Reacties
Frank Treurniet
1 minuut leestijd
ingezonden reactie

Mondkapjes

10 reacties

Onze regering moet tot het einde van de covid-19-pandemie mondkapjes verplichten op plaatsten waar voldoende afstand houden onmogelijk is.

·     In landen met de laagste reproductiefactor, Hongkong, Zuid-Korea, draagt iedereen in de openbare ruimte mondkapjes en is zelfs geen lockdown ingesteld.

·     Op covid-verpleegafdelingen in Nederlandse ziekenhuizen vindt bij gebruik van chirurgische mondkapjes ondanks nauw contact tussen personeel en patiënt vrijwel geen besmetting plaats. In verpleeghuizen met personeel zonder mondkapjes heeft covid zich juist snel verspreid.

·     Het kabinet ziet blijkbaar ook meer heil in mondkapjes dan afstand houden. Tandartsen en mondhygiënisten mogen met mondkapjes weer aan de slag.

·     Mondkapjes bieden dubbele bescherming: mijn masker beschermt jou, jouw masker beschermt mij.

·     Tegenargumenten klinken theoretisch en subjectief. Dat het dragen uitnodigt tot roekeloos gedrag, heeft ook de autogordel en helmen op de bouwplaats niet belet.

·     Zonder mondkapjes zet de daling van de reproductiefactor ondanks social distancing niet door als verwacht en gewenst.

·     In IJsland wordt uitgebreid getest, ongeveer de helft van de positief getesten was klachtenvrij, maar mogelijk wel besmettelijk. Dat beperkt de effectiviteit van maatregelen die vooral gericht zijn op zieke mensen.

·     Mondkapjes zijn het enige alternatief naast afstand houden. Bij juist gebruik zijn ze waarschijnlijk in staat de verspreidingsfactor verder te verlagen en wellicht bieden zij een uitweg uit de toenemende beknelling van de ‘intelligente’ lockdown.

·     Schaarste op de mondkapjesmarkt is een beschamend pragmatisch argument dat niet het uitgangspunt van toekomstbeleid mag zijn.

Kortom: de uitvoerende macht moet zorgdragen voor een toereikende aanvoer van mondkapjes, een gecontroleerd distributiesysteem en een voorlichtingscampagne voor goed hygiënisch gebruik. Hoe langer dit op zich laat wachten, hoe meer mensen onnodig besmet raken.

Frank Treurniet, radioloog Hagaziekenhuis, Den Haag.

ingezonden reactie coronavirus
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Johan Lim

    arts-assistent/arts-onderzoeker, op persoonlijke titel, Amstelveen

    Beste collega Treurniet, beste Frank,

    Mee eens dat het gebruik van mondkapjes op plaatsen waar voldoende afstand houden onmogelijk is, verplicht zou moeten worden; wellicht geldt dit ook voor universeel gebruik.

    Hoewel het bewijs niet "sluitend..." is, zijn er inmiddels aanvullende studies die dit onderbouwen:
    - Ook voor niet-medische mondkapjes tonen studies aanwijzingen voor het tegengaan van virustransmissie (1). Juist omdat a/presymptomatische en aërogene transmissie mogelijk een grotere rol lijken spelen dan eerder aangenomen, zou dit kunnen helpen (2-3).
    - Baat het niet, schaadt het wel? Eerste studies tonen mogelijk júist veiliger gedrag na gebruik van mondkapjes (4-5). Daarnaast, dat veel astmapatiënten hun inhalatoren verkeerd gebruiken, leidt er toch ook niet toe dat we inhalatoren ontraden? Nee, we lichten patiënten goed voor. Ervaringen vanuit Azië laten zien dat juiste implementatie mogelijk is; beweringen dat dit niet geldt voor Westerse landen berusten m.i. op incorrecte stereotypering van gedrag en cultuur.

    Kortom, het gebruik van (niet-medische) mondkapjes als complementaire maatregel in bovengenoemde situaties is vanuit "precautionary principle" goed te verdedigen. De WHO heeft dan ook besloten om hun advies aan te passen. Ik krijg nog niet de indruk dat het RIVM dit heroverweegt (6). Toch wil ik hiermee de discussie heropenen, want wie kent de mop over de spookrijder die denkt dat iedereen om hem heen verkeerd rijdt?

    Referenties:
    1) Chu DK et al. Lancet. 2020;S0140-6736(20)31142-9.
    2) Prather KA et al. Science. 2020;eabc6197.
    3) Oran DP & Topol EJ. Ann Intern Med. 2020;10.7326/M20-3012.
    4) Marchiori M. https://arxiv.org/abs/2005.12446 [accessed 6-6-20; preprint, under review].
    5) Seres G et al. https://osf.io/db8sj/ [accessed 6-6-20; preprint, under review].
    6)) Keulemans M. https://www.volkskrant.nl/wetenschap/jaap-van-dissel-de-corona-adviseur-des-vaderlands-en-dan-weet-je-dit-wordt-bijna-onmogelijk-om-te-beheersen~bd3682bb/ [accessed 6-6-2]."

    [Reactie gewijzigd door op 12-06-2020 14:16]

  • Petra Peek

    Waarnemend huisarts, HEERHUGOWAARD

    Een interessante discussie, waarbij er veel verstorende factoren zijn, als je hier goed onderzoek naar zou willen doen. Ervan uitgaande dat een maximaal 3 uur gedragen chirurgisch masker tot 90% bescherming biedt, lijkt het mij in plaatsen waar slech...t geventileerd wordt en veel mensen bij elkaar komen (OV, winkels, ziekenhuizen), niet onverstandig. Mensen kunnen asymptomatisch zijn, of juist die dag koorts krijgen terwijl ze midden in de trein zitten. Mensen moeten erop gewezen worden hoe ze gedragen moeten worden, hoe afgedaan, en hopelijk draagt dat zo bij aan het voorkomen van een tweede piek. Baat het niet, dan schaadt het weinig. Het schaadt inderdaad helaas het milieu, maar door het mindere vliegen/autorijden wordt dat momenteel nog wel gecompenseerd naar mijn mening. En voor de kosten van één IC-opname van 3 weken kunnen heel wat kapjes versleten worden.
    Echter, gezien de schaarste, moeten we wel zorgen dat ze het eerst beschikbaar zijn op de plaatsen waar mensen direct contact met elkaar hebben, zoals in de zorg. Dat de productie blijkbaar niet dusdanig op te schalen is in 8 weken tijd, stemt mij somber. Mogelijk dat een slimme investeerder een innovatief, goed te steriliseren, herbruikbaar kapje kan maken, wég tekorten, duurzaam en kostenbesparend. Zou dat niet moeten lukken in 2020?

  • Frank Treurniet

    Neuroradioloog, Den Haag

    Beste Marike. Dank voor je reactie uit het verre Taiwan. Dat land had ik niet genoemd om China niet te beledigen met zijn lichtend voorbeeld. Er is geen gedegen wetenschappelijk bewijs voor welk aspect van deze pandemie dan ook. Het is één groot exp...eriment. Dat vereist creatieve keuzes op basis van waarnemingen met open blik. Tussen 1918 en nu leert de ervaring dat noodgedwongen het sociale leven plat leggen helpt. Maar handen wassen of 1 a 2 meter afstand houden? Track and trace? Die maatregelen accepteren we kritiekloos. Voor mondkapjes daarentegen zijn we allergisch. Toch spreken de (inter)nationale bevindingen de afgelopen 4 maanden vóór. Logisch is het ook, het virus reist liefst non-stop van A naar B. Het kwartje viel bij mij definitief eind maart tijdens een crisisoverleg. De microbioloog betoogde dat chirurgische mondkapjes voldoende bescherming bieden bij de verzorging van niet-beademde covid patiënten. De dagelijkse praktijk bevestigt dit en meerdere deskundigen hebben het inmiddels op tv beaamd. Bovendien strookt het met onderzoek uit Wuhan. RIVM en OMT zijn dezelfde mening toegedaan, tandartsen mogen met mondkapjes aan de slag. Ze weten het wel, maar willen niet. Schoorvoetend verplicht het kabinet nu reizigers in het openbare vervoer vanaf 1 juni mondkapjes te dragen. Maar wel zelf voor zorgen, eventueel zelf maken. Ja, zo wordt het natuurlijk niks. Deugdelijke maskers behoorlijk gebruiken, dán beschermen ze. Kortom, we weten het inmiddels uit ervaring, chirurgische mondkapjes in combinatie met handen wassen werken prima. Geen halfslachtig beleid. Geen vrijblijvendheid, geen slecht materiaal. Gewoon goede mondkapjes en eindelijk eens goede voorlichting. Weg uit de 1,5 meter niet-samenleving!

  • Marike Ooms

    Huisarts, Nijeveen

    Momenteel bevind ik mij in Taiwan, het land wat ik hierboven mis, het land wat in verhouding zo ongeveer de minste besmettingen heeft. Dit komt onder andere doordat het veel eerder dan de rest van de wereld. de grenzen sloot voor China. Toen het RIVM... Taiwan nog als risicoland beschouwde, bleken ze al veel verder in de maatregelen betreft testen , screenen en bronopsporing. En dit gaat ver, dat is dagelijks te lezen in Taiwan news Mondkapjes zijn voor elke burger beschikbaar, 9 per twee weken voor ongeveer 50 ct per stuk. Op plekken zoals het OV, diverse grote winkelcentra of bepaalde plaatsen waar het druk is zijn de mondkapjes verplicht. De meeste mensen lopen vrijwel de hele dag met een mondkapje, deze zit vaak onder de kin als er gegeten, gedronken of gerookt wordt. Ik kan niet zo zeggen wat de waarde hiervan is op het aantal besmettingen. Wat ik in ieder geval niet zie is een roekeloos gedrag door het dragen van mondkapjes. Ik denk wel dat de mondkapjes bijdragen bij een soort van bewustzijn, oh ja, afstand houden. Ik voel me bezwaard als ik nies zonder mondkapje, maar met mondkapjes ben ik zeker zo voorzichtig. Al is het alleen maar voor de omgeving. Ik denk dat de mensen in landen als Zuid Korea en Japan net zoveel mondkapjes dragen , echter dit hield de epidemie niet tegen..... Dus tsja, zeg het maar. Persoonlijk denk ik dat mondkapjes kortdurend op de juiste manier dragen op drukke plekken wel wat zin heeft, bijvoorbeeld in het OV, in het ziekenhuis. Maar net zoals zoveel tijdens deze pandemie, wie het weet mag het zeggen, maar niemand kan zeggen wie het nu echt weet.

  • Frank Treurniet

    radioloog, Den Haag

    Beste Erik,

    Ons ziekenhuis wil het gebruik van mondkapjes beperken. Alle patiënten wordt een anamnese afgenomen en temp gemeten. Onverdachte patiënten zouden dan zonder mondkapjes behandeld kunnen worden. Die strategie is discutabel, we weten niet... hoe besmettelijk 'dragers' zijn. De discussie loopt nog. Ik draag bij echografie een mondkapje.

  • Frank Treurniet

    radioloog, Den Haag

    Collega Schrier, dank voor uw reactie. Er is nog veel onbekend en onzeker. Dat de zorgautoriteiten in genoemde landen een groot belang hechten aan het gebruik van mondkapjes en onze weerstand daar tegen niet begrijpen, staat wel vast. Zelf vind ik de... beschermende werking van kapjes gezien de verspreidingroute nogal voor de hand liggen. Het RIVM was die mening in 2009 ook nog toegedaan: https://www.rivm.nl/documenten/infectieziekten-bulletin-maart-2009. Naar de onderzoeken die hen van mening heeft doen veranderen, heb ik geïnformeerd, maar ik heb nog niets mogen ontvangen. Recente artikelen op internet zijn veelal pro. De ziekenhuisrichtlijn is op het laatste moment gewijzigd en nu gebaseerd op de zieke covid positieve patiënt. De besmettelijkheid van de klachtenvrije covid positieve mens is echter onbekend, patiënt of zorgverlener. Mijn pleidooi betreft overigens expliciet deugdelijke mondkapjes. Behalve schaarste zie ik geen argument tegen mondkapjes. Meningen mogen gelukkig verschillen.

  • Frank Treurniet

    radioloog, Den Haag

    Geachte collega Bonte,

    Dank voor uw reactie. Over de besmette medewerkers. Het is in ieder geval zowel in het Amphia ziekenhuis in Breda als in het Hagaziekenhuis opgevallen dat er op covid afdelingen met de genomen voorzorgsmaatregelen sprake was... van een bijzonder goede bescherming tegen besmetting. Het totaal aantal besmette medewerkers lijkt daar los van te staan. (Observatie van o.m. collega J.Kluitmans, microbioloog Breda) Correlatie is zeker geen oorzakelijk verband, maar de waar te nemen lage reproductiefactor in genoemde landen strookt met het grote belang dat door de zorgautoriteiten aldaar aan mondkapjes wordt gehecht. In die landen lagen de mondkapjes bij de eerste besmettingsgolf dan ook klaar. Tot slot, ook ik hecht bijzonder aan non-verbale communicatie en hoop dan ook dat we snel weer op normale wijze met patiënten kunnen communiceren. Ik verricht mijn echografieën graag face to face. Met vriendelijke groeten, Frank Treurniet

  • Bart Schrier

    Uroloog Jeroen Bosch Ziekenhuis

    In Zuid-Korea en Hongkong is de besmettingsgraad laag doordat vrijwel iedereen getest wordt en indien positief geïsoleerd. Vluchtnummer en treinwagon worden bekend gemaakt en een ieder die het pad gekruist heeft opgespoord. Deze manier van aanpak hou...dt het aantal besmettingen bewezen laag. Het zal nog een hele klus worden dit tot een vaccin beschikbaar is dit vol te houden. Het toeschrijven van dit succes aan het dragen van mondkapjes in deze landen is een slag in de lucht. Was het niet zo dat het dragen van mondkapjes in China voor de uitbraak van Covid 19 al heel gewoon was en waarom heeft dat dan niet de uitbraak voorkomen?

    In omringende landen is het verbruik van mondkapjes min of meer verplicht en de vraag is waarom. De gebruik van gewone mondkapjes of hippe mondkapjes uit een modehuis beschermen bewezen immers nauwelijks. Hooguit voorkomt het besmetting doordat de drager minder met eigen handen aan het gezicht zit.

    Patiënten worden in mijn ziekenhuis bij binnenkomst gescreend. Indien er geen verdenking is zijn de basis hygiënische regels van kracht. Bij een onverdachte patiënt doe ik dan ook zonder mondkapjes een rectaal toucher.

    Bij meer dan 3 minuten binnen 30 cm van het gezicht wordt wel bescherming gedragen. Hier hoort ook een spatbril bij daar het virus ook via de traanklieren het lichaam binnen kan dringen.

    De richtlijnen van de FMS zijn een goede leidraad voor een ieder die patiënten behandeld. Laten we ons daar aan houden en niet op eigen initiatief of vanuit eigen overtuiging oproepen tot ander gedrag of ander vertonen.

    Samenwerking en gezond verstand zijn in deze lastige tijden cruciaal.

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    Even wat pertinente onjuistheden rechtzetten:

    "In totaal zijn 13.884 zorgmedewerkers positief getest op het virus. Het gaat zowel om ziekenhuispersoneel als om mensen die bijvoorbeeld in de thuiszorg of de verpleeghuiszorg werken"

    Het argument... dat zorgmedewerkers nauwelijks besmet worden kan dus de prullenmand in. Ze worden er voor het grootste deel niet ziek van, maar dat is een ander verhaal.

    "In landen met de laagste reproductiefactor, Hongkong, Zuid-Korea, draagt iedereen in de openbare ruimte mondkapjes en is zelfs geen lockdown ingesteld."

    Associatie is nog geen oorzakelijk verband.

    Natuurlijk, nog een maatregel erbij die een hoop geld kost, op termijn helemaal niet vol te houden is, omdat we de verspreiding hooguit wat kunnen vertragen maar zeker niet kan stoppen, en voor bergen afval zorgt, zonder dat er ook maar een flinter bewijs is dat we er iets mee opschieten.

    Enne... Treurniet vindt communicatie met patiënten blijkbaar niet zo heel belangrijk, als ik dit zo lees. maar ik wel. En we (tenminste, het deel van de artsen dat nadenkt), weet dat communicatie voor minstens de helft non-verbaal is. Minstens. Ik merk nu al dat ik tijdens een telefoongesprek veel minder waardevolle informatie van patiënten krijg dan tijdens een gesprek op de polikliniek.

    Kortom, schoenmaker blijf bij je leest (ofwel, blijf als radioloog vooral in de donkere kamer) en bespaar ons dergelijke flauwekul...

  • Erik Ranschaert

    radioloog, Tilburg

    Dank voor deze nuchtere reactie Frank. Eenvoudiger en duidelijker kon ik het zelf niet zeggen. Maar in praktijk zijn er toch nog wel wat barrières te overwinnen vrees ik. Dragen radiologen in jouw omgeving systematisch mondkapjes bij het uitvoeren va...n een echografie?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.