Artsen en hun grenzen

Impressie KNMG-jaarcongres

Het budgetverhaal behoort tot het verleden, er is geld genoeg en voortaan is de behoefte aan noodzakelijke zorg ons uitgangspunt.’ Aldus nam afgelopen vrijdag op het KNMG-jaarcongres in het Brabantse Veldhoven een analyserende minister, tevens KNMG-lid, Els Borst de eerste grenspaal weg. De kostenbeheersing gaat weliswaar niet geheel overboord, maar met haar toezegging dat zeer binnenkort de salarissen van de haio’s worden gelijkgetrokken met die van de vaio’s slechtte ze een tweede grens.

Terwijl de minister zich daarna richting kabinetsberaad spoedde, wist de eeuwig enthousiasmerende dagvoorzitter Theo Voorn de zaal - waarin het aantal jongeren jaarlijks zichtbaar toeneemt - zowaar tot tientallen tijdelijke subgroepjes te formeren. ‘Om wakker te blijven’, zei de uit wetenschappelijk onderzoek citerende hoogleraar.

KNMG-voorzitter Ruud Hagenouw hekelde in zijn jaarlezing het feit dat het antwoord van het departement op een subsidieverzoek voor het project ‘Steun en Verwijspunt voor artsen’ - een landelijk netwerk van consulenten voor artsen die dreigen vast te lopen - langer dan een jaar uitblijft. Omdat de minister die ochtend al had aangegeven dat de in Medisch Contact gepubliceerde voorlopige ramingen van het Capaciteitsorgaan ook háár flinke zorgen baarden, zou het snel opstarten van dit steunpunt in preventieve zinvol zijn. Hagenouw bepleitte verder meer aandacht voor persoonlijke groei in de artsenopleiding, desnoods ten koste van de feitenkennis. Dit alles ten dienste van de wensen van de gebruiker: de patiënt.

Tot welke consequenties de overgang van de ‘ouderwetse’ aanbodgerichte zorg naar de vraaggestuurde zorg kan leiden, illustreerden een pseudo-arts en -patiënt: ‘Dokter ik wil graag een arm kwijt en anders een vinger’, was de hulpvraag. Wie trekt de grens tussen verfraaiing en verminking?, vroeg KNMG-beleidsmedewerker Els de Bruijn zich af.

Zorgverzekeraar Boudewijn Dessing van VGZ ging in op de steeds belangrijker rol van de verzekeraars bij het stellen van grenzen. De vice-voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) wenste enerzijds voor zijn verzekerden alleen zinnige zorg in te kopen: de basiszorg, maar gaf anderzijds aan dat hij de shoppende patiënt meer ruimte wil geven door een gevarieerder basispakket aan te bieden.

Ernst Roskam Abbing verkende de Europese grenzen. Hij noemde als een van de gevaren dat wij te veel beheersinstrumenten - inclusief die voor de gezondheidszorg - aan Brussel kunnen overdragen. Niet te snel doen en liever de boel omdraaien: het Nederlandse poldermodel exporteren.

Exporteren ook naar de tropen? Gezien de overvolle zaal bij de workshop Tropengeneeskunde, lijkt de conclusie gerechtvaardigd dat de geneeskundestudenten zich door minister Herfkens er niet van laten weerhouden daar te gaan werken.

Nadat de congresgangers waren voorzien van voedsel en drank, maar ook van spiegeltjes en kraaltjes (voor de kinderen), mochten de directeuren van het Eindhovense Catharinaziekenhuis en het Utrechtse UMC, respectievelijk de collegae Frits van den Broek en Geert Blijham, hun visie geven op de opleiding (binnenkort uitgebreid in MC). ‘Plan je carrière nooit verder dan tien jaar en voorkom dat je je tot de laatste dag uit de naad moet werken’, adviseerde Van den Broek. Blijham waarschuwde voor het ‘doodknuffelen’ van de opleiding: te veel groepen en instanties zijn met hetzelfde bezig. Wat hem betreft passen de moderne specialisten niet meer binnen de grenzen van de bestaande disciplines, leiden zij een geregeld bestaan en beschikken zij over sociale vaardigheden. Dat zij over die laatste vaardigheid beschikken, toonden de meeste aanwezigen - traditiegetrouw - tot ver na filetijd. De waardevolle netwerkfunctie van de KNMG. <<