‘Veel mensen willen een medicijnman’ (2)

In het interview met Piet Borst (MC 27/2010: 1330) krijgt deze collega de ruimte om weer eens aardig te keer te gaan tegen alles wat niet strikt natuurwetenschappelijk is. Maar de gebruikte terminologie en zijn houding zijn meer emotioneel dan wetenschappelijk. Hij spreekt over absurd, over malloten en zinloze theorieën die je niet eens hoeft te toetsen, hij slaat met de vuist op tafel en spreekt met stemverheffing. Zijn mening is onwrikbaar. Aan hem is mijn reactie dan ook niet gericht.

Wie ervoor kiest, kan zijn hele leven richten op de natuurwetenschappelijke kanten van het medisch bedrijf en daarbinnen een glorieus en gevierd wetenschapper zijn, zoals Borst. Daar is niets mis mee. Maar je kunt ook oog hebben voor de aspecten van de zieke en gezonde mens die niet zuiver natuurwetenschappelijk zijn. Een mens is soms, maar ook vaak, meer dan alleen een object. Lifestyle gaat voorbij aan pure wetenschap, maar heeft grote gevolgen voor zowel ziek worden als gezond blijven. Of genetische factoren tot expressie komen, of virussen en bacteriën hun kans krijgen, hangt van meer af dan alleen natuurwetenschappelijk factoren. Dat geldt vervolgens ook voor het traject naar herstel. Zie ook het terrein van de psycho-neuro-immunologie.

Een geneeskunde die zich hierop richt, overschrijdt de grenzen van een natuurwetenschappelijke proefopstelling, richt zich op de deelname van zowel arts als patiënt, en moet niet noodzakelijk worden getoetst in een randomized controlled trial (RCT), die immers zowel de arts als de
patiënt in een passieve toeschouwersrol plaatst. Dat persoonlijke factoren en sommige medische interventies in een RCT niet te toetsen zijn, zegt dan ook iets over de beperkingen en grenzen van een RCT. Er zijn artsen die hier oog voor hebben en dat zijn niet allen kwakdokters. Zij voelen zich niet aangesproken door de ongenuanceerde uitspraken van Borst.

Hopelijk zijn er ook voldoende lezers die verder willen kijken dan het strikt natuurwetenschappelijke. Dat doen in elk geval vele patiënten, merkwaardigerwijs vaak de beter opgeleiden. Ongetwijfeld tot vertwijfeling van Borst.

Haarlem, juli 2010

Bob Witsenburg, regulier én antroposofisch huisarts

• Brievenrubriek