Praktijkperikelen
2 minuten leestijd
Praktijkperikel

Transman

7 reacties

De eerstvolgende patiënt die ik moest ophalen uit de wachtkamer was een man met buikklachten. In de anamnese die de assistente telefonisch al had afgenomen zag ik in eerste instantie geen aanwijzing die al een diagnose deed vermoeden. Patiënt gebruikte medicatie voor de bloeddruk. Gaarne beoordeling wegens ongerustheid.

Bij het oproepen van de naam stonden echter een man én een vrouw op in de wachtkamer en volgden me naar de onderzoekskamer. Zo op het eerste gezicht een echtpaar, middenvijftigers, beiden matig adipeus. De patiënt zelf maakte op het eerste gezicht geen zieke of pijnlijke indruk.

S: In de anamnese ging ik op gebruikelijke wijze de diverse tracti langs. De antwoorden waren kort en bondig. Hij had een wat afwachtende houding en gaf weinig spontane antwoorden. Omdat de patiënt mij onbekend was nam ik voldoende tijd voor de anamnese, ook al is die uitgevraagd door de triagiste. Er waren geen abdominale operaties in de VG. Tractus urogenitalis met name ook uitgevraagd op LUTS-symptomen. Bij afronding van de anamnese verder geen aanvullende opmerkingen of toevoegingen die nog van belang zouden kunnen zijn. Wel was patiënt nog onder controle bij de praktijkverpleegkundige met licht verhoogde bloedsuikers.

Bij het oproepen van de naam stonden echter een man én een vrouw op in de wachtkamer

O: Inmiddels kreeg ik van de assistente de uitslag van het urineonderzoek. Geen ery’s en geen aanwijzingen voor een UWI, wel een spoor glucose. Patiënt was inmiddels op mijn verzoek op de onderzoeksbank gaan liggen. Bij het ontbloten van de buik hielp ik even mee om hemd en bovenkleding naar boven te trekken. En toen zag ik de beide littekens van de ablatio mammae waarbij ’t mij plots duidelijk werd dat ik met een vrouw in transitie van doen had. Toch een wat andere kijk opeens op deze casus. Uterus en adnexa waren nog in situ.

Op mijn opmerking dat ik graag eerder had gehoord dat patiënt in transitie was tot man, antwoordde de vrouw die nog aan het bureau zat: ‘Ik heb ook al gezegd dat ie dat had moeten zeggen.’

Bij verder abdominaal onderzoek bleek de buikpijn meer gelokaliseerd in de bovenbuik, boven de navel. De CRP was slechts licht verhoogd.

E: Aspecifieke buikklachten bij transman, dd...

P: Adviezen/instructies, geruststelling én ik heb patiënt op het hart gedrukt om bij een volgend contact met een huisartsenpost altijd te melden dat hij in transitie is. Sekseafhankelijke verschillen van klachten en ziekte kunnen dan op de juiste wijze uitgevraagd worden bij de triage.

Typisch eerstelijnszorg, onverwachte bevindingen, die bij het lichamelijk onderzoek zichtbaar worden omdat de patiënt dat wat van belang is zelf niet aangeeft of vertelt.

Ook een anekdote insturen? Mail naar kopij@medischcontact.nl.

Meer perikelen:

Praktijkperikel transgender
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • A. G?bel

    Huisarts, Amstelveen

    Natuurlijk is het van belang om als dokter te weten/melden/lezen dat iemand een transmens is. De gevoeligheden die daar omheen spelen moeten niet groter worden gemaakt dan nodig. Discriminatie lijkt tegenwoordig vooral plaatsvervangend te worden erva...ren in the eye of the beholder. Laten we proberen hier niet al te gespannen over te doen. Als je er maar met respect mee omgaat. Het zou te gek voor woorden zijn om een transitie onvermeld te laten. Of na te moeten denken over waar en hoe vaak je dat in het dossier 'mag' noemen.
    We zijn in de medische wereld net een beetje aan het wennen aan het feit dat het vrouwenlichaam anders ziek is dan het mannenlichaam (denk aan gynaecardiologie) en dan moeten we dus niet onbeschouwd laten in het dossier dat iemand een transman is, op welke plek dan ook. Zeker als het gaat over buikpijn. Heb in mijn praktijk meegemaakt dat je soms raar staat te kijken als je dat niet vermeldt. Je zou het anders bijna vergeten en dan liggen fouten op de loer en wordt ongetwijfeld juist het verwijt gemaakt: waarom staat het er niet of waarom weet je dat niet?

  • Arts, Laura de vries

    De noodzaak om 'transman' hier in de conclusie te schrijven ...

    Kent u het 'trans broken arm syndrome'?
    https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36736052/

  • Basisarts, Rotterdam

    Ik snap dat het nieuws voor u als verrassing kwam na al een uitgebreide anamnese. Toch snap ik de noodzaak van deze blog niet. Bovenbuiksklachten zijn zelden gerelateerd aan gender aangezien de anatomie van de bovenbuik niet verschilt. Bij onderbuiks...pijn zou een anamnese volgen met specifieke vragen over de onderbuiks-organen en zou de transsekualiteit ook aan het licht zijn gekomen.
    Transman in de conclusie zetten bij deze klachten lijkt mij onnodig.

    • FÄ für Radiologie und Nuklearmedizin, Duitsland

      Het geslacht (niet "gender") doet natuurlijk wel degelijk ter zake, ook bij klachten die worden aangegeven in de bovenbuik, omdat er zoiets bestaat als "referred pain". Bovendien hebben transgeïdentifeerde vrouwen (transmannen) een specifiek risicopr...ofiel. Zo hebben ze een verhoogd risico op cardiovasculaire problematiek, maar leidt behandeling met cross-sex hormonen nogal eens tot uteriene en vaginale atrofie met bijbehorende problematiek, zodat dat consequenties heeft voor de DD. Met andere woorden, inzicht in de anatomie van de patiënt ís relevant, en dus is het handig als de persoon, die als transman blijkbaar gelukkig niet opvalt (good for him!), de huisarts attendeert op de medische voorgeschiedenis. Ze blijven nu eenmaal een uitzondering.

  • neuroloog, Aruba

    Aspecifieke buikklachten bij transman. Ik wil u erop wijzen dat dit hoogst discriminerend is. Het waren buikklachten die niets te maken hadden met de transseksualiteit dus dat hoeft niet genoemd te worden. Ik schaam me voor het feit dat dit soort wal...gelijk stigmatiserende perikels anno 2023 nog mogen worden geplaatst. Verbazend en bedroevend.

    • J. Plomp

      Cardioloog, Hollandsche Rading

      Nou nou meneer/mevrouw de Neuroloog,

      U onderzoekt waarschijnlijk nooit een buik.
      Er is niets discriminerends aan dat er verschil is tussen een vrouwen- en een herenbuik.
      Dat er achteraf bij deze casus geen verband was met de sexe doet daar ni...ets aan af.
      Ik weet oprecht niet wat u stigmatiserend vindt.
      Was het anders geweest als er een rectaal touché was gedaan om de prostaat te beoordelen bij mictieklachten ?

 

Perikel insturen

Heeft u iets meegemaakt wat u deed fronsen, foeteren of lachen? Deel het met uw collega's!

Stuur uw anekdote in

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.