Rouw
2 reacties
Mijn eerste nachtdienst weer sinds tijden. Vol goede moed trek ik mijn ziekenhuisklompen aan en loop ik met de verpleegkundige de Spoedeisende Hulp op. Mijn nachtdienst is nog niet eens officieel begonnen als zij door de ambulance wordt binnengereden. Een vrouw van middelbare leeftijd kijkt mij angstig maar tegelijkertijd met een ongelooflijke strijdlust aan, terwijl ze met al haar kracht probeert haar ademhaling op gang te houden.
Kortgeleden heeft ze de diagnose uitgezaaide longkanker gekregen en daarmee tegelijk haar doodvonnis: er was geen behandeling meer mogelijk. De vrouw gaat erg hard achteruit en al snel blijkt dat al onze interventies geen effect hebben. Ze overlijdt een halfuur na binnenkomst op de SEH. Haar echtgenoot zit snikkend naast haar bed en haar dochter roept nog wanhopig een laatste keer: ‘Geef alsjeblieft niet op mama, doe het voor ons.’
Tijdens onze studie leren wij dat je nooit mag zeggen dat je begrijpt hoe een ander zich voelt, maar op dit moment weet ik bijna precies hoe zij zich voelen. Mijn moeder, een vrouw van dezelfde leeftijd, is net twee maanden geleden overleden aan dezelfde diagnose. De woorden van de dochter raken mij, omdat ze zo herkenbaar zijn. Een gevoel van machteloosheid overstroomt mij. De tranen branden achter mijn ogen. Ik controleer mijn emoties en laat de familie alleen met de hoofdbehandelaar en mijn supervisor.
Mijn opleiding heeft me geleerd hoe ik een slechtnieuwsgesprek moet voeren en tijdens mijn opleiding kwam ik voor het eerst in aanraking met de dood, maar het antwoord op de vraag hoe je het beste kunt reageren als een casus je raakt, blijft vaak uit. In een beroep waarin het belang van de patiënt vooropstaat, is het soms moeilijk ruimte te geven aan de eigen emoties en in dit specifieke geval ruimte te geven aan het proces van rouw.
Zij hebben mij die nacht geleerd dat je als dokter ook emoties mag tonen
Eenieder van ons krijgt in zijn persoonlijk leven te maken met rouw. Dat kan zijn van een naaste of een patiënt die dichtbij stond. Ons beroep kan hierin soms confronterend zijn. Een vraag rijst in mij op: waarom heb ik hier nooit of maar heel terloops andere dokters over gehoord? Zijn rouw en het tonen van emoties bij een verlies dan zelfs in een beroep waar mensen vaak geconfronteerd worden met de dood nog steeds een taboe?
Trouw aan de opleiding die ik heb genoten, sta ik klaar voor mijn patiënten. Daarbij wapen ik mijzelf tegen de moeilijke kanten van het vak. Rouw is echter een proces dat zich niet altijd laat controleren. Zoals mijn collega’s dag in, dag uit op de Spoedeisende Hulp klaarstaan om patiënten op te vangen, stonden ze er nu ook om mij op te vangen. Zij zijn het die mij die nacht hebben geleerd dat je als dokter het mens-zijn en het tonen van emoties ook ruimte mag geven. En ook al heb ik nog maar net mijn klompen aangedaan, ik ben er zeker van dat dit een les is die ik meegeef aan toekomstige dokters.
K.T.S. Konings
Huisarts, Maastricht
Zolang je mens blijft is er weinig mis met emoties.
G.J. Bos
revalidatiearts
Als je er nog nauwelijks ooit van gehoord hebt bij dokters dan is het mooi dat je met dit verhaal naar buiten treedt.
Ik ben het met je eens dat als dokter je emoties hebt (we blijven gelukkig ook mensen nietwaar) en het ook geen kwaad kan om dat t...e laten zien bij patiënten. Integendeel, patiënten vinden het prettig dat je laat zien dat het je raakt. Het toont verbondenheid.
Alleen vind ik wel: als dokter in functie moet het wel blijven gaan om de patiënt of zijn naasten en niet om jou. En dan is het fantastisch dat je fijne collega's hebt om jouw eigen emoties te delen en steun te ontvangen als je de kamer uitgelopen bent.
Veel sterkte gewenst met verlies van je moeder.
met vriendelijke groet
Gery Bos