Concentratie IC’s leidt niet tot betere zorg

Op initiatief van de NVIC, NVA en NIV heeft een commissie begin 2013 de conceptrichtlijn ‘Organisatie en werkwijze Intensive Care’ gepubliceerd. De nieuwe voorstellen riepen veel weerstand  op, omdat een goede evaluatie van de ‘oude’ 2006-richtlijn ontbrak.  De commissie stelt een ingrijpende verandering voor in de organisatie van de IC’s en wil een  College Intensive Care oprichten met onduidelijke bevoegdheden en samenstelling.  Medisch inhoudelijk is er geen urgentie om de organisatie van de IC’s ingrijpend te herzien. De recente publicatie van Kluge et al. laat dat zien 1.Door de richtlijn uit 2006 is de zorg verbeterd en op basis van de Nederlandse Intensive Care Evaluatie ook goed te noemen.

Kort na presentatie publiceerde Zorgverzekeraars Nederland (ZN) het rapport ‘Kwaliteitsvisie Spoedeisende  Zorg’. Volgens ZN werkt volumevergroting kwaliteit verhogend.  ZN maakt in dit rapport al gebruik van de conceptrichtlijn. 
Er is weinig gedaan met alle kritiek en zinvolle aanbevelingen. De aangepaste richtlijn, van mei 2015, zet onveranderd in op een rigoureuze reorganisatie  van de IC’s. Helaas is regievoering door de initiërende verenigingen op de richtlijncommissie uitgebleven.  Daardoor vaart de commissie vooral een eigen koers.

Er wordt gedreigd met het wegnemen van de regie bij de professionals als het werkveld niet snel instemt met de richtlijn. Juist door het ontbreken van regie ligt er nu een stuk dat veel meer een visiedocument is dan een kwaliteitsrichtlijn.

 
Wij zijn van mening dat de richtlijn voornamelijk gebruikt moeten worden voor kwaliteitsdoeleinden. De  conceptrichtlijn heeft de intentie om zonder aanleiding het IC-landschap ingrijpend te veranderen, waarbij de gevolgen voor de (kleinere) ziekenhuizen niet te overzien zijn (sluiting IC’s en fusies). Op 1 juli gaan de intensivisten hierover stemmen.

Het is nu de vraag of wij, intensivisten, onder tijdsdruk dit visiedocument moeten accorderen en de verantwoordelijkheid nemen voor alle gevolgen? Of werken wij verder aan een richtlijn die gericht is op de kwaliteit van de intensive care zorg? We pleiten voor dat laatste. We moeten daarom de druk van buitenaf weerstaan en ons niet laten verleiden de kastanjes voor derden uit het vuur te halen.

Peter Bijlstra, intensivist Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis
Bert Voerman, intensivist Ziekenhuis Amstelland

1             The association between ICU level of care and mortality in the Netherlands. Kluge GH et al Intensive Care Med. 2015 Feb;41(2):304-11