Kankeren

We hebben allemaal wel eens de behoefte om lekker te kankeren. De rest van de wereld de schuld geven van jouw ellende. Kankeren werkt het beste als het ongenuanceerd is. Lekker overdrijven. Maar het doet de complexe werkelijkheid meestal geen recht.

In deze tijden van crisis is die neiging nog sterker. Zo schreef een psycholoog-columnist in de Volkskrant onlangs een cynisch stukje over de mislukte neuroloog uit Enschede. Medisch maakte die neuroloog er een potje van, maar het was wel een aardige en charmante man. Pas op voor de aardige dokter, was de boodschap van de columnist. Duh. In Medisch Contact las ik een ongenuanceerd en tamelijk triest artikel met dezelfde stijlbloem: dingen uit hun context halen en lekker overdrijven.

‘Moderne opleiding infantiliseert’, aldus patholoog Smit uit Leiden (MC 8/2009: 326). Feedback geven op een moderne manier kost te veel tijd; al dat nieuwe opleiden leverde alleen maar een pamper- en een big brothergevoel op. Nog wat overdrijvingen en gemeenplaatsen verder was hij, jawel, ‘een kleine ervaring rijker maar een grote illusie armer’. Ah gossie.

Helpt het nou, dat kankeren? Niet echt. Volgens de Amerikaanse chirurg en bestsellerauteur Atul Gawande verpest het de sfeer en schiet je er niks mee op. Don’t complain is dan ook zijn eerste stelregel om een positieve uitzondering te worden.

Onlangs zag ik een voorstelling van Lebbis. Die kankerde er vrolijk en heftig op los – we lachten ons dood. Maar aan het eind leidde dat tot de prachtige wijsheid: ‘de enige manier om gelukkig te worden, is alles wat je doet met hart en ziel te doen’. Kijk, dat wens ik collega Smit ook toe.

Paul Brand, kinderarts