Dokters in loondienst
2 reactiesDokters moeten goed verdienen; daar gaat de discussie niet over. Dokters hebben een lange studie achter de rug en moeten levenslang bijleren. Dokters hebben een belangrijke verantwoordelijkheid voor hun patiënten en een belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dokters moeten echter niet concurreren, zoals de vrije markt wil, maar juist samenwerken. Klink weet dat niet of begrijpt het niet.
Dokters kunnen regionaal en ook landelijk nog veel betere kwaliteit leveren door betere samenwerking. Een voorbeeld: nu bieden alle ziekenhuizen in een regio nog hetzelfde (dure) onderzoek of dezelfde (dure) behandeling aan, waardoor elk ziekenhuis slechts een gering aantal verricht. Dat is niet goed voor de kwaliteit van het product en dus niet goed voor de patiënt. Samenwerken betekent, dat deze zeldzame en dure onderzoeken en behandelingen niet in alle ziekenhuizen van de regio, maar in één ervan plaatsvinden. Dokters moeten dus gewoon verwijzen naar dat ziekenhuis. Als dokters dat onderzoek of die behandeling zelf willen doen, kan dat alleen maar in het uitgekozen ziekenhuis, respectievelijk de uitgekozen afdeling. Dat levert veel meer besparingen en kwaliteit op dan de zogenaamde vrije markt.
Dat proces van samenwerking loopt nogal eens stuk door geld. Het is daarom wenselijk dat alle dokters in loondienst komen. Een inkomen in de buurt van de Balkenende-norm is dan zeer redelijk. Dat heeft belangrijke voordelen: de huidige idiote verschillen in inkomen tussen de verschillende specialismen, worden opgelost. De verschillen in inkomen tussen academisch werkzame dokters en dokters in niet-academische ziekenhuizen (die veel meer verdienen) worden ook opgelost. Het derde voordeel is dat in de geneeskunde de ‘productie’ wordt losgekoppeld van het eigen inkomen. De echte zorg en empathie, het echte altruïsme, die altijd (hopen we) kenmerkend zijn geweest voor de geneeskunde, krijgen weer een kans.
De dokters zijn in oorlog om hun geld. De enig goede oplossing is loondienst voor allen.
Landsmeer, februari 2010
prof. dr. O.P. Bleker, emeritus hoogleraar verloskunde en gynaecologie AMC/UVA
Dr Pieter M. Groenendijk, uroloog
, Rijswijk
De angel uit het probleem: dokters in loondienst?
In zijn betoog stelt collega Bleker dat door alle dokters in loondienst te laten werken, veel problemen worden opgelost. Een interessante gedachte, waar echter wel een aantal kanttekeningen bij zijn ...te maken. Inderdaad moet de financiële angel uit het systeem, daar is bijna iedereen het wel over eens. Alleen dan gaat de huidige ‘verdeel en heers’ politiek niet op. Of loondienst hiervoor de oplossing is, is maar zeer de vraag. Marktwerking is een politieke modeterm en farce, slechts bedoeld om de kosten in de zorg te beteugelen. Hoe kan er immers sprake zijn van marktwerking als het uurloon voor een ieder gelijk is? Een topadvocaat heeft een ander uurtarief dan de advocaat op ‘de hoek van de straat’.
Ik ken geen dokter die patiënten onnodig behandeld, slechts om de portemonnee te spekken. Nu al worden patiënten vaak doorverwezen indien een collega in een ander ziekenhuis een bepaalde, vaak oncologische ingreep, beter beheerst. Dit percentage is slecht een klein deel van de totale praktijkvoering, dus financieel niet van evident belang. Samenwerking al om dus, in het belang van de patiënt. En of de Balkenende norm nu een goede graadmeter is als inkomen voor de specialist? Gaat dit bedrag dan ook op voor ex-politici?
In loondienst wordt een belangrijk deel autonomie opgegeven ten gunste van de managers in de zorg (meestal ‘job-hoppers’) die hiermee nog meer te zeggen krijgen over zaken waar zij feitelijk geen verstand van hebben, namelijk zorg.
Alle specialisten in loondienst heeft nog enkele nadelen. Een dokter in loondienst ‘produceert’, een verschrikkelijke term, vaak minder. Meer dokters nodig dus. Daarnaast zullen goodwill en pensioenopbouw moeten worden afgekocht, extra kosten ca. 2 miljard Euro.
De oorlog om het geld is niet nodig als iedere vrijgevestigd specialist een goed, ongeveer gelijk inkomen vergaart. Dit haalt de angel uit het probleem.
J.M.M. Rondeel
, ZWOLLE
Nu 3 hoogleraren zich duidelijk hebben uitgesproken voor het dienstverband als oplossing voor de actuele problematiek van inkomensverschillen , patiëntenzorg en productie (prof Brand en Kluin gingen collega Bleker hierin voor) is een bescheiden react...ie uit de periferie op zijn plaats. Niet zonder ironie kan ik melden dat de uitspraken van de 3 hoogleraren slecht onderbouwd zijn. Met ervaring in zowel academie als periferie in Nederland en buitenland, zowel in dienstverband als vrije vestiging, mag ik mijzelf wel ervaringsdeskundige noemen. Het valt mij steeds weer op hoe gering de financiële kennis is, die geëtaleerd wordt als gesproken wordt over inkomensverschillen. Omzet en salaris zijn niet te vergelijken als significante posten als werkgeverslasten, onkostenvergoedingen, representatiekosten, pensioenopbouw en financiële bijdrage voor facturering en ondersteunend personeel niet worden meegewogen. Het maakt nogal wat uit of de Balkenende norm genoemd wordt als bruto jaarsalaris, incl. of excl. werkgeverslasten, of als omzet. Daarnaast wordt vergeten dat iedere vrijgevestigde fors heeft moeten investeren in praktijkaankoop. Met de huidige tariefsdalingen verdampt een groot deel van die investering: als dat verlies gekapitaliseerd wordt, kom je aardig in de buurt van een subprime hypotheek. U kunt het onzin vinden of niet, maar bij vergelijkingen tussen omzet en salaris, speelt het wel een belangrijke rol. Dat punt brengt mij tot het ondernemersrisico: dat wordt inderdaad nauwelijks veroorzaakt door de patiënt , want die blijft altijd wel komen, zoals collega Brand al eerder memoreerde. Veeleer bepaalt de grillige regelzucht van Den Haag het huidige risico. Den Haag eigent zich nl. alle spelregels toe om de huidige markt te beïnvloeden. Zou er een index zijn die het ondernemersrisico aangaf, dan zou deze sinds de afschaffing van het lumpsumtijdperk in 2008 tot grote hoogte zijn gestegen, overigens ook voor ziekenhuizen. Ik vermoed dat schrijvers bovengenoemde financiële posten en risico’s niet ter sprake brengen omdat ze er nooit mee geconfronteerd worden en zich er dus ook niet voor interesseren.
Als het om productieverschillen gaat tussen periferie en academie, gaat iedere vergelijking mank omdat een academicus een substantieel deel van zijn tijd doorbrengt met onderwijs en onderzoek, die in de periferie niet of nauwelijks gehonoreerd worden, en het academische patiëntenaanbod anders is , hoewel ik over dat laatste steeds meer ga twijfelen. Treffend is nl. de uitspraak van prof. Jansen (MC 2010, nr 7): hij dacht dat een perifeer werkende MDL arts vnl. patiënten met prikkelbare darmsyndroom ziet en had nooit zulke indrukwekkende pathologie in de periferie verwacht (sic!). De opmerking van collega Bleker dat empathie en altruïsme beter gedijen in dienstverband kan toch ook niet serieus bedoeld zijn. Kennen hoogleraren de vrijgevestigde periferie dan zo slecht? Ik kan u vele verhalen vertellen over mijn ervaringen in dienstverband. Enig verschil in patiëntenzorg wat altruïsme of empathie betreft, is mij nooit opgevallen. “Nare” collegae tref je overal aan en ook in dienstverband is vaak “oorlog om geld”. Daar wordt dan niet zozeer over omzet en tarieven gezeurd, maar wel over werktijd, secundaire arbeidsvoorwaarden en –niet in de laatste plaats- de verfoeilijke afdelingshiërarchie en academische scoringsdrift tussen medisch specialisten onderling. Eigenlijk zouden we juist blij moeten zijn met de huidige keuzevrijheid tussen vrije vestiging, dienstverband, periferie en academie. Het leidt tot een grote diversiteit en aanbod. U kunt kiezen en als u wilt of niet tevreden bent zelfs nog switchen ook, niemand houdt u tegen. De enige eis die we zouden moeten stellen is dat inkomensverschillen realistisch en verklaarbaar zijn. Dat aan die eis (nog) niet is voldaan, is fnuikend. Maar de uitspraak dat iedereen in dienstverband moet, is niet alleen ongefundeerd, het tast ook die keuzevrijheid aan. En dat is veel erger.