‘We willen artsen graag concrete, échte hulp bieden’

Deze keer: beleidsadviseur dr. Marlies de Rond. Van oorsprong verpleegkundige en gezondheidswetenschapper, nu secretaris van het Platform Medisch Leiderschap en projectleider van ABS-artsen, een steunpunt van de KNMG voor artsen die kampen met problematisch middelengebruik.

1 Een steunpunt specifiek voor artsen?

‘Ja, we zijn er uitsluitend voor artsen en hun omgeving. Artsen vinden het vaak niet makkelijk om hulp te zoeken voor hun problemen met het gebruik van alcohol, medicijnen en drugs. Sowieso is het voor veel artsen lastig om in de patiëntenrol te zitten. Ons medisch team biedt een luisterend oor, adviseert en begeleidt deze artsen naar gespecialiseerde verslavingsklinieken. Ook helpen we hen na behandeling met de re-integratie naar werk, door middel van ons monitoringprogramma.’

2 Is het wel veilig voor patiënten als deze artsen na behandeling weer aan het werk gaan?

‘Dat is juist de bedoeling van het monitoringprogramma: deelnemers ondersteunen om veilig weer aan de slag te gaan. Ze krijgen begeleiding van een bedrijfsarts, gaan naar een zelfhulpgroep en kunnen leunen op een ‘buddy’ op de werkvloer; een collega die ze in vertrouwen kunnen nemen. Daarnaast worden ze omwille van veilige patiëntenzorg vijf jaar lang getest op gebruik. Het monitoringprogramma is een nieuwe dienst van ABS-artsen. We zijn het programma nog aan het optimaliseren en starten binnenkort met de eerste deelnemers.’

3 Je tweede aandachtsgebied is medisch leiderschap. Is daar niet al genoeg aandacht voor?

‘Inmiddels wel. Daar hebben we als KNMG, samen met het bestuur van het Platform Medisch Leiderschap, hard voor gewerkt. In 2015 hebben we het Raamwerk Medisch Leiderschap opgesteld; een helder kader voor het ontwikkelen van leiderschapscompetenties. Dit jaar organiseerden we het congres ‘Medisch leiderschap: Rolmodellen en dwarsliggers’ en ontwikkelden we de online cursus ‘Medisch leiderschap voor jonge dokters’. Met succes: inmiddels is medisch leiderschap als belangrijk thema opgenomen in de opleidingsplannen van alle geneeskundige vervolgopleidingen. Ook op de faculteiten zijn plannen om medisch leiderschap op te nemen in het curriculum.’

4 Is er een verband tussen ABS-artsen en medisch leiderschap?

‘Problematisch middelengebruik ontstaat meestal doordat artsen de grip verliezen op hun werk en privéleven. Vaak door hoge werkdruk en lange werkdagen in een verantwoordelijke baan, in combinatie met een wat perfectionistische inslag en een druk privéleven. Op de lange duur gaat dat bij veel artsen problemen opleveren. Sommigen grijpen naar alcohol of medicijnen, anderen raken in een burn-out of depressie. Artsen zouden ook zelf medisch leiderschap kunnen tonen en de controle weer nemen over hun werk en privéleven. Door niet alleen te constateren dat bijvoorbeeld de administratieve rompslomp groot is en de productiedruk hoog, maar door zélf het heft in handen te nemen en te veranderen wat beter kan.’

5 Van welke resultaten in je werk word jij oprecht blij?

‘Ik vind het belangrijk dat we artsen concrete hulp bieden, dat we handvatten aanreiken die hen echt verder helpen. Dat zullen mijn verpleegkundige roots wel zijn. Bij ABS-artsen is die concrete hulp heel duidelijk: we trekken artsen die in de ellende zitten, weer langzaam uit de put. Maar ook bij medisch leiderschap is mijn focus: hulp bieden, door artsen te ondersteunen bij het vinden en benutten van hun kracht en capaciteiten op dat gebied.’