Zinloze verwijzingen
11 reactiesEr wordt veel geschreven over zinloze behandelingen en initiatieven om de zorgkosten omlaag te krijgen. Ook het hoofd bieden aan zinloze verwijzingen hoort daarbij. Zo werd naar mij een bijna drie jaar oude dreumes verwezen, goed gezond, normale mijlpalen en wat aan de stevige kant. Verwijsreden: geruisje aan het hart.
De consultatiebureauarts had dit bij toeval gehoord bij controle op het peuterbureau – het kind had geen klachten – maar vroeg voor de zekerheid de mening van de huisarts. Eigenlijk begint hier al het probleem, want de gemiddelde huisarts is niet geschoold in het onderzoek van het hart van kinderen en heeft er eerlijk gezegd ook minder verstand van dan een ervaren CB-arts. Doorgaans fungeert de huisarts dan als doorgeefluik naar de kinderarts. Op onze polikliniek had ik precies 3 minuten nodig om te constateren dat de eerste gedachte van de CB-arts correct was. Het betrof een muzikaal systolisch geruis over de vierde IC-ruimte links, niet voortgeleid en vrijwel verdwijnend bij rechtop zitten. Er waren geen andere afwijkingen bij lichamelijk onderzoek. Conclusie: onschuldig geruis, geen aanvullend onderzoek nodig. Ouders gelukkig snel gerustgesteld. De volgende trap in deze geldverslindende cascade zou overigens een echo cor bij een kindercardioloog of Cardex zijn, ook dat gebeurt om deze reden nog veelvuldig.
Mijn stellige overtuiging: laten we de jeugd- en CB-arts beter opleiden en meer verantwoordelijkheid geven; zij weten meer van zuigelingen en peuters dan de huisarts. Dan was dit bezoek aan het ziekenhuis vermoedelijk niet nodig geweest.
Walter Balemans, kinderarts, St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein en Utrecht
JH Leenders
huisarts, Leeuwarden
Nog steeds benieuwd of de auteur de betreffende collegae nog rechtstreeks heeft benaderd.
Neemt heel wat (ge)ruis weg!
Marco Blanker
huisarts, Zwolle
Collega Balemans lijkt zowel in zijn ingezonden stukje als in zijn reactie op de geplaatste reacties geen blijk te geven van kennis over de huisartsgeneeskunde. Dit verrast mij, omdat ik juist bij kinderartsen in het algemeen ervaar dat zij de werksi...tuatie van de huisarts goed begrijpen.
Verwijzingen zijn niet altijd louter ingegeven door bevindingen bij het lichamelijk onderzoek. Ik vind het nogal kort door de bocht dat een negatieve (geruststellende) bevinding door de specialist uitgeboekt wordt als een zinloze verwijzing. Zorg omvat meer dan het stellen van diagnoses. Dat geldt dacht ik ook voor specialistische zorg.
Ik sluit me daarom graag aan bij de reactie van collega Balwant. Haar illustratie van echt zinloze verwijzingen heeft mijn gekromde tenen weer wat rechter gemaakt.
Misschien kunnen de huisartsen in de regio Utrecht/Nieuwegein collega Balemans eens uitnodigen om te laten zien hoeveel kinderen hij niet doorverwezen krijgt. De opleiding tot kinderarts kent immers helemaal geen stage in de huisartsgeneeskunde. Wellicht daardoor is hem onbekend hoe huisartsen dagelijks veel vragen tackelen. Wel doorverwijzen bij een lage kans op pathologie kan ook gewoon een goede tackle zijn.
Henrike ter Horst
Jeugdarts , ARNHEM
Aan uw reactie te lezen collega Balemans betwijfel ik of uw mijn reactie heeft gelezen. Jeugdartsen (niet cb-artsen!) mogen altijd overleggen met kinderartsen, én sinds januari 2014 ook rechtstreeks verwijzen. Ik overleg met kinderartsen als ik dat n...odig vind, over hartruisen of over iets anders. Zoals ik ook met andere collegae overleg, medici of paramedici. Dus ik BEN probleem eigenaar van een hartruis zoals u het omschrijft. In uw regio verloopt eea blijkbaar anders. Zoals ik al in mijn eerdere reactie aangaf: lokaal dit soort 'ontevredenheid' aanvliegen kan heel effectief zijn. Wat let u? Ik weet zeker dat mijn collegae jeugdartsen hiervoor open staan!
Walter Balemans
Kinderarts, Nieuwegein
Uit de reacties merk ik dat collega's het gevoel hebben dat ik weinig vertrouwen heb in de kunde en kennis van CB en huisartsen. Dat is zeker niet zo. Waarvoor ik pleit is een veel pragmatischer systeem, waarbij een CB arts meer verantwoordelijkheid ...krijgt in het domein waar hij/zij verstand van heeft. Op dezelfde wijze doen we in de eerste 10 dagen graag direct zaken met de verloskundige die de pasgeborene thuis ziet. Een CB arts zou wat mij betreft zonder tussenkomst van de huisarts over zuigelingen en dreumesen direct mogen overleggen met de kinderarts en vanuit dat overleg al of niet verwijzen. Nu krijgt de kinderarts dagelijks kinderen op het spreekuur die via de huisarts worden verwezen. In de huisartsenopleiding is kindergeneeskunde geen verplichte stage. Dat maakt dat de huisarts in Nederland eigenlijk onvoldoende is toegerust om dit soort vragen van het CB goed te tackelen. Dat is geen verwijt, maar een constatering. Ik weet dat de NVK achter de schermen met de huisartsen overleg voert om iets te doen aan de opleiding. Dat is natuurlijk lastig, want huisartsen geneeskunde is een groot vak en ieder specialisme zal wellicht vinden dat zijn/haar specialisme in de huisartsenopleiding aan de orde moet komen. Als we de CB arts voor een dergelijk probleem (in dit geval geruis cor) meer probleem eigenaar zouden maken denk ik dat de kosten en ook het gedoe voor ouders minder worden.
K. Balwant-Gir
Huisarts, Rotterdam
Ter aanvulling op de vorige reacties: Ik denk niet dat de huisarts minder af weet van zuigelingen en peuters dan de jeugdarts. Het hangt van het onderwerp af. Ik vind het toch een vreemd gekozen uitspraak! Wij houden al best wat verwijzingen en recep...ten af. Scholing kan nooit kwaad. Begin bij reflux en spruw. Alle baby's hebben tegenwoordig reflux en de minste vorm van spruw moet behandeld worden met meebehandeling van de moeder. Kinderartsen gaan scheutig mee in het voorschrijven van antacida bij baby's. Owh... nu doe ik het ook. Iets zeggen wat de waarheid lijkt maar nergens op is gebaseerd. Is niet fijn om te lezen toch? Toch zit er een kern van waarheid in wat ik net schreef. Waarom gebruiken er zoveel kinderen antacida? Werden kinderen vroeger onder behandeld? Zo ja, dan zijn het toch redelijke volwassenen geworden zonder interventie. Worden ze tegenwoordig overbehandeld? Zo ja, wat zijn de consequenties voor de toekomst? Maar wederom, veel bias in mijn vragen, want elke huisartsenpopulatie is anders. In de praktijk van een andere collega kan het zo zijn dat er geen enkel babytje antacida gebruikt.
En voor deze kinderarts en vele anderen die denken over zinloze verwijzingen: Geen verwijzing is zinloos als de juiste vraag wordt beantwoord, ook al is het alleen geruststelling. Echt zinloos zou de volgende vraag zijn: Er zit een bobbel aan de voorzijde van zijn hoofd. Er lijkt wat vocht uit te lekken. Het is al 3 maanden zo. Het vocht is geelgroen en slijmerig van kleur. Wat is dit voor bobbel? Kan het een neus zijn? De jeugdarts twijfelde en ik zie niet zo veel kinderen als zij zien. Beetje humor moet kunnen toch?
Henrike ter Horst
Jeugdarts, Arnhem
Ter correctie: de hernieuwde JGZ richtlijn Hartafwijkingen is reeds beschikbaar: https://www.ncj.nl/richtlijnen/alle-richtlijnen/richtlijn/?richtlijn=39&rlpag=1804
Henrike ter Horst
Jeugdarts , Arnhem
Als jeugdarts verwijs ik rechtstreeks naar de kinderarts bij vermoeden van een niet fysiologische hartruis. Het is uw casus lezende achteraf makkelijk te zeggen dat ik deze peuter niet verwezen zou hebben, maar de ruis aan ouders hebben uitgelegd en ...gezegd dat deze van geen betekenis is. Maar ik weet de gedachtengang van mijn collega niet, wellicht twijfelde zij/hij of waren ouders toch ongerust? Ook de reden van niet rechtstreeks verwijzen weet ik niet. Dit kan immers vanaf januari 2014. Dit heeft grote voordelen voor ouders en professionals, maar dan moeten er wel goede verwijs criteria zijn. Jeugdartsen werken volgens de JGZ richtlijn Hartafwijkingen, welke op dit moment wordt gereviseerd. Echter, het zal vaak toch afhangen van factoren buiten een richtlijn hoe er verwezen wordt. Onrust ouders, twijfel aan eigen gehoor of kunde. Neemt niet weg dat iedere (jeugd)arts haar/zijn kennis en kunde up to date moet houden! Als je denkt dat je iets niet goed genoeg kan moet je bijleren! Lokale initiatieven zijn hiervoor geschikt, een gezamenlijke scholing van kinderartsen en jeugdartsen zou een dergelijk onderwerp kunnen behelzen. Zo kunnen onnodige verwijzingen verminderd worden. Een onnodige echo zoals u beschrijft is neem ik aan een intern/tweedelijns bespreekpunt? Ik vraag nooit om een echo cor bij verwijzing (deze wordt overigens wel vaak door de kinderarts gedaan, omdat de verdenking op pathologie bestaat). Als laatste een opmerking over de titel consultatiebureauarts of cb-arts. Deze titels zijn verouderd. De enige juiste titel is jeugdarts. Dit om onnodige verwarring te voorkomen.
J.W. Dommers
Huisarts, Utrecht
Doorgeefluik? Ik denk dat de huisarts juist veel vaker pathologie tegenkomt dan de CB-arts. Hoe zeker was deze collega dan wel van zijn bevindingen?
Geloof niet dat dit stukje veel bijdraagt in het begrip voor elkaars werkwijze.
G.H. Rach
KNO-arts / Hoofd hals chirurg, WILLEMSTAD CURAÇAO
Ik heb zeer veel achting voor de huisarts die de patiënt (of voogd) al uitgebreid geïnformeerd heeft, maar de onrust of onzekerheid in de ogen van de patiënt ziet en dan verwijst (naar de tweede lijn) met de vraagstelling: “Is dit normaal of patholog...isch. Gaarne je eenmalig consult”.
JH Leenders
huisarts, Leeuwarden
Mogen we ook de reacties vd CB-arts en de huisarts vernemen; ik mag toch aannemen dat de auteur de assertiviteit heeft getoond door even telefonisch contact te hebben met de boven genoemde betreffenden, toch?
S. Mentink
huisarts, Driebergen
Betere opleiding blijft altijd goed. CB artsen mogen volgens mij al rechtstreeks naar kinderarts verwijzen. Onzekerheid is vaak een reden om toch een consult te vragen bij de specialist. Soms op basis van onzekerheid bij de verwijzend arts, soms omda...t de ouder(s) niet goed gerust te stellen is door de nulde of eerste lijns arts. Mijn stellige overtuiging: onnodige verwijzingen blijven bestaan, wie ook doorverwijst.