Ook bestuur moet evidencebased werken (1)
1 reactieBosman e.a. schrijven dat ook het bestuur van een zorginstelling evidencebased moet werken (MC 5/2013: 278). Verder geven ze aan dat Lean Six Sigma niet evidencebased zou zijn. Dit is merkwaardig omdat wij juist veel energie steken in het publiceren van onze bevindingen met Lean Six Sigma. Vervolgens vinden Bosman e.a. de case study-opzet van mijn proefschrift dan weer ondeugdelijk.
Toen Gery Kaplan in 2001 begon met Lean Manufacturing in het Virginia Mason Medical Center in Seattle startte onze groep Ibis UvA met de invoering van Six Sigma (later samengevoegd met Lean tot Lean Six Sigma) in het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk. Hiermee waren wij in Nederland de eersten en wereldwijd pioniers. Als pionier is het zeker gerechtvaardigd om je te beperken tot een case study. Dit is in de managementwetenschap zeer gangbaar en wordt ook aangemoedigd om nieuwe methoden te toetsen en te verspreiden. Onderwerpen als Lean Six Sigma lenen zich minder voor grootschalige vergelijkende onderzoeken omdat het lastig uitvoerbaar is om bijvoorbeeld 100 ziekenhuizen mét en 100 ziekenhuizen zonder Lean Six Sigma te vergelijken. Gery Kaplan komt regelmatig naar Nederland en er gaan veel mensen uit de zorg naar Seattle om daar Lean in het ziekenhuis te bestuderen. Ook zorgverzekeraar Achmea heeft deze methode omarmd.
Inmiddels is in vele ziekenhuizen Lean Six Sigma geïntroduceerd en er is sinds 2002, in weerwil van het artikel van Bosman e.a., een stroom van publicaties en promoties tot stand gekomen. De beoogde besparingen en vooral de kwaliteitswinst kunnen in nagenoeg alle gevallen worden gerealiseerd. Vele honderden projecten zijn hiervan het bewijs.
Jaap van den Heuvel, voorzitter raad van bestuur Reinier de Graaf Gasthuis, Delft
M. Bosman
Psychiater,
Wij danken collega Van den Heuvel voor zijn reactie op ons artikel.
Van den Heuvel schrijft dat Lean Six Sigma volgens ons niet evidence-based is. Ook zouden wij suggereren dat de case-study van Van den Heuvel ondeugdelijk zou zijn. Dit is onjuist. U...itgangspunt bij evidence-based practice is dat beslissingen gebaseerd dienen te zijn op de best beschikbare 'evidence'. In het geval van Lean Six Sigma bestaat deze best beschikbare evidence vooralsnog uit exploratieve studies, zoals de case study van Van den Heuvel. Zoals wij schreven in ons artikel is een case study een prima design om contextuele factoren of nieuwe theorieën te onderzoeken, in die zin heeft Van den Heuvel als pionier van Lean Six Sigma dus een goede keuze gemaakt. Echter, door de methodologische beperkingen die een case-study nu eenmaal met zich meebrengt, zoals het ontbreken van een controlegroep, kan op basis van dergelijke studies niet geconcludeerd worden dat Lean Six Sigma werkt. Hooguit kan gesteld worden dat er 'aanwijzingen' zijn dat een of meerdere onderdelen van Lean Six Sigma op korte termijn een positief effect 'zou kunnen hebben', maar dat vooralsnog niets bekend is over het lange termijn effect en eventuele negatieve bijwerkingen. Ook het feit dat sinds 2002 vele honderden projecten zijn gestart is onvoldoende bewijs dat Lean Six Sigma kwaliteitswinst oplevert; het is hooguit een indicatie dat er grote discrepanties zijn tussen wat bestuurders ervaren dat werkt en wat door wetenschappelijk onderzoek is aangetoond.
Michiel Bosman, Eric Barends
Center for Evidence Based Management