‘Ziekenhuizen moeten doen waar ze goed in zijn’

Elk ziekenhuis moet zich toeleggen op die typen van zorg waarin het kan uitblinken en extra volume aantrekken.

Dat voorstel doet The Boston Consulting Group in een vandaag verschenen rapport.

Volgens de opstellers van het rapport ‘Kiezen voor kwaliteit’ kent Nederland een uitzonderlijke dichtheid aan ziekenhuizen. Daardoor is het gemiddelde volume per type behandeling per ziekenhuis laag, wat afbreuk doet aan de kwaliteit en de efficiëntie.

Een groter volume in enkele wat verder uiteen liggende ziekenhuizen zal leiden tot een hogere kwaliteit en lagere kosten. En patiënten zijn best bereid wat verder te reizen als elders betere zorg is te krijgen dan in het meest nabije ziekenhuis.

Ziekenhuizen doen er goed aan een derde van de behandelingen binnen het huidige aanbod te selecteren en daarin vervolgens driemaal zo groot te worden, zo berekenen de onderzoekers. Alleen acute zorg en enkele vormen van chronische en ouderenzorg lenen zich niet voor dergelijke portfoliokeuzes. Volgens de onderzoekers zullen zo ziekenhuizen ontstaan met een breed palet aan acute en chronische zorg en een gericht aanbod in de electieve zorg. Door te investeren in deze zorg kan de efficiëntie en de kwaliteit omhoog, wat tot uiting zal komen in minder medische complicaties, minder vervolgbehandelingen en een kortere ligduur. Samen zullen de Nederlandse ziekenhuizen dan zo’n 2 miljard euro per jaar kunnen besparen.

Om te voorkomen dat alle ziekenhuizen dezelfde keuzes maken, moeten zij in regionaal verband afspraken maken over de herverdeling van de zorg.

De NVZ vereniging van ziekenhuizen zegt zelf ‘het voortouw’ te willen nemen bij het herschikking van de ziekenhuiszorg. ‘Wij denken na over functiespreiding en -concentratie, maar dan wel vanuit volwaardige ziekenhuizen en dicht bij de burger’, zegt woordvoerder Wouter van der Horst. ‘Dat betekent niet per definitie dat een ziekenhuis functies zal afstoten of verplaatsen.’

Hij wijst op de discussie over concentratie in de oncologische zorg: ‘Moet alles in enkele centra, of kunnen alle ziekenhuizen die zorg blijven leveren? Daar zijn we nog niet uit.’ De inspectie dringt in een aantal situaties aan op concentratie, weet Van der Horst: ‘De volume-eis bij slokdarmkankeroperaties is daarvan een voorbeeld. Maar concentratie kan ook problemen geven. In het Scheper Ziekenhuis in Emmen, bijvoorbeeld, deed één chirurg uitstekende bariatrische operaties. Totdat het helemaal verkeerd ging en hij werd ontslagen. Nu is die expertise daar weg.’ 

Joost Visser

Lees ook:

• Grote ziekenhuizen niet beter
• Meer nieuws