Geïnhaleerde cyclosporine verbetert longtransplantatie

Inhalatie van cyclosporine (Sandimmune of Neoral) na een longtransplantatie verbetert de overlevingskansen van de patiënt. Dit schrijven wetenschappers van University of Pittsburgh Medical Center in The New England Journal of Medicine van 12 januari. Toediening van de aërosol van het immuunonderdrukkende middel voorkomt acute afstoting echter niet.

Aan het onderzoek namen 58 patiënten deel die een longtransplantatie hadden ondergaan vanwege longemfyseem, cystische fibrose of een andere longaandoening. Nagenoeg de helft (28 patiënten) inhaleerde gedurende twee jaar driemaal per week 300 mg cyclosporine. De overige dertig inhaleerden even vaak een placebo.

Het primaire eindpunt van de studie was acute afstoting. Hierop had het middel geen effect. In beide groepen trad elk jaar bij bijna de helft van de patiënten een acute afstotingsreactie van graad 2 of hoger op. Op chronische afstoting, waarbij beschadiging van het luchtwegepitheel kortademigheid veroorzaakt, had de medicatie wel een positief effect. Bronchiolitis obliterans trad vier keer minder op bij de patiënten die cyclosporine kregen dan bij de patiënten die het nepmiddel inhaleerden (relatief risico = 0,27, p = 0,005).

Chronische afstoting komt in het algemeen voor bij ongeveer eenderde tot de helft van de patiënten. Het is de belangrijkste doodsoorzaak bij patiënten die het eerste jaar na de transplantatie overleven. Cyclosporine heeft dan ook een gunstig effect op de overleving. De cyclosporine-groep telde na drie jaar drie doden, terwijl in de placebogroep veertien patiënten stierven.

In een commentaar noemt thoraxchirurg Malcolm DeCamp jr. van het Beth Israel Deaconess Medical Center in Boston de onderzoeksresultaten van deze kleine studie ‘intrigerend’, vooral vanwege de grote verschillen in sterfte zonder een stijging van het aantal longontstekingen en zonder systemische effecten van cyclosporine. Hij acht het onwaarschijnlijk dat de uitkomsten zijn vertekend door verstorende factoren, omdat mogelijke variabelen een gunstig effect eerder zouden tenietdoen. Voor een goede onderbouwing acht hij een grotere multicenter trial noodzakelijk. De resultaten van de studie geven daar volgens DeCamp alle aanleiding toe.

In Nederland vinden longtransplantaties plaats in Groningen, Utrecht en Rotterdam. Vorig jaar ondergingen in Nederland circa vijftig patiënten de behandeling. De wachtlijst voor een longtransplantatie bedraagt ongeveer het dubbele van dat aantal. \<\< EJP

NEJM 2006; 354 (2): 141-50 en 191-3