Oproep: praat mee over medisch leiderschap

In het afgelopen jaar heeft een werkgroep van het Platform Medisch Leiderschap en de Universiteit van Twente invulling gegeven aan de term medisch leiderschap. Hiervoor zijn een definitie en een competentie- raamwerk ontwikkeld. De werkgroep wil de definitie en het raamwerk voorleggen aan een grote groep artsen.

Dokters in the lead

De term ‘dokters in the lead’ is steeds vaker te horen en te lezen. De gedachte erachter is dat artsen meer leiderschap moeten tonen, omdat het zorglandschap sterk in beweging is. Artsen worden toenemend geconfronteerd met thema’s als kostenbeheersing, doelmatigheid en taakherschikking. Ook hebben overheid en zorgverzekeraars steeds meer invloed op de dagelijkse praktijkvoering. Artsen kunnen zich niet meer alleen richten op vakinhoudelijke zaken. Onderzoekers als Amanda Goodall
betogen zelfs, op basis van wetenschappelijke studies, dat ziekenhuizen die mede worden geleid door medische professionals betere resultaten boeken.

Platform medisch leiderschap

Aandacht voor medisch leiderschap wordt steeds belangrijker. In de praktijk, in de opleiding en tijdens de nascholing. Daarom is in 2012 het Platform Medisch Leiderschap opgericht om medisch leiderschap verder vorm te geven in de geneeskundestudie, vervolgopleiding en nascholing, en daarin te integreren.

Al vanaf de start is binnen het platform veel gediscussieerd over wat medisch leiderschap inhoudt. De meningen zijn hierover erg verdeeld. Spreekt de een over een uitstekend clinicus die een rolmodel is voor zijn collegae, dan heeft een ander het over een zeer goede manager die de touwtjes stevig in handen heeft. Een derde ziet een arts-bestuurder voor zich, met een duidelijke visie op de toekomst.

Opstellen raamwerk

Ook voor het competentie-raamwerk bestaat geen eensluidend uitgangspunt. Raadpleging van de buitenlandse literatuur leerde ons dat er al veel modellen zijn ontwikkeld. De belangrijkste voor medisch leiderschap zijn het LEADS-model (Leadership Education and Development) uit Canada en het MCCF (Medical Leadership Competency Framework) uit Engeland. Voor de Nederlandse artsen willen wij een Nederlands competentie-raamwerk opstellen.

In 2013 is de werkgroep gestart om medisch leiderschap te definiëren en een raamwerk met bijbehorende competenties te ontwikkelen. Door de samenwerking met onderzoekers van de Universiteit van Twente is dit op een wetenschappelijk systematische wijze aangepakt. In een systematische review van de Nederlandstalige literatuur werd zowel de ‘witte’ als de ‘grijze’ literatuur over medisch leiderschap competenties onderzocht. Verder is er kwalitatief onderzoek uitgevoerd in de vorm van open interviews (n=30) met vragen rond het thema ‘wat is medisch leiderschap en welke competenties horen daarbij?’

Uitnodiging voor focusgroep

Op basis van dit onderzoek werkt de werkgroep inmiddels aan vergevorderde concepten van definitie en raamwerk. De komende maanden worden deze conceptversies voorgelegd aan groepen artsen, in de vorm van focusgroepen. De werkgroep is op zoek naar artsen die willen meedoen aan deze focusgroepen en/of een focusgroep mee willen organiseren. Wij denken onder meer aan bijeenkomsten van KNMG-districten of themabijeenkomsten in de eigen organisatie. Als u belangstelling hebt, kunt u contact opnemen met dr. Marlies de Rond (m.de.rond@fed.knmg.nl; 030 2823 341).

Marlies de Rond, Beleidsadviseur opleidingen en loopbaan

Namens de werkgroep Raamwerk Medisch Leiderschap

Reageren kan op knmg.nl/columns.