‘Diabetes type 2 net zo min ziekte als anemie’
Plaats een reactieWe moeten af van het idee dat diabetes type 2 een welomschreven ziekte is die we bij alle patiënten op dezelfde manier moeten behandelen. Dat zegt emeritus diabetoloog Edwin Gale. Huisarts en diabetesdeskundige Guy Rutten is het niet helemaal met hem eens.
We zouden diabetes type 2 anders moeten definiëren dan we nu doen, zegt emeritus diabetoloog Edwin Gale in the Lancet, want de verschillen tussen de patiënten zijn zeer groot. De obese patiënt bij wie insulineresistentie voorop staat, is een andere dan de magere bij wie verminderde insulineproductie een grotere rol speelt. Toch doen we alsof het één ziekte is met uniforme kenmerken en behandelen we de patiënten allemaal volgens dezelfde richtlijn.
Diabetes type 2 is net zo min een ziekte als anemie, licht Gale desgevraagd toe. ‘Stel dat we de term anemie gebruiken, zonder verder onderscheid te maken naar subtypes. Dan zouden we, op basis van ervaring, beginnen met ijzerbehandeling, als dat niet werkt vitamine B12 toedienen, daarna foliumzuur, enzovoorts.’ Het is effectiever om te bepalen wat voor type anemie het is, om daarna direct de juiste behandeling te kunnen starten, wil hij maar zeggen.
De vergelijking gaat niet helemaal op, erkent Gale, omdat het onderscheid tussen de verschillende subtypes van diabetes minder duidelijk is. ‘Maar het gaat mij erom dat we niet zouden moeten zeggen: hoe gaan we deze patiënt met diabetes type 2 behandelen? Maar: hoe komt het dat deze persoon een verhoogd glucose heeft, wat zijn de bijbehorende risico’s en hoe kunnen we die zo effectief mogelijk tegengaan?’
Type 3
Professor Guy Rutten, huisarts en diabetesdeskundige aan het UMC Utrecht, is het met Gale eens dat er veel verschillen zijn tussen patiënten met diabetes type 2: ‘We hebben bijvoorbeeld in beeld gebracht welke patiënten met wat we type-2-diabetes noemen in de regio Apeldoorn door de huisarts worden behandeld, en welke door de internist. Die laatste patiënten waren gemiddeld 10 jaar jonger, hadden desondanks veel vaker complicaties en gebruikten bijna allemaal insuline. Die mensen hebben natuurlijk niet dezelfde ziekte als die hele grote groep die bij de huisarts onder controle is, minder insuline gebruikt en goede HbA1c-waardes bereikt. De eerste groep zou je type-3-diabetes kunnen noemen.’
Toch is Rutten het niet helemaal met Gale eens: ‘Hij lijkt uit het oog te verliezen dat diabetes op zichzelf een ziekte is, met klachten en symptomen veroorzaakt door een te hoog glucose. Die zien we niet zo vaak meer, omdat we diabetes steeds vroeger vaststellen, maar dat neemt niet weg dat dit een ziekte is die je niet alleen als risicofactor voor andere aandoeningen kunt zien.’
Gale maakt zich vooral druk om rigide richtlijnen voor diabetes. ‘Een hoog glucose is een grote zorg voor iemand van 30 jaar oud, maar heeft weinig effect op de totale mortaliteit van mensen van 70. Toch moeten we ze op dezelfde manier behandelen.’ Rutten: ‘Dat is ook een kwestie van voortschrijdend inzicht. Toen we de NHG-standaard over dit onderwerp schreven in 2006, gingen we ervan uit dat iedereen een HbA1c van onder de 7 moest hebben. Sindsdien zijn er grote studies verschenen waaruit blijkt dat dat niet voor elke patiënt het beste is. Dat verwerken we in de nieuwe NHG-standaard, waarin we drie groepen definiëren, met drie verschillende HbA1c-streefwaardes.’
Sophie Broersen
Lees ook:
- Er zijn nog geen reacties
