Waar is de balans?
9 reactiesWeek 1: melding reanimatie op terrein van ggz.
112-melding, waarna twee ambulances, OvD van ambulancedienst, twee politieauto’s, brandweerwagen en traumahelikopter.
Week later in avond-nachtdienst: psychotische patiënt bekend bij ggz, mogelijk agressief.
Crisisdienst verzoekt huisartsenpost ernaartoe te gaan in verband met ‘uitsluiten sommaties en te dreigend om zelf te doen. Politie acht het niet nodig mee te gaan ter begeleiding; mag natuurlijk wel contact opgenomen worden, indien situatie bedreigend wordt. Visite afgelegd met als gevolg fors geweld tegen twee hulpverleners (chauffeur en dienstdoende arts), waarna overigens wel adequate hulp van politiediensten.
Enkele weken later: reanimatie in woonwijk bij seniorenwoning.
Twee ambulances en OvD, enkele politiewagens en brandweer en last but not least de traumahelikopter.
Wat gaat er mis?
A. G?bel
Huisarts
De GGZ crisisdienst heeft er een handje van om van de huisarts te eisen somatiek uit te sluiten bij een psychotische nieuwe patiënt. Dat maakt me altijd boos. En ik doe het ook niet meer.
Paar jaar geleden werd ik gebeld door ouders van een 20 jar...ige die riep dat hij Jezus was en in de tuin in zijn blootje stond te schreeuwen. De crisisdienst eiste toen dat ik er als eerste naar toe moest gaan 'omdat ze weleens voor niets gingen omdat het later niet ernstig genoeg bleek te zijn' en om 'somatiek uit te sluiten'.
Ik heb ze toen door de telefoon getrokken en gevraagd of ZIJ misschien gek waren. Ze hielden voet bij stuk. Ben wel gegaan (uiteraard) en heb later klacht ingediend waardoor ze dit nu nog wel steeds proberen, maar wel zelf gaan als wij kracht zetten. Heb ze ook duidelijk gemaakt dat 'soms voor niets gaan' bij het vak hoort en dat wij dat sowieso heel vaak doen.
Er zijn vier concrete punten:
1) Waarom kunnen psychiaters, die dezelfde basisopleiding hebben als ik, geen somatiek uitsluiten? Dat is toch juist hun vak? Ik sluit als huisarts vaak psychische oorzaken uit bij lichamelijke klachten. Dan kan de psychiater toch lichamelijke oorzaken uitsluiten bij psychische klachten?
2) Hersentumor en andere organische psychosyndromen kan ik niet uitsluiten. Daar ben je psychiater voor.
3) Waarom moet ik als éérste naar een psychotische patiënt toe, terwijl dat specifiekere vaardigheden vereist waar je nou juist psychiater voor bent.
4) Waarom gaat de psychiater niet sowieso eerst de psychose BEHANDELEN, want dat moet tóch, en dan kijken of er 'iets lichamelijks' onder zit?
Psychiaters hebben hier allemaal hun eigen mooie verhaal bij, maar het is nogal wat om als psychiater geen eigen loket te hebben en dan vervolgens te zeggen dat de huisarts dat wel is. No way, José. Als iemand van een gebouw wil vliegen ga jij daar naartoe, niet ik. En neem maar een urinestickje mee.
J.M.C. van Dam
psychiater, Amsterdam
PS als de psychose een delier blijkt te zijn, hoort patiënt allereerst in somatiek thuis. Bij onbekende patiënten ( zonder psychiatrische VG), waarbij dat een optie is, is het niet vreemd om te vragen aan huisarts dat uit te sluiten.
We vervoeren g...eregeld ook vanuit crisisdienst toch weer naar SEH, omdat er (ook) een medisch probleem onder ligt.
Enfin: overleggen en samenwerken ( ik heb ook wel eens een gezamenlijk consult met de huisarts gedaan), dat blijft het belangrijkste.
Anne-Marie van Dam
M. Termaat
Huisarts, Groningen
Beste collega, u psychiater bent arts en kan daarmee ook somatische oorzaken opsporen. Wat de collega zegt is dat een huisarts geen speciale gaven heeft die u niet bezit en ook niet de aanvullende onderzoeken die u niet bezit. Hoe vaak komt het voor... dat er in zo’n crisis situatie iets door de huisarts gedaan is wat belangrijker bleek dan eerst het psychiatrische toestandsbeeld behandelen en had de psychiater niet ook zelf die somatische oorzaak kunnen vinden? Volgens mij ( bijna) nooit. Het is een reflex die je als psychiater leert tijdens de opleiding. Nergens goed voor, maar het vinkje is afgestreept. Niet omdat jezelf denkt dat de huisarts een mysterieuze somatische ziekte gaat vinden waardoor iemand denkt dat hij Jezus is maar omdat als je het niet afgevinkt hebt je het “ fout” gedaan hebt.
Mijn voorstel zou zijn dat als je als psychiater denkt dat er een somatische aanleiding zou kunnen zijn je met een huisarts of specialist overlegd wat te doen om dat uit te sluiten. En ondertussen vooral je psychiatrische behandeling start.
J.M.C. van Dam
Psychiater, Amsterdam
Het ligt wel een beetje genuanceerder. Als crisisdienst gebeld worden over een 85-jarige patiënt zonder psychiatrische VG, die nu psychotisch is…
Dat gebeurt helaas ook regelmatig.
Bij een 20-jarige eerst somatiek uitsluiten vind ik ook ongepast, ...als er daar geen aanleiding voor is.
Van beide kanten kan er irritatie zijn, graag vooral blijven overleggen.
Tip voor Arjen: vragen om met de psychiater- achterwacht te mogen spreken. En daarmee overleggen.
Groet
Anne-Marie
Arts, Vlaardingen
Lekker slim om bij een psychotische patiënt die al bekend is bij de GGZ en mogelijk agressief is de temperatuur en de bloeddruk te gaan meten, gewoon de opdracht niet aannemen cq teruggeven aan de crisisdienst, die dan maar zelf eerst psychiatrie m...ag gaan uitsluiten....en dan vervolgens het ook nog voor elkaar krijgen om (met 2 tegen 1) een pak slaag te krijgen.
J.N. van Wijk
Psychiater
Waar leest u dat het een bekende GGZ patiënt was? In dat geval wordt de huisarts niet gevraagd de patiënt te gaan zien.
Arts, Vlaardingen
Week later in avond-nachtdienst: psychotische patiënt bekend bij ggz, mogelijk agressief.
Tja, goed lezen is blijkbaar ook een kunst....
J.M.C. van Dam
psychiater, Amsterdam
Vooral graag samenwerking tussen politie, ambulance en GGZ in dit soort casuïstiek. Dit hoort niet bij de huisarts. Maar wel zorgen dat GGZhulpverleners veilig hun werk kunnen doen.
De personen met onbegrepen gedrag zijn een verantwoordelijkheid va...n ons allemaal!
Anne-Marie van Dam
Cardioloog n.p., Amstelveen
Ik begrijp de strekking volledig. Ik kan het gevoel heel goed voorstellen.
Maar: de boodschap moet niet zijn: bij vermoeden van een reanimatie maar een tandje minder hulpdiensten. Politie en brandweer vervullen met hun AED een belangrijke, direct l...evensreddende taak. Dat is door wetenschappelijk onderzoek bij herhaling overtuigend aangetoond. Over de waarde van de traumahelikopter in deze context ben ik minder zeker.
Met andere woorden: misschien meer hulpverleners voor het gewicht aan de kant van de weegschaal van de psychische klachten, maar geen gewichten weghalen aan de levensreddende kant van die weegschaal.
Ruud Koster, cardioloog n.p.