Ziekenhuizen langs de maatlat

Afgelopen week kwam de jaarlijkse Elsevier/Lagendijk-enquête weer uit. Al jaren wordt er volop kritiek geleverd op de gehanteerde onderzoeksmethoden en wordt de betekenis van de uitslag gebagatelliseerd. Door de ziekenhuizen die wat lager op de lijst staan, wel te verstaan. De winnaars zijn onveranderlijk apetrots op hun classificatie. De auteurs van het artikel beamen overigens veel van de kritiek. Maar, zo luidt hun verweer, zolang er niets beters is en de ziekenhuizen niet zelf voorzien in de openbaarmaking van hun zorgresultaten is dit de enige manier om de patiënt nog iets van keuze-informatie te verschaffen. En gelijk hebben ze.

Zelfs tot een eenvoudige prijsvergelijking zijn we in ziekenhuisland nog niet in staat. Producttypering moet daarin verandering gaan brengen. De doelmatigheidsverschillen tussen de ziekenhuizen zullen daardoor zichtbaar worden. Wie duurder is dan zijn buurman, zal dat beargumenteren met ‘een andere patiëntenmix’ (veel oudere patiënten bijvoorbeeld, die meer zorg behoeven) of met ‘een betere kwaliteit van zorg’.

Patiënten denken dat het met de medische kwaliteit van alle zorg die in ziekenhuizen wordt geleverd, wel snor zit. Maar insiders weten dat er aanzienlijke verschillen bestaan tussen de ziekenhuizen. En dat de duurste zorg niet altijd de beste is en omgekeerd. Heel relevante informatie, die ook in het onderzoek van de Consumentenbond - wel in overleg met de sector opgezet - niet is terug te vinden. Veel van mijn collega’s claimen afschaffing van het macrobudget en vrijlating van de uurtarieven voor medisch specialisten, marktwerking bij aanbodschaarste dus, waarvan de openeindrekening bij de collectieve lasten wordt gelegd. Dan is het minste wat mag worden gevraagd om openheid van zaken te geven over de toegevoegde waarde van de geleverde zorg - kwalitatief en kwantitatief - voor de volksgezondheid.