Helder taalgebruik overheid

Afgelopen maanden is er veel aandacht geweest voor zaken rondom leven en dood. Een KNMG-congres, een rapport van de adviescommissie voltooid leven, een handreiking van de overheid over de schriftelijke wilsverklaring, een documentaire over de Levenseindekliniek en de documentaire Being Mortal.

Mijn werk bestaat voor een belangrijk deel uit de zorg en behandeling van jonge mensen met dementie. Daarom las ik de overheidstekst over de schriftelijke wilsverklaring en vooral de paragraaf over euthanasie en dementie aandachtig. Ik werd geraakt door de zin: ‘patiënten met een gevorderde dementie wekken soms de indruk niet ondraaglijk te lijden aan de dementie’. Mijn spookbeeld is dat mij over enkele jaren door familieleden van patiënten met een gevorderde dementie gevraagd wordt om hun naaste uit zijn lijden te verlossen.

De intentie van deze handreiking van de overheid is om aan te geven dat het bij patiënten met gevorderde dementie lastig is om ondraaglijk lijden vast te stellen. Het is belangrijk dat de overheid bij zulke belangrijke zaken eenvoudige en duidelijk taal gebruikt. De geciteerde zin is natuurlijk niet helemaal verkeerd maar wel op verschillende manieren uit te leggen. Je zou bijvoorbeeld kunnen lezen dat patiënten met een gevorderde dementie bijna altijd de indruk wekken ondraaglijk te lijden aan de dementie. Daarom stel ik voor om deze belangrijke, maar multi-interpretabele zin te vervangen door: ‘Bij patiënten met een gevorderde dementie is ondraaglijk lijden moeilijk vast te stellen’.

In mijn werk is het uiterst belangrijk om zorgvuldig met naasten te spreken over zaken rondom leven en dood. Ook de overheid zou bij zulke belangrijke handreikingen eenvoudige en heldere taal moeten gebruiken.

Jean-Pierre van der Borgh, specialist ouderengeneeskunde, Nijmegen