Drukte op de huisartsenpost

Ik hoorde vanochtend op de radio dat de huisartsenposten het steeds drukker krijgen en dat hun bereikbaarheid daardoor onder druk komt te staan daardoor. De oorzaak hiervan wordt vermoed te liggen in een toename van de ernst van de gezondheidsproblemen die mensen ten deel valt, zodat er meer beroep gedaan wordt op spoedzorg.

Ik reken er op dat de statistieken die er op nageslagen zullen worden, ook in deze richting gaan wijzen, want in een handomdraai zullen de huisartsenposten uit hun softwaresystemen de getalletjes toveren die betrekking hebben op de ‘redenen van komst’ van hun bezoekers. Dat deze door de computer verzamelde ‘redenen van komst’ geen weergave zijn van de daadwerkelijke aard van klachten waarmee bezoekers komen, is evident, maar wordt natuurlijk vergeten. Ons geloof in de cijfertjes is tenslotte inmiddels onaantastbaar groot. Maar geloven wij, als artsen, nu dan echt dat er meer ernstige ziektebeelden tijdens ANW uren zijn dan 10 jaar geleden ? Dat is toch eigenlijk niet voor te stellen. Gezien mijn ervaring met werken als huisarts op de huisartsenpost, denk ik dat we de toegenomen toestroom van patiënten mede zelf veroorzaakt hebben. Sinds een aantal jaar wordt er gebruikt gemaakt van software die de triage van assistenten uit handen neemt. De computer bepaalt in grote mate de ernst van de ‘ingangsklacht’ en is uiterst ‘defensief’ afgesteld, zodat zoveel mogelijk risico’s van een verkeerde inschatting worden vermeden. Snap ik wel als je in bits en bytes geprogrammeerd bent en er geen ‘pluis of niet pluis’ gevoel aan toe kan voegen. Dit zorgt er bijvoorbeeld voor dat alle mensen met pijnlijke spieren in de buurt van de thorax, met spoed gezien worden tijdens ANW-uren, om cardiale problematiek uit te sluiten. Je moet als assistente van goede huize komen wil je het aandurven om dit te negeren, sterker nog, je wordt van hogerhand geacht om dit niet te doen. De weldenkende assistentes die ooit opgeleid waren om vanuit hun eigen autonome denken een inschatting te maken van de ernst van een klacht, hebben de uitdaging in hun werk verloren zien gaan en zijn meestens allang vertrokken vanwege een onderwaardering van hun kwaliteiten. Er mag niet meer door mensenhersenen telefonisch ingeschat worden dat sommige klachten wel ernstig líjken, maar het gelukkig niet zijn. Dus raken de spreekuren op de huisartsenposten overvol. Tel daar nog eens bij op het feit dat we als mens in versterkte mate zijn gaan geloven in de maakbaarheid van alles en de verklaring lijkt me goeddeels rond. We zijn verrast en verontwaardigd als een gezondheidsprobleem ons langer dan enkele dagen belemmert in ons functioneren en ons welbevinden ondermijnt. Daar zijn we gewoon niet meer van gediend. Dus de oplossing moet er snel en beslist komen, ook in de avonduren, nachten en weekenden.

Mocht de discussie op gang komen over de overbelasting van huisartsenposten, pleit ik er voor om het niet alleen cijfermatig bij de zorgverzekeraar neer te leggen, maar mede vanuit bovenstaand perspectief te benaderen

Els Stokkers, huisarts te Uithoorn