Punten scoren

Over een paar dagen is het weer zo ver. Ik mag huis en haard verlaten voor congresbezoek in het buitenland. In dit geval het congres van de Radiological Society of North America. Zo massaal (60.000 deelnemers, van wie er trouwens veel in de toeleverende industrie werkzaam zijn) dat het alleen nog maar in de allergrootste congrescentra kan worden georganiseerd. Op naar McCormick Place in Chicago dus. En met mij waarschijnlijk meer dan honderd Nederlandse radiologen als deelnemers. Ons staan meer dan 2000 posterpresentaties en voordrachten te wachten.

Het lijkt me leuk voer voor onderwijskundigen om het nuttig rendement van die bijeenkomsten eens te evalueren. Ik weet niet hoe het u vergaat, maar de passieve vorm van kennisoverdracht die op medische congressen gebruikelijk is, leidt bij mij doorgaans niet tot een resultaat dat echt beklijft. Na enkele uren per dag in de bekende schimmig verlichte, warme zalen waarin een eindeloze rij lichtbeelden van wetenschappelijke collegae - handelsreizigers in powerpoint - aan mij voorbijtrekt, is mijn harde schijf doorgaans zo vol dat er niets meer bij kan zonder de juist daarvoor verworven nieuwe kennis weer te wissen.

Waarom dan toch al die inspanning? Omdat sinds enkele jaren het aantal uren gevolgde bij- en nascholing wordt geregistreerd bij de aanvraag voor herregistratie als medisch specialist. Iedereen verwacht dat een voldoende aantal punten op afzienbare termijn een voorwaarde zal worden voor herregistratie.

In die systematiek telt het lezen van een wetenschappelijk tijdschrift of het meelopen met een collega niet. Terwijl ik ervan overtuigd ben dat het nuttig rendement in termen van actief inzetbare kennis van die oude instrumenten veel hoger is.

Puntenfetisjisten gaan we worden. Net als onze Amerikaanse collegae. En dat heet vooruitgang.

Brieven:

Nasholing en vertrouwen

De juridisering van de maatschappij neemt toe. Wat betekent dat? Dat toenemend gevraagd wordt om controleerbaarheid. Daar zitten goede kanten aan.
Juridisering van de gezondheidszorg voelt voor velen niet goed. Waarom niet? Zijn artsen tegen openheid en controleerbaarheid? Ja! Waarom? Omdat het een verwisseling van paradigma vereist. De jurist gaat per definitie uit van wantrouwen. De arts van vertrouwen. Dat moet wel, door de aard van het vak waarin de gigantische hoeveelheid variabelen niet geschikt is om elke variabele apart te wegen. Er moeten keuzen worden gemaakt in een meer of minder onvoorspelbaar kader. Daar past een sterk gevoel van verantwoordelijkheid bij gebaseerd op morele onkreukbaarheid en op inzet. Daar moet men op kunnen vertrouwen! Wantrouwen maakt meer kapot dan je lief is.
Juridisering is hoogmoed. De werkelijkheid is veel te gevarieerd om precies in regels is te vatten. Dat levert problemen op met de validiteit. Onrechtvaardigheid in deelgebieden is het gevolg. Aanscherpen van de regels helpt dan niet: het is als het opereren van adhesies in de buik…

In de geest van de tijd is nascholen van artsen verplicht en controleerbaar geworden.
Groepsscholing, mondeling dan wel schriftelijk, levert punten op. Individuele nascholing gevoed door gevoelde tekorten in de dagelijkse praktijk en het voorbereiden van onderwijs niet: validiteitproblemen.
Dat is wat Floris Sanders “puntenfetisjisme” noemt . Het voelt niet goed en het ís het ook niet.
Wanneer het aan artsen wordt toevertrouwd om uiterst belangrijke en moeilijke beslissingen te nemen is wantrouwen op een dergelijk relatief triviaal onderdeel een monstrum. We moeten er op kunnen vertrouwen dat artsen zélf kunnen denken!
Niet dat het niet eens misging. Natuurlijk wel. Het lef hebben om disfunctionerende collegae de wacht aan te zeggen, is echter verre te verkiezen boven infantiele punten spaarderij. Het is niet alleen jammer dat we daardoor goed nascholende, maar minder controleerbare collegae kunnen verliezen. Door artsen in te zetten bij het controleren verliezen we sowieso al potentieel!

Eén opengeslagen Medisch contact voldoet. Naast de column van Floris Sanders heeft Mariëlle Tjak het over “Een kwestie van vertrouwen” .

Dedemsvaart, 10 december 2002
Dr W.A. Meyboom, huisarts te Dedemsvaart