Praktijkperikelen
1 minuut leestijd
Praktijkperikel

Zelfvertrouwen

10 reacties

’s Middags een halfuur de tijd voor de postverwerking. Brief terug van de eersteharthulp. Mijn patiënt die ik sterk verdacht van een acuut coronair syndroom bleek een pleuritis te hebben.

Gelukkig wordt mijn zelfvertrouwen weer direct versterkt door de twee brieven van een lokale ggz-instelling, een instelling puur gericht op diagnostiek en behandeling van ADHD. Beide verwijzingen bleken juist, diagnose ADHD gesteld.

Ineens drong het besef door: ik heb altijd gelijk als ik aan ADHD denk en naar ze verwijs. Ik kan me van de afgelopen jaren niet één verwijzing herinneren waarbij er geen sprake was van ADHD en er een andere psychiatrische diagnose werd gesteld. Score 100 procent dus. In die zin lijk ik een beetje op de podotherapeut: iedereen die ik verwijs komt in aanmerking voor steunzolen, nooit zit ik ernaast. Was ik in alle specialismes maar zo goed...

Praktijkperikel
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    Beste Merlijn, je vraag raakt aan een van de moeilijkste aspecten van de psychiatrie: Wat is nog normaal, en wat is afwijkend?

    Psychiaters zijn er nog steeds niet helemaal uit, en na het lezen van "Gedaanten van de Waanzin", weet ik in ieder geva...l dat het "De Maatschappij" is die dit bepaald, ook nu nog. Ik heb niet de illusie dat ik het beter weet dan de psychiater dus van mij hoef je het verlossende woord niet te verwachten. En uit ervaring weet ik dat ik soms "redelijk normaal" kan zijn, en op andere momenten "behoorlijk waanzinnig".

    Jim van Os heeft er ook een boek over geschreven, "De DSM-V Voorbij", dat ook aan dit thema raakt, dat voor de geïnteresseerde leek (zoals ik) goed te lezen is en ook een aantal heldere ideeën verwoord zoals het begrip "symptoomdimensies". Ik heb het nog niet uit, maar ik kan het je warm aanbevelen. Vaak zijn dergelijke boeken leerzamer dan de officiële DSM-bijbels. Rijtjes leren deden we op de basisschool, geen reden om daar op de universiteit naar terug te keren.

    Veel plezier bij het lezen!

  • Merlijn

    Coassistent, Amsterdam

    Weliswaar wat aan de late kant maar ik wil toch graag ook nog even een duit in het zakje doen. Om even op een paar punten van dhr Bonte en dhr of mw Van Veen te reageren:
    - Een langetermijneffect van het gebruik van ritalin zou verslaving zijn, ik m...oet heel eerlijk bekennen dat ik de betreffende studie nu niet direct kan vinden, maar toen ik een paar jaar geleden hierover eea heb uitgezocht kwam ik voornamelijk artikelen tegen die sterk suggereerden dat in ieder geval bij volwassenen met ADHD het risico op verslaving juist lager was onder behandeling met methylfenidaat dan zonder medicamenteuze behandeling, waarschijnlijk door afname van de impulsiviteit. Maar als iemand weet dat dat inzicht is veranderd hoor ik het natuurlijk heel graag!
    - Is ADHD niet gewoon een variatie op menselijk gedrag? Zijn bijna alle psychiatrische ziektebeelden niet een extreme en belemmerende vorm van variaties op menselijk gedrag? Een keer somber zijn is normaal, een depressie niet. Een paar kilo willen afvallen is normaal, anorexia nervosa niet. Een keer checken of de deur wel op slot zit is normaal, een obsessief-compulsieve stoornis niet. Je af en toe wat minder kunnen concentreren is normaal, ADHD niet, enzovoorts.
    - Op het laatste punt, leren kinderen zich niet normaal concentreren als ze daar medicatie voor krijgen kan ik alleen uit eigen ervaring en wat ik van anderen heb gehoord reageren: voor mij en mensen in mijn omgeving heeft juist de medicatie de mogelijkheid gegeven om die vaardigheden aan te leren. Net als dat ik zonder bril niet kan lezen, dat komt niet doordat ik 'gewend ben' een bril te hebben, maar doordat ik die nodig heb. Ik heb juist met dank aan die bril kunnen leren lezen. Ik kan me zonder mijn medicatie slecht concentreren, niet omdat ik het niet zonder heb geleerd (dat heb ik uitgebreid geprobeerd), maar omdat ik die medicatie met goede reden slik en gewoon nodig heb. Ik heb me met dank aan de medicatie kunnen leren concentreren

  • Merlijn

    Coassistent, Amsterdam

    Weliswaar wat aan de late kant maar ik wil toch graag ook nog even een duit in het zakje doen. Om even op een paar punten van dhr Bonte en dhr of mw Van Veen te reageren:
    - Een langetermijneffect van het gebruik van ritalin zou verslaving zijn, ik m...oet heel eerlijk bekennen dat ik de betreffende studie nu niet direct kan vinden, maar toen ik een paar jaar geleden hierover eea heb uitgezocht kwam ik voornamelijk artikelen tegen die sterk suggereerden dat in ieder geval bij volwassenen met ADHD het risico op verslaving juist lager was onder behandeling met methylfenidaat dan zonder medicamenteuze behandeling, waarschijnlijk door afname van de impulsiviteit. Maar als iemand weet dat dat inzicht is veranderd hoor ik het natuurlijk heel graag!
    - Is ADHD niet gewoon een variatie op menselijk gedrag? Zijn bijna alle psychiatrische ziektebeelden niet een extreme en belemmerende vorm van variaties op menselijk gedrag? Een keer somber zijn is normaal, een depressie niet. Een paar kilo willen afvallen is normaal, anorexia nervosa niet. Een keer checken of de deur wel op slot zit is normaal, een obsessief-compulsieve stoornis niet. Je af en toe wat minder kunnen concentreren is normaal, ADHD niet, enzovoorts.
    - Op het laatste punt, leren kinderen zich niet normaal concentreren als ze daar medicatie voor krijgen kan ik alleen uit eigen ervaring en wat ik van anderen heb gehoord reageren: voor mij en mensen in mijn omgeving heeft juist de medicatie de mogelijkheid gegeven om die vaardigheden aan te leren. Net als dat ik zonder bril niet kan lezen, dat komt niet doordat ik 'gewend ben' een bril te hebben, maar doordat ik die nodig heb. Ik heb juist met dank aan die bril kunnen leren lezen. Ik kan me zonder mijn medicatie slecht concentreren, niet omdat ik het niet zonder heb geleerd (dat heb ik uitgebreid geprobeerd), maar omdat ik die medicatie met goede reden slik en gewoon nodig heb. Ik heb me met dank aan de medicatie kunnen leren concentreren

  • E.B. van Veen

    huisarts, Kampen

    Beste collega Bonte, dat is precies wat ik bedoel. De lange termijn effecten van methylfenidaat zijn nooit goed onderzocht. En ondertussen is het in het laatste decennium wél op grote schaal aan (jonge) kinderen voorgeschreven. De stichting farmaceut...ische kengetallen meldde over het gebruik in 2017 'Van de 230.000 methylfenidaat-gebruikers hadden er 94.000 een leeftijd van 6 tot en met 15 jaar.'

    Ik vind het ongelooflijk dat we in Nederland op zo'n grote schaal dit spul, deze rotzooi, zijn gaan voorschrijven. Ik ben het ook eens met wat je schrijft over het concept ADHD. Het is een normale variatie op menselijk gedrag, net als ASS. Juist door het als 'stoornis' te labelen (dat gebeurt in de DSM) is deze situatie ontstaan. Mijn indruk is dat jonge mensen, die gewend zijn dat ze zich niet kunnen concentreren tenzij ze pillen slikken, ook niet meer leren om zich goed te concentreren.

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    @Van Veen: En zo is dat. Ritalin is gewoon een amfetamine. Iedereen wordt er meer gefocust van, kan zich beter concentreren en iets langer volhouden. Of je nu ADD/ADHD hebt of niet. Maar ook de lange-termijn effecten zoals verslavingsgedrag, craving,... en een steeds hogere dosering nodig hebben om het gewenste effect te krijgen , komen vaak voor en heb ik regelmatig gezien. Niet zelden kreeg ik de vraag of ik het niet voor kon schrijven, en bleek bij navraag dat zowel de psychiater als ook de huisarts het voorschreven en dat ik de 3e in de rij moest worden. En als ik deze mensen dan adviseer om de ritalin af te bouwen onder begeleiding en ik vraag ze daarna, als dit al lukt, of hun leven beter is geworden, ook als je blijkbaar als diagnose ADHD of ADD hebt, is het antwoord vaak "Ja". De ADHD is òf blijkbaar als sneeuw voor de zon verdwenen, of in ieder geval niet erger geworden.

    Overigens, ik heb sterk de indruk dat de mensen met ADHD-achtige kenmerken vaak in beroepen terecht komen waar het drukke gedrag en het vele praten erg goed uitkomt. Ik heb er een aantal gezien die uiteindelijk goed terechtkomen. Vaak als verkoper of vertegenwoordiger, zelfs iemand die prediker voor jongeren werd, en als een dolle zieltjes won voor zijn religie! En vaak zijn het ook adrenalinejunks. Bungee jumpen, deltavliegen, motorracen, als het maar snel en het liefst ook een beetje gevaarlijk is.

    Is het hele ADHD concept niet gewoon een variatie op het menselijk gedrag? Om in de "big five" te spreken: High on extraversion, high on openness to experiences, low on neuroticism? Hebben we van een wat uitgesprokener normale variant van menselijk gedrag niet een psychiatrische aandoening gemaakt, enkel en alleen omdat het maatschappelijk wat minder goed uitkwam, in ons wat restrictieve systeem van onderwijs en werken voor de baas? Zoals altijd een deel van de psychiatrische diagnosen het gevolg zijn van wat men maatschappelijk niet gepast vond?

  • E.B. van Veen

    huisarts, Kampen

    Beste Anne-Marie, niet meer verwijzen zou logisch zijn. Maar dit soort instellingen (die zich profileren met enkel ASS of ADHD-diagnostiek) zijn heel gelikt én hebben korte wachtlijsten. Ergens is dit dus lucratief. En de mensen willen dit vaak ook. ...Ritalin is gewild spul onder jonge mensen, zelfs in Kampen. Ik had laatst een jongen (16) op het spreekuur, zijn vrienden konden lekker focussen bij proefwerken. Zij hadden (ADHD en) Ritalin; of ik hem ook Ritalin wilde voorschrijven?
    Ritalin is een harddrug, het is amfetamine. Dat leg ik dan uit, maar het voelt als vechten tegen de bierkaai. Sinds de invoering van de Jeugdwet is dit erger geworden, terwijl dit niet de bedoeling was. Ik denk zelf dat, sinds de invoering van de Jeugdwet, allerlei niet-professionals zich zijn gaan bemoeien met jeugdzorg. Goed betaald, dat wel.

  • Anne-Marie van Dam

    psychiater, Amsterdam

    Misschien niet meer verwijzen naar deze instelling?

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    We kunnen de ritalin veel beter door het drinkwater mengen, dan is iedereen beter bij de les, beter geconcentreerd en rustiger. Hebben we het label ook niet meer nodig.

  • E.B. van Veen

    huisarts, Kampen

    Herkenbaar. Heel Nederland aan de Ritalin? Deze labels worden vooral door psychologen uitgereikt. En of de huisarts de methylfenidaat kan voorschrijven...
    De GGZ is één grote etikettenfabriek aan het worden.

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    Nou, een pleuritis in plaats van een acuut coronair syndroom, dat lijkt me toch nauwelijks een verkeerde inschatting. Als je het moet doen met je oren, ogen en handen lijkt me dat een prima verwijzing. Ik krijg wel slechtere...

 

Perikel insturen

Heeft u iets meegemaakt wat u deed fronsen, foeteren of lachen? Deel het met uw collega's!

Stuur uw anekdote in

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.