LHV-voorzitter: Herhaalreceptuur hoort bij de huisarts

Iedereen vindt het leuk om een prijs te ontvangen. Van mondeling complimentje tot Postcode Kanjer en van clubkampioen van je tennisvereniging tot een Gouden Kalf bij het Nederlands Film Festival. Dat heeft er wel toe geleid dat er een toenemend aanbod aan prijzen is. Er is geen vakgebied of goed doel meer of men heeft wel een prijs ingesteld voor het beste of het mooiste product of voor iemand met het meeste geluk. Niets mis mee natuurlijk. De kans dat u en ik hierdoor ook eens iets winnen, neemt alleen maar toe.

Veel moeilijker lijkt mij echter de rol van de jury. Hoe haal je uit die kluwen van genomineerden net die ene prijswinnaar en aan de hand van welke criteria? Met die gedachte werd ik geconfronteerd toen minister Bos onlangs de prijzen uitreikte van de bezuinigingsideeënbus van zijn ministerie. Die ideeënbus was het gevolg van een eind 2006 door de Tweede Kamer aangenomen motie. Iedere Nederlander kon begin 2007 besparingsideeën indienen via de site

www.bezuinigenkunjezelf.nl

.

De jury (minister Bos, ex-Kamerlid Gonny van Oudenallen, directeur-generaal Rijksbegroting André de Jong en directeur Begrotingszaken Helmer Vossers) kwam tot het oordeel dat het beste bezuinigingsvoorstel het idee was om herhalingsrecepten via de apotheker te laten lopen in plaats van via de huisarts.

Laat ik voorop stellen dat ik uiterst positief ben over dit initiatief en het feit dat zo veel Nederlanders de moeite hebben genomen voorstellen in te dienen. Alle inzenders hebben alleen daarom al recht op een prijs. De burger staat hierbij centraal en de LHV, die de patiënt centraal stelt in haar beleid, kan dit natuurlijk alleen maar toejuichen. Maar van een jury verwacht je toch enige reflectie bij het bepalen van hun oordeel. Uit kwaliteitsoverwegingen is dit idee namelijk volstrekt onaanvaardbaar.

Een huisarts levert integrale zorg aan patiënten. Deze zorg omvat ook de herhaalprescriptie. De huisarts is altijd eindverantwoordelijk voor de medicatie van de patiënt en dus ook voor het herhaalrecept. Huisarts en patiënt kiezen in overleg voor het gebruik van geneesmiddelen. De beoordeling van een aanvraag voor een herhaalrecept moet daarom altijd door de huisarts gebeuren en is onlosmakelijk verbonden met de taak en functie van de huisarts. Dat kan nooit door een andere zorgverlener worden ‘afgehandeld’.

Om de kwaliteit van het herhaalrecept te kunnen waarborgen doorloopt de huisarts een aantal stappen:

1. optimalisering van de actuele medicatie in het elektronisch medicatiedossier (EMD);

2. optimalisering van de probleemlijst in verband met (contra)indicaties, interacties etc.;

3. controle of het voorgeschreven middel nog steeds eerste en beste keus is;

4. controle van de duur (met name bij antitrombotica, tranquillizers etc.);

5. controle op technische aspecten (naam, dosering en hoeveelheid);

6. terugkoppeling over vragen of onregelmatigheden door de apotheker.

Een verantwoord herhaalrecept staat of valt met het doorlopen van deze stappen. Dit proces hoort bij het voorschrijven plaats te vinden en niet (alleen) aan het eind van het proces, bij het afleveren door een apotheek. Een huisarts kan bijvoorbeeld overwegen een recept voor antidepressiva voor minder dagen uit te schrijven, omdat de patiënt zich recentelijk suïcidaal uitte. Dat kan alleen als de patiënt het recept via de huisarts aanvraagt. Vanuit kwaliteitsoogpunt is het dus noodzakelijk het uitschrijven van en de controle op herhaalmedicatie bij de huisarts te laten plaatsvinden.

De jury gaat dus voorbij aan een kwaliteitsbeoordeling van het voorstel. Daarnaast mag je van een jury, gedomineerd door het onvolprezen ministerie van Financiën, verwachten dat zij bezuinigingsvoorstellen op juistheid en haalbaarheid narekent. Het winnende voorstel gaat begin 2007 uit van een tarief van 15 euro voor een herhalingsrecept. Een eenvoudige controle had geleerd dat dit bedrag sinds 1 januari 2006 slechts 4,50 euro bedraagt. En weg is het grootste deel van de ‘bezuiniging’. Daarnaast acht ik het uitgesloten dat de apothekers het behandelen van herhaalmedicatie als onderdeel van hun basispakket zullen zien en hun diensten ‘gratis’ leveren. Zij zullen voor herhalingsrecepten een vergoeding gaan vragen. De besparing die bij de huisarts zou worden gerealiseerd, wordt hiermee prompt tenietgedaan.

Steven van Eijck, voorzitter LHV