Robotchirurgie in de gynaecologie

Robotchirurgie heeft als vorm van minimaal invasieve chirurgie (MIC) een enorme vlucht genomen in de behandeling van met name prostaatcarcinoom (MC 9/2012: 515). Echter, ook binnen de gynaecologie krijgt robotchirurgie steeds meer aandacht. Met name sacrocolpopexie, hysterectomie en stadiëringschirurgie bij cervix-, ovarium- en endometriumcarcinoom zijn in toenemende mate indicaties voor robotchirurgie.

Er bestaat een enorme discrepantie in enthousiasme voor robotchirurgie tussen professionals betrokken bij robotchirurgie enerzijds en overheid en verzekeraars anderzijds. Het enthousiasme van robotchirurgen voor deze vorm van MIC komt met name door de voordelen die de robot de operateur biedt boven traditionele laparoscopie.

Deze zijn het duidelijkst bij de complexe en langdurige ingrepen. Bij complexe ingrepen zijn de betere visualisatie, het grotere aantal vrijheidsgraden van het instrumentarium en de betere houding voor de operateur de grote winstpunten. Tijdens brede discussie over dit onderwerp blijkt dat een aantal collega’s complexe ingrepen niet ‘traditioneel laparoscopisch’ wil uitvoeren vanwege de lange leercurve, de belasting voor het eigen lichaam en de complexiteit van de ingreep. Diverse onderzoeken laten zien dat de prevalentie van fysieke klachten bij laparoscopisch opererende specialisten tot wel 80 procent is.

Binnen de laparoscopisch actieve gynaecologen zijn al diverse voorbeelden bekend van collega’s met lichamelijke klachten, waarschijnlijk (mede) veroorzaakt door langdurige laparoscopische ingrepen. Deze klachten variëren van een zogenaamde laparoscopieduim (drukneuropathie van de nervus radialis superficialis), schouder- en knieklachten, cervicale hernia, lage rugklachten en zelfs tot aan een diepveneuze trombose met longembolie.

Een masterplan robotchirurgie zou idealiter zowel distributie, centralisatie en training moeten omvatten. Om dit voor de gynaecologische chirurgie te gaan reguleren, is onlangs de Dutch Gynecological Robotic Society (DGRS) opgericht. Hopelijk volgen andere specialistenverenigingen dit voorbeeld, zodat de krachten onder andere op onderzoeksgebied optimaal benut kunnen gaan worden.

drs. Bertho Nieboer, gynaecoloog, Nijmegen, namens het bestuur van de DGRS