Bewust stoppen met eten en drinken ook onder de 60 jaar een optie

De KNMG raadt stoppen met eten en drinken als een manier van levensbeëindiging niet langer af bij personen jonger dan 60 jaar. Dit staat in een recentelijk vernieuwde handreiking voor artsen en andere zorgverleners.

In de voorgaande versie van de richtlijn uit 2014 werd stoppen met eten en drinken afgeraden voor personen jonger dan 60 jaar. Omdat er sindsdien wél casuïstiek onder de leeftijd van 60 jaar is waaruit blijkt dat stoppen met eten en drinken bij deze groep kan lukken, wordt dit in de herziene handreiking niet meer afgeraden. Wel plaatst de KNMG de kanttekening dat bij deze leeftijdsgroep het proces langer en moeizamer kan verlopen. Dit komt vooral door de betere lichamelijke conditie op jongere leeftijd, en de sterkere dorstsensatie waardoor stoppen met drinken lastiger is.

Huisarts Eva Bolt deed onderzoek naar dit onderwerp en was ook betrokken bij de herziening: ‘Deze wijziging is met name een verbetering voor jonge mensen met ernstige psychiatrie en een doodswens. Door het loslaten van de leeftijdsgrens hoop ik dat zorgverleners bewust stoppen met eten en drinken niet direct uitsluiten in gesprekken over de dood. Bij deze groep is euthanasie dikwijls geen optie om allerlei redenen, waarna het gesprek over de dood vaak stopt. Het contact is kwijt en de patiënt gaat vervolgens in eenzaamheid plannen maken. Bewust stoppen met eten en drinken kan een humaan alternatief zijn bij een sterke doodswens.’ Toch denkt Bolt dat deze manier van levensbeëindiging bij jongeren zeldzaam zal blijven, met name omdat het dus een moeizaam proces kan zijn, en zorgverleners hier toch terughoudend in zullen zijn.

De schatting is dat in 0,5 à 1,7 procent van alle sterfgevallen in Nederland mensen bewust stopten met eten en drinken om het overlijden te bespoedigen.