‘Als medicus ben je goud waard voor het bedrijfsleven’
Vijf verrassende redenen om als arts een bedrijf te beginnen
Plaats een reactie
Ondernemer worden, dat betekent toch dat je al je medische principes verloochent en de overstap maakt naar the dark side? Valt nogal mee, vinden deze artsen. Zij begonnen een bedrijf vanuit hun missie als arts en ontdekten dat ze zo veel konden betekenen voor patiënten. Vijf redenen waarom zij het iedereen aanraden.
1. Je hoeft niet meer te wachten om betere zorg te leveren
Voor gynaecoloog Els van Doorn was de aanleiding om te ondernemen een fusie in het ziekenhuis waar ze werkte. Ze had er een eenheid opgezet voor minimaal invasieve ingrepen.
Die praktijk wilde ze naar een hoger plan trekken. ‘Met de fusie wist ik: dan gaat alles voor een paar jaar op slot, terwijl ik klaar was voor de vervolgstap.’
Ze deed toevallig net een cursus management voor medisch specialisten. ‘Een van de opdrachten was om te bedenken wat je zou willen doen als alles mogelijk was. Nou, dat wist ik wel. Een kliniek waar vrouwen terechtkonden voor cyclusstoornissen en overgangsklachten. Zoveel vrouwen vallen door die klachten uit, op hun werk, thuis of in hun sociale leven, terwijl het helemaal niet nodig is. Vrouwen verdienen het dat er goed voor ze gezorgd wordt.’
‘Ik verzorg de post, plaats bestellingen, houd spreekuur en behandel patiënten. Het is allemaal leuk’
Sinds twee jaar is Van Doorn mede-eigenaar van vrouwenkliniek Ellesie. Daar kan ze haar werk op haar manier doen. Met meer aandacht voor het verhaal van de patiënt, een betrokken leefstijlconsulent en met meer vrijheid.
Dermatologen Frank Bruins en Kees-Peter de Roos besloten te gaan ondernemen toen zij een langere tijd moesten wachten op toestemming om voor hun ziekenhuis bepaalde apparatuur aan te schaffen. Er werd een gesprek met de raad van bestuur gepland. Toen ze in de tussentijd hun opties verkenden, trok de optie ‘ondernemen’ zo, dat het gesprek kon worden afgezegd. Zij gingen sowieso een eigen kliniek starten.
Daar konden zij de werkprocessen zó inrichten als zij wilden. Doktersassistentes zitten bij het consult en maken de aantekeningen. De Roos: ‘Ik zat altijd naar een scherm te staren. Nu kan ik de patiënt aankijken.’ Als een ingreep nodig is, kan die direct plaatsvinden. Terwijl De Roos met de volgende patiënt praat, bereiden de assistentes alles voor. De Roos komt terug, doet de ingreep en de patiënt kan weer naar huis.
‘Ik zat altijd naar een scherm te staren. Nu kan ik de patiënt aankijken’
‘Vroeger kwamen patiënten zes weken later terug voor de ingreep. Dan moest ik me weer inlezen en de patiënt moest twee keer vrij nemen. Het belangrijkste is dat de patiënt met onze werkwijze niet naar huis hoeft met de vervelende boodschap: u heeft iets, we weten niet wat, komt u over zes weken maar terug. Dat is medisch verantwoord, maar natuurlijk niet fijn. En het hoeft dus ook niet.’
2. Je kunt meer levens redden
Voor chirurg-oncoloog Go van Dam is zijn onderneming een logische voortzetting van zijn werk als chirurg op het gebied van slokdarm- en maagkanker. Hij wilde realtime, tijdens een operatie, kunnen zien waar nog zieke cellen zaten om ze effectiever te kunnen verwijderen. Het was 2004: voor kennis over fluorescente contrastmiddelen moest hij naar Amerika. Langzaam maar zeker breidde hij zijn onderzoek naar fluorescente tracermiddelen binnen Nederland uit en in 2011 publiceerde hij een landmark paper in Nature Medicine over het gebruik van tumorgerichte fluorescente beeldvorming bij patiënten met eierstokkanker.
Vanaf 2011 werd het project steeds lastiger te combineren met zijn werk. ‘Het had een enorme impact in het snijdend vakgebied en daarbuiten. En chirurg zijn is intensief. We waren binnen de academie heel ver gekomen, maar ik wist dat ik ontslag moest nemen als ik fluorescente beeldvorming met fluorescerende speurstoffen naar het niveau wilde brengen waarop het in ziekenhuizen algemeen toegepast kon worden.’
‘Ik realiseerde me: als deze techniek groot ingezet kan worden, dan kan ik veel meer mensen helpen’
In februari 2019 ging de brief de deur uit. ‘Ik heb geen moment geaarzeld en geen moment heraccreditatie overwogen. Ik heb twintig jaar met extreem veel voldoening geopereerd en het maximale bereikt wat ik wilde op mijn vakgebied, uitmondend in een leerstoel optische beeldvorming. Maar op een bepaald moment realiseerde ik me: als deze techniek werkt en zo grootschalig en breed ingezet kan worden, in de oncologie én bij inflammatoire en infectieziekten, dan kan ik veel meer mensen helpen dan ik zou kunnen als chirurg.’
Uiteindelijk is zijn bedrijf TRACER meer gaan doen dan waar hij in 2004 op hoopte. ‘Met dezelfde fluorescentietechniek kunnen we bekijken waar medicijnen terechtkomen. Immunotherapie bijvoorbeeld is duur en niet alle therapieën slaan aan. Wij geven de werkzame stof een label en kijken dan of die bij de tumor of elders in het lichaam uitkomt. Zo helpen we fabrikanten en academische onderzoeksgroepen om sneller en effectiever betere medicijnen te ontwikkelen zodat een behandeling als immunotherapie doelgericht kan worden doorontwikkeld en toegepast bij de individuele patiënt.’
3. Je kunt nieuwe vaardigheden leren
Van Doorn werkte al op haar 15de in de drogist van haar oom en tante in Kesteren. Het ondernemen past haar. ‘Ik neem zelf de telefoon aan, ik verzorg de post, plaats bestellingen, houd spreekuur en behandel patiënten. Van dokteren tot managen, het is allemaal leuk.’
De Roos geniet van het gepruts aan de website en heeft veel bijgeleerd over hoe het internet werkt. ‘Als arts heb ik het altijd over acne vulgaris. Terwijl een puber daar niet op zoekt. Die zoekt op jeugdpuistjes. Dat is toch geestig.’
Van Dam gebruikt nog dagelijks de vaardigheden die hij opdeed als chirurg. ‘We zijn als artsen waanzinnig breed opgeleid. Gesprekstechnieken die ik leerde om slecht nieuws te brengen of tumorwerkgroepen te leiden zet ik nu in om aan klanten uit te leggen dat de uitkomsten van het onderzoek kunnen tegenvallen. Ons analytisch vermogen in het diagnostische proces is van grote waarde bij het runnen van een bedrijf. Ondernemen is niet heel anders dan opereren. Je krijgt een probleem voorgeschoteld en je moet analytisch beslissen: gaan we een ingreep doen of zijn er alternatieven? En zo ja, doen we dat direct of stellen we het uit? Zo ja, hoe lang dan?’
Voor de jonge klaren die op zoek zijn naar werk heeft hij dan ook een dringende boodschap. ‘Wij chirurgen denken vaak dat we timmermannen zijn die maar één ding kunnen. Maar we zijn ontzettend breed opgeleid. Als medicus ben je goud waard voor het bedrijfsleven. De wereld buiten het ziekenhuis is groot en enorm interessant, je kunt er echt meer dan je denkt.’
4. Je kunt ethisch blijven werken
Dat ondernemers in de zorg voor het grote geld hebben gekozen is een misvatting. ‘We verdienen nu evenveel’, zegt De Roos. ‘Maar toen we ons businessplan opstelden en kritisch nadachten kwamen we erachter dat we sowieso wilden ondernemen. Ook als we 20 of 30 procent minder zouden verdienen.’ Ook Van Doorn wordt niet gedreven door een verlangen naar snelle rijkdom. Ze biedt zelfs korting als patiënten de behandeling niet volledig vergoed krijgen. Door de manier waarop zorgverzekeraars de markt sturen zit er sowieso een plafond aan je omzet, zeggen De Roos en Van Doorn. Dus daarvoor hoef je het niet te doen.
Van Dam is uiterst kritisch op zijn opdrachtgevers en de ethiek rondom klinische studies. ‘Vanaf het begin heb ik gezegd: we leggen onze ethische en wetenschappelijke standaarden knetterhoog. Dat maakt je herkenbaar, betrouwbaar en dan kun je je niet vergalopperen tijdens het traject. Bij ons is het adagium: ethics first, dan de wetenschap en daarna de rest. Wil een opdrachtgever iets waar wij niet achter staan, dan willen wij die opdracht niet.’
Het zijn inzichten die direct voortkomen uit zijn werk als arts. ‘Dan kies je soms ook om niet te handelen. Als een tumor zo is uitgezaaid dat opereren geen zin meer heeft. Dat is moeilijk. Ik zie de gezichten nog voor me. Die man van 44, met een gezin met jonge kinderen… Je kunt wel zeggen: ik ga toch opereren, want dan doe ik ten minste iets. Maar je doet er niet altijd goed aan. Zo onderneem ik nu ook. Ja, de schoorsteen moet roken, maar niet ten koste van je principes.’
5. Je kunt je eigen tijd indelen
Els van Doorn begon haar bedrijf, nam een failliete kliniek over, werkte ondertussen vanuit haar woonplaats Geldermalsen in Wolvega, opende de nieuwe Ellesie-kliniek in Gorinchem en was zwanger van haar tweede kind. Alles in hetzelfde jaar. ‘Dat was wellicht wat veel.’ Toch noemt ze de work-lifebalance als een voordeel van het ondernemerschap. Waarom? ‘Geen weekenddiensten meer.’ Ze kan haar kinderen zien opgroeien.
Van Dam geniet van de controle die hij heeft over zijn agenda. De koffie die hij in de stad drinkt met zijn studerende zoon. De wandelingetjes naar school met zijn jongste zoon. Nu hij niet meer altijd ‘aan’ hoeft te staan merkt hij verschil in de kwaliteit van zijn werk. ‘Ik lees beter, ik luister beter, mijn wetenschappelijke werk is beter.’
Hoeveel uur werkt hij nu feitelijk? Van Dam denkt na. In de meivakantie heeft hij niet gewerkt. Mails checkt hij dan ook niet, zegt hij trots. Maar in een normale week haalt hij wel zeventig uur. Een verademing. Want nu kiest hij er zelf voor.
Van Doorn biedt korting als patiënten de behandeling niet volledig vergoed krijgen
TIPS VOOR BEGINNENDE ONDERNEMERS
- Stap uit je hokje en denk na over wat je echt wil, zegt Van Dam. Ben je een denker of een doener? Ben je opgeleid als chirurg maar ligt je hart bij ouderengeneeskunde? Wil je wel 24 uur per dag, zeven dagen per week toegewijd zijn aan je werk als specialist of wil je op vrijdagmiddag kunnen kitesurfen? Allemaal legitieme keuzes en goed om over na te denken.
- Check wat je eventuele levenspartner ervan vindt. Een bedrijf opzetten kost tijd. Het brengt financiële risico’s met zich mee. Het kan zijn dat je een paar jaar geen inkomen hebt.
- Wil je inderdaad starten als ondernemer, zoek dan iemand met ervaring in het bedrijfsleven die zijn strepen verdiend heeft. Dan hoef je niet alles zelf uit te vinden. Je kunt je richten op datgene wat je goed kunt en je bedrijf maakt een vliegende start, zegt Van Dam. Hij zette TRACER op met Ari Aminetzah, die ervaring had in de lifescience-industrie.
- Schrijf een goed businessplan, waarin je ook je motivatie om te ondernemen opschrijft. ‘Wij gebruiken het nog steeds als richtlijn’, zegt De Roos. ‘Het leidt tot andere beslissingen, bijvoorbeeld over de kwaliteit van zorg die je wilt bieden.’
- Investeer in je personeel. Je wordt verantwoordelijk voor de inkomens en toekomst van die mensen. Het slaapt lekkerder als je weet dat jouw personeel dankzij jou goed voorbereid is op de arbeidsmarkt, vindt Van Dam.
- Er zijn nog geen reacties
