KNMGvoorzitter: Europese gezondheidszorg:

Wat hebt u als dokter met de Europese Unie te maken? Is Brussel voor u de

ver-van-mijn-bedshow die nauwelijks invloed heeft op uw dagelijkse zorgpraktijk? Want is in Maastricht niet afgesproken dat iedere deelstaat zijn eigen gezondheidszorg mag inrichten? En is dat niet een waarborg voor een op de landelijke wensen en eisen toegespitste gezondheidszorg?

Neen, zo eenvoudig ligt dat niet. Immers, de wetgeving wordt Europees geregeld en heeft daardoor een veel grotere impact op de zorgstelsels dan we inschatten. En wat denkt u van de afspraak dat het begrotingstekort niet meer dan 3 procent mag zijn? Vele patiënten en zorginstellingen kreunen momenteel onder de kortingen die minister Zalm ons oplegt.

Brussel bepaalt veel meer zaken. Grensverkeer in de zorg is een feit. Mede door uitspraken van het

Europees Hof. We hebben te maken met Europese richtlijnen over de structuur en de duur van medische (vervolg)opleidingen, de erkenning van specialistendiploma’s, het vrije verkeer van personen (artsen en patiënten) en diensten over de grens, de toelating van geneesmiddelen of de veiligheid van bloed(producten).

Een voorbeeld: als in EU-verband wordt besloten de minimumkwaliteitsvereisten van veilige bloedproducten te verhogen, zullen de lidstaten die dan onder dat minimum zitten, moeten volgen. Met als gevolg de noodzaak tot investeringen, dus hogere kosten. En dat zou flinke gevolgen hebben, zeker in een tijd waarin we flink moeten snijden in de kosten van onze nationale zorg. Een ander voorbeeld. De Europese Commissie heeft vergaande regelgeving uitgevaardigd op het gebied van mededinging. De KNMG heeft haar gedragsregels voor artsen op het punt van werving van patiënten - door reclame of tijdens de waarneming - al moeten aanpassen omdat ze de concurrentie tussen artsen zogenaamd zouden belemmeren. Concurrentie tussen artsen? Kunnen de hagro’s of HOED-en dan nog wel blijven bestaan? En als iedere vrijgevestigde specialist wordt beschouwd als zelfstandig ondernemer die ook elders zijn eigen activiteiten mag ontplooien, wat betekent dat dan voor de verhoudingen binnen de ziekenhuizen?
Al deze ‘verworvenheden’ zijn toe te schrijven aan activiteiten om de interne Europese markt tot stand te brengen. Bepalend hierbij zijn financiële, economische en sociale uitgangspunten met een plaats in de marge voor de volksgezondheid. De KNMG heeft daar grote zorgen over. Ons eigen beleid gericht op kwaliteit en toegankelijkheid van de gezondheidszorg en de kwaliteit van de beroepsuitoefening kan in het gedrang komen. Want wat gebeurt er bijvoorbeeld als in een nieuw stelsel waarin uitsluitend particuliere zorgverzekeraars opereren, de overheid hen in verband met Europese regelgeving niet kan verplichten om zonder selectie elke patiënt te accepteren? En wat zijn de consequenties als de in Nederland vereiste periodieke herregistratie van artsen niet kan worden opgelegd aan artsen uit andere EU-landen die in Nederland werken?

Daarnaast moeten  afspraken worden gemaakt over het uitwisselen van informatie tussen lidstaten over tegen beroepsbeoefenaren opgelegde sancties. Nog steeds blijkt dat bijvoorbeeld artsen die in Nederland hun beroep niet meer mogen uitoefenen, hun praktijk ongestoord kunnen overhevelen naar Spanje. Erkenning van het nationaal sanctiebeleid zal tegemoetkomen aan het behoud van de kwaliteit van het artsenvak en de volksgezondheid.

Toch ziet de KNMG met de EU-uitbreiding en het Nederlandse voorzitterschap in het vooruitzicht, kansen om de kwaliteit en niet de kosten van gezondheidszorg hoger op de Europese agenda te plaatsen. Bijvoorbeeld met de

conferentie ‘Shaping the EU health community’ (in september). Daar buigen alle spelers in de zorg - ook de KNMG - zich over thema’s als public health, eerstelijnszorg, chronische patiënten, geneesmiddelenbeleid en e-gezondheidszorg. Een belangrijke doelstelling is te komen tot een centraal Europees aandachts- en coördinatiepunt voor de gezondheidszorg. De uitkomsten worden aangeboden aan de Informele Raad van Ministers van Volksgezondheid, waarmee de verantwoordelijkheid voor kwalitatief goede zorg in hun handen komt. De dynamiek van minister Hoogervorst zal hopelijk een waarborg zijn dat Nederland een grote rol gaat spelen in het totstandkomen van zo’n Europees coördinatiepunt.