Advance care planning is geen triage-instrument

Adviezen om extra aandacht te besteden aan advance care planning (ACP) of proactieve zorgplanning zijn bedoeld om patiënten goed geïnformeerde keuzes te laten maken bij een SARS-CoV-2-infectie. Dit draagt bij aan de kwaliteit van zorg, kwaliteit van leven en de preventie van overbehandeling. ACP is echter geen triage-instrument voor ic-opname.

Als er triage moet plaatsvinden vanwege een tekort aan ic-bedden, wegen artsen de belangen op basis van landelijke richtlijnen en niet op basis van de wens van de patiënt. Deze triage heeft niets te maken met ACP. In een ACP-proces gaat het immers om de vraag wat het meest passend is voor de individuele patiënt, zonder daarin het belang van andere (potentiële) ic-patiënten mee te nemen.

In de media noemen sommige beroepsgenoten ACP en triage wel in één adem. Dit heeft als risico dat mensen ACP gaan zien als een vorm van triage of rantsoenering. Als een patiënt het gevoel krijgt dat hem een ic-opname wordt ontzegd omdat hij het niet waard is, kan dat een open gesprek over behandelvoorkeuren ondermijnen. Bovendien horen patiënten en hun naasten bij het nemen van besluiten over ic-opname niet de belangen van andere patiënten in overweging te moeten nemen. Dit is voor artsen al moeilijk genoeg.

Het artikel van Bianca Buurman (MC 14/2020: Covid-19 bij ouderen) en de leidraad van de Federatie Medisch Specialisten geven handvatten om met ouderen in gesprek te gaan over de prognose en reële behandelmogelijkheden bij een SARS-CoV-2-infectie. Daarbij moet ruim aandacht zijn voor de behandelopties in de thuissituatie of in een verpleeghuis zoals bestrijding van kortademigheid, angst en delier. Het mogelijke tekort aan ic-bedden hoort echter buiten deze gesprekken te blijven.

Nienke Fleuren, aios ouderengeneeskunde & promovendus, Amsterdam,

Dr. Daisy Janssen, specialist ouderengeneeskunde, Maastricht

Prof.dr. Cees Hertogh, specialist ouderengeneeskunde, Amsterdam