Reacties
1 minuut leestijd
ingezonden reactie

Verschijningsplicht na euthanasie van wilsonbekwame patiënten

3 reacties

Euthanaserende artsen vinden het zeer belastend om na euthanasie bij een wilsonbekwame patiënt te moeten verschijnen voor Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE) voor nadere toelichting, aldus het RTE-jaarverslag 2018. ‘Het heeft een enorme impact’, bevestigde RTE-voorzitter Kohnstamm.

De hoorzittingen kunnen leiden tot vervolging door inspectie en justitie. Ondervraging wordt dan ook als confronterend en bedreigend ervaren en geassocieerd met tuchtrechtspraak. Het kost artsen tijd, energie, gemoedsrust en geld.

Ondanks dat besef legden de RTE in de Euthanasiecode 2018 euthanaserende artsen van wilsonbekwame patiënten die belastende ondervraging standaard op.

‘Niet ter ontmoediging’, aldus Kohnstamm toen, ‘maar om zicht te krijgen op zo’n complexe zaak. De RTE heeft immers “maar zeer beperkt ervaring” met dergelijke zaken, drie in 2016 en drie in 2017. Oordeelsvorming hierover is nog in ontwikkeling en is de bedoeling van de wetgever.’

Belastende confrontaties waren dus volgens de RTE nodig voor opdoen van ervaring en juridische oordeelsvorming. Voor een juiste beeldvorming daarbij de kanttekening dat de Hoge Raad pas in 2020 oordeelde dat de bestaande wetgeving ruimte biedt voor euthanasie bij wilsonbekwaamheid. De KNMG-richtlijn en Euthanasiecode werden vervolgens aangepast aan dat arrest.

Dit jaar verscheen de nieuwe Euthanasiecode 2022. Ondanks het arrest van de Hoge Raad en inmiddels ervaring met achttien zaken blijft de RTE vasthouden aan verschijningsplicht bij wilsonbekwaamheid. Ook als rapportages duidelijk en volledig zijn en de levensbeëindiging voldoet aan alle wettelijke zorgvuldigheidseisen en aan de aangepaste KNMG-richtlijn en Euthanasiecode.

Het behoeft geen betoog dat standaard moeten verschijnen voor ondervraging invloed heeft op de euthanasiebereidheid. In 2021 vond slechts zes maal euthanasie plaats bij ondraaglijk lijden van wilsonbekwame patiënten met een wilsbeschikking. Uitvoering van die laatste wil vindt dus in de praktijk nauwelijks plaats. Artsen houden die boot af.

Toelichting kan ook op andere wijze verkregen worden. Verschijningsplicht, louter vanwege wilsonbekwaamheid van de patiënt, is niet meer te verdedigen.

Hans van der Linde, namens alle twaalf in Zeeland werkende SCEN-artsen, Burgh Haamstede

hvdlinde@zeelandnet.nl

ingezonden reactie
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • H. van der Linde

    Huisarts/SCEN-arts, Burgh-Haamstede

    Een opmerkelijke reactie van collega Haensel, die SCEN-arts is en lid van het Beleidscollege SCEN.
    Zelf geeft hij regelmatig persoonlijke meningen op het gebied van euthanasie, ook omstreden standpunten. zoals bijvoorbeeld in het volgende artikel i...n MC en de commentaren daarop: https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/onnodige-onrust-rond-nieuwe-donorwet-en-donatie-na-euthanasie.htm
    Met irrelevante verwijzing naar onafhankelijkheid lijkt collega Haensel SCEN-artsen het recht te willen ontzeggen om een mening te uiten over algemene aspecten van het verlenen van levensbeëindiging, zoals de beleving daarvan door artsen en van procedurekwesties. SCEN-artsen zijn door hun verlenen van steun en consultatie aan euthanaserende artsen als geen ander vertrouwd met onzekerheid en terughoudendheid van artsen als zij een euthanasieverzoek krijgen. Deze ervaringsdeskundigheid zou niet door hen ingebracht mogen worden?
    Spreekt collega Haensel hier namens het Beleidscollege SCEN? Zo niet, zou enige terughoudend bij het doen van zulke vergaande uitlatingen over de vrijheid van meningsuiting door SCEN-artsen dan niet gepaster zijn?
    Wellicht verdient het aanbeveling die vraag eens te bespreken met de eminente voorzitter van het Beleidscollege SCEN, Gerrit van der Wal. Die sprak ik afgelopen week tijdens het SCEN-congres en ik gaf hem de tekst van onze ingezonden brief. Hij is dus geïnformeerd.

  • S.M. Haensel

    uroloog, SCEN-arts, Rotterdam

    Opmerkelijk dat deze reactie namens een groep SCEN-artsen wordt geschreven. SCEN-artsen zijn onafhankelijk en controleren en beschrijven de formele toetsingscriteria en voorzien uitvoerend artsen van advies en steun gedurende het hele proces. Maar ze... hebben volgens mij helemaal geen verantwoordelijkheid om zich in het openbaar uit te spreken over de euthanasiebereidheid van collega's. Of beschouwt u aanmoediging bij twijfelende collega's ook als een steunfunctie?

  • P.J.E. van Rijn

    huisarts gepensioneerd, Rheden

    Ondanks het arrest van de Hoge Raad inzake de z.g.n. `koffie-euthanasie` lijkt de euthanasiebereidheid in het geval van wilsonbekwaamheid af te nemen zodat ` uitvoering van de laatste wil van wilsonbekwame patiënten met een wilsbeschikking dus in ...de praktijk nauwelijks plaats vindt `. Dit kan natuurlijk ook een andere oorzaak hebben dan terechte toetsing van een dubieus geval . Want dat het juridisch is toegestaan een wilsonbekwame demente persoon te doden zonder dat deze daar actueel mee kan instemmen wil nog niet zeggen dat dit moreel - ethisch voor de arts acceptabel is . Deze patiënt is zich niet bewust van het feit daar ooit voor te hebben getekend , waardoor euthanasie per definitie onder dwang zal moeten worden uitgevoerd. Mogelijke tegenwerking mag volgens dit arrest als niet ter zake doende worden beschouwd. Naast de praktische onmogelijkheid om hier voor 100% een consistent ondragelijk en uitzichtloos lijden vast te kunnen stellen. De Hoge Raad mag zich dan wel uitgelaten hebben over de schriftelijke wilsverklaring, zij heeft dit niet gedaan over de informatieplicht van de arts. De overweging van het RTG, met bevestiging door het CTG, dat er geen poging is gedaan om met patiënte nader in overleg te treden geldt daarom onverminderd .Naast de omissie dat de diagnose wilsonbekwaamheid niet volgens KNMG-normen is vastgesteld. En als wilsonbekwaamheid niet is vastgesteld moet betreffende patiënt dan ook als wilsbekwaam worden beschouwd. Niet iets om trots op te zijn toch?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.