor arts in nieuw D66-wetsvoorstel ‘Voltooid leven’
5 reactiesD66 heeft op 7 november een nieuw wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer over ‘voltooid leven’. Hierin krijgen artsen wél een verplichte rol, in tegenstelling tot het eerdere voorstel.
Het aangepaste wetsvoorstel ‘Voltooid leven’ wil mensen van 75 jaar en ouder die hun leven als voltooid zien de mogelijkheid geven om het leven te beëindigen. Om dit mogelijk te maken wil D66 een nieuw beroep creëren, de levenseindebegeleider, die als beroepsgroep wordt toegevoegd aan de Wet BIG. Naast artsen kunnen verpleegkundigen, psychotherapeuten en gezondheidszorgpsychologen de functie van levenseindebegeleider vervullen, nadat zij een opleiding hiervoor hebben gevolgd. Deze levenseindebegeleider voert samen met de oudere intensieve gesprekken over de wens om te sterven, gedurende een periode van minimaal zes maanden met minimaal drie gesprekken.
Rol van de arts
Waar in het vorige wetsvoorstel artsen geen verplichte rol kregen, heeft D66-Kamerlid Anne-Marijke Podt dit aangepast na kritiek van de Raad van State. In een toelichting zegt Podt dat van de behandelend (huis)arts verwacht wordt dat hij in het voortraject aan de levenseindebegeleider medische informatie geeft. ‘De arts heeft vervolgens geen rol meer in het daadwerkelijke traject van de levensbeëindiging.’ Die informatie heeft de levenseindebegeleider nodig om te bepalen of er nog behandelopties zijn voor een bepaalde aandoening, en of er geen sprake is van een psychiatrische aandoening waar de wens uit voortkomt. In de toelichting op het wetsvoorstel staat dat het geven van inlichtingen over de medische situatie van de oudere door de (huis)arts wettelijk verplicht wordt, zodat de levenseindebegeleider een volledig beeld heeft van eventuele medische componenten binnen de stervenswens.
Gevolgen
De KNMG maakte bij het vorige wetsvoorstel bezwaren tegen het wetsvoorstel, onder meer omdat zij vrezen dat het invoeren van een voltooidlevenwet onbedoeld negatieve gevolgen heeft voor ouderen. De KNMG vindt dat de wet ouderdom kan stigmatiseren en het signaal kan geven dat het leven van ouderen minder waardevol is dan dat van jongere mensen. In de toelichting van het wetsvoorstel gaat Podt hierop in: ‘De kans dat dit wetsvoorstel zal leiden tot de door de KNMG gevreesde gevolgen acht initiatiefneemster echter niet groot. Anders dan de KNMG en enkele individuele burgers betogen, is de initiatiefneemster juist van mening dat ouderdom en het eigen levenseinde bespreekbaarder zullen worden in plaats van gestigmatiseerd en onaanvaardbaar.’
De KNMG beraadt dit zich nog op het huidige wetsvoorstel en komt later met een reactie.
Volgens Podt zal er nog een ‘tijdrovend’ traject volgen voor dit wetsvoorstel. ‘Het eerstvolgende is dat er een procedurevergadering in de Tweede Kamer komt, waarbij wordt bepaald hoe zij verder willen gaan.’
Lees ook
W.J. Duits
Bedrijfsarts, Houten
Als iemand zijn leven als voltooid ziet, dan is dat een eigen keuze. Het enige dat m.i. gedaan moet worden is dat de betreffende persoon zelf nadenkt over welk middels hij of zij wil gebruiken. Gedacht kan worden aan abstineren van eten en drinken. H...et op een veldbed gaan liggen in een te koude omgeving en gaan slapen. Er zullen ongetwijfeld nog meer methodes te bedenken zijn. Als iemand zelf dood wil, dan is het ook de eigen handeling die dat tot stand moet brengen m.i.. Die mogelijkheid bestaat nu ook al, als we klaar zijn met leven, dan kunnen we stoppen met eten en drinken. Als mensen anders claimen bij hun arts, zet dan de euthanasiewet in.
Het mogelijk maken van sterven onder begeleiding als je zelf vindt dat je leven voltooid is, waarom moet je anderen daarmee lastig vallen?
Nu ben ik oud en behoeftig, maar ik zie nog wel mogelijkheden om verder te leven, maar mijn omgeving is me beu en vindt dat ik te veel zorg vraag en te duur wordt. De vraag die dan gesteld kan worden is: Vind je je leven niet voltooid, je kan niet zoveel meer, je levert veel werk op en mensen gaan daar gebukt onder, vind je het niet genoeg? Na een aantal keer die vraag hebben gekregen zal ik mijn leven wel als voltooid gaan zien waarschijnlijk. Kortom, welke glibberige hellingbaan creëren we met deze wet?
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
De huidige euthanasiewet spreekt over ondraaglijk en uitzichtloos lijden zonder daarvoor een medische grondslag te eisen. Door het Brongersma-arrest is dit veranderd. De huisarts Suttorius werd aanvankelijk door de rechtbank niet veroordeeld voor hul...p bij zelfdoding bij Brongersma, die levensmoe was, maar in hoger beroep wel , wat werd bevestigd door de Hoge Raad. Inmiddels zou bij Brongersma een beroep gedaan kunnen worden op een stapeling van ouderdomsklachten. Wellicht biedt de huidige wet nog meer ruimte voor het mee laten wegen van het oordeel van de patiënt zelf. De vierde zorgvuldigheidseis spreekt al over smane met de patiënt tot een oordeel komen. Dat is weliswaar geen zelfbeschikkingsrecht, maar er zit wel iets van shared decision making in.
Hoewel ik sympathiek sta tegenover het zelfbeschikkingsrecht zie ik nog steeds niet in hoe de overheid hierin kan voorzien zonder onaanvaardbare risico's. Het huidige wetsvoorstel heeft nu om die reden de arts weer van stal gehaald als een doekje voor het bloeden, maar is totaal niet realistisch. Ik zou er niet over piekeren een recept te schrijven voor een dodelijk drankje, wat dan door een levenseindebegeleider bij de apotheek wordt opgehaald en aan de persoon, die erom vroeg wordt overhandigd. Ik denk dat er weinig artsen te vinden zijn die dat wel doen. Een ander nadeel van dit wetsvoorstel is dat het de huidige euthanasiewet in gevaar brengt.
De Raad van State had forse kritiek op het eerdere wetsvoorstel. Ik denk, dat met deze aanpassing de kritiek eerder groter dan kleiner zal zijn
P.J.E. van Rijn
huisarts n.p., Rheden
De z.g.n. levenseindebegeleider valt niet onder de euthanasiewet en legt geen artseneed af . Daardoor krijgt deze staatsbeambte de handen vrij in het oplossen van de door wetswijziging kunstmatig gecreëerde aankomende wachtlijst van voltooid levenden... .De vakkennis van de arts zal echter onontbeerlijk zijn ,maar dan zonder eed . Voorbeelden hiervan zijn artsen in de V.S. die door de z.g.n. `Georgian Laws `zijn beschermd tegen aanklachten die voortvloeien uit hun betrokkenheid bij het uitvoeren van de doodsstraf. Bij de toepassing van de Sharia- wetgeving worden artsen ingeschakeld om te voorkomen dat een niet ter dood veroordeelde toch dood gaat na een wettelijk toegebrachte verminking. En in het Derde Rijk hoefden artsen niet eens meer hun eed af te leggen zodat zij bij voorbaat al ontslagen waren van de plicht om om altijd moreel - ethisch goed te handelen. [zie : `Eichmann in Jerusalem `, Hannah Ahrendt over de `Banaliteit van het kwaad`] Kortom : De z.g.n levenseindebegeleider is niemand meer of minder dan de slager die zijn eigen vlees keurt . Peter van Rijn
M.D. Oosterhoff
Psychiater, Thesinge
Bert Keizer heeft in zijn column op Trouw dit wetsvoorstel al vernietigend besproken.
I.F. van Lingen
Huisarts, Hellendoorn
Fijn dat er een levenseindebegeleider wordt aangesteld. Ik laat deze beker namelijk graag aan mij voorbijgaan. Ik voel me niet gekwalificeerd genoeg om te herkennen wanneer er sprake is van ouderenmishandeling, depressie of een waandenkbeeld.
Kur...t Vonnegut was zo gek nog niet in 1968 met de beschrijving van de ethical suicide parlours. Daar zat de mogelijkheid gewoon in de stad naast de Howard Johnson’s en kon men er gewoon naar binnen wandelen. Gewoon in de straat en geen verdere poespas. Als je deze keuze wilt bieden moeten we er misschien zo min mogelijk regelgeving op los laten.