Impactfactor?
3 reactiesAls aios kreeg ik eens een mevrouw verwezen vanwege ernstige hyperhidrose. Na opgezocht te hebben wat hyperhidrose is, bereidde ik mij voor op een hevig transpirerende vrouw.
Eenmaal in de spreekkamer verbaasde het mij dan ook dat ze helemaal niet transpireerde. Bij navraag bleek dit al sinds vijf dagen het geval, ‘maar ik ben toch maar op de afspraak gekomen, dokter.’ Na enig doorvragen bleek dat zij vijf dagen eerder van haar huisarts oxybutynine voorgeschreven had gekregen voor urge-incontinentie.
Een toevallige genezing door een bijwerking van een anticholinerg middel, niet geregistreerd voor (idiopathische) hyperhidrose. We begonnen de merknaam van oxybutynine, Dridase, nu ook beter te begrijpen. Samen met de verwijzend huisarts publiceerden we deze casus in 2006 onder de titel ‘Dry days for patients with hyperhidrosis’ in The Netherlands Journal of Medicine, niet een tijdschrift dat bekendstaat om zijn hoge impactfactor.
Na publicatie van het artikel stroomden de e-mails binnen. Niet van enthousiaste collega’s, maar van patiënten, die het Engelstalige ‘free full text’-artikel zelf hadden gevonden via Google, inclusief e-mail van de corresponding author. Jaarlijks kreeg ik tientallen emotionele e-mails van patiënten over de hele wereld, die na jaren van sociaal isolement weer een normaal leven konden leiden, doordat zij met het artikel naar hun huisarts waren gestapt en vervolgens oxybutynine kregen voorgeschreven. Nu, twaalf jaar na dato, beginnen de dankbetuigingen een beetje af te nemen.
Het artikel heeft meer ‘impact’ gehad dan onze publicatie van een patiënt met een niet eerder beschreven mutatie, gepubliceerd in de Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism, een tijdschrift met een meer dan tien keer hogere impactfactor dan The Netherlands Journal of Medicine.
Het concept impactfactor, gedefinieerd als de frequentie waarmee artikelen uit een bepaald tijdschrift worden geciteerd door andere auteurs, is toe aan herziening. In het huidige digitale tijdperk worden wetenschappelijke publicaties ook in toenemende mate gelezen door patiënten. En wat is impact? Hoeveel collega’s je artikel lezen? De invloed van een publicatie in een toptijdschrift op je carrière? Wat eigenlijk gemeten zou moeten worden, is de werkelijke impact van een publicatie op het welzijn van patiënten. Deze factor is niet alleen van veel groter belang, maar geeft de auteur(s) ook meer échte voldoening. Als dat de nieuwe maatstaf wordt, zullen er misschien wel een heleboel tijdschriften zonder impactfactor komen te zitten.
Wees een alerte en nieuwsgierige patiëntendokter en geloof niet in toeval, dan komt de impact vanzelf. Daarvoor hoef je echt niet per se in een toptijdschrift te publiceren.
dr. Sophie Mijnhout
internist-endocrinoloog, Isala, Zwolle
Heeft u ook een perikel? Stuur uw verhaal naar redactie@medischcontact.nl
Jan W. Schoones
Informatiespecialist, Walaeus Bibliotheek, Leiden
Enige achtergrondinformatie - frequent wordt de Impact Factor ten onrechte als een maat gezien voor de kwaliteit van een individueel artikel. De Impact Factor is een kwantitatieve maat van een tijdschrift. Één van de kwantitatieve maten van een indiv...idueel artikel is de citatie ervan. Het specifieke artikel (Oxybutynin: dry days for patients with hyperhidrosis) is op basis van de strikte gegevens in Web of Science 28 maal geciteerd (50 maal volgens de minder strikte referentiegegevens in Google Scholar). Van de 2.772 reguliere artikelen in de Neth J Med vanaf 1974 is dit artikel het op 175 na meest geciteerde artikel. En van de 73 in 2006 verschenen reguliere artikelen is dit artikel het op acht na meest geciteerde artikel, volgens de gegevens in Web of Science. Derhalve zou je kunnen beweren dat dit artikel op een kwantitatieve wijze positief heeft bijgedragen aan de Impact Factor van de NJM. En natuurlijk dat dit artikel ten opzichte van andere in de NJM bovengemiddeld is aangehaald door anderen. En voor dat artikel in de JCEM zou je dan het omgekeerde kunnen beweren.
Naast citatie zijn de laatste jaren andere maten ontwikkeld, waaronder Altmetrics. Met deze metrage worden niet alleen (wetenschappelijke) citaties zichtbaar, maar bijv. aantallen downloads (ook door patiënten & consumenten), en tevens verwijzingen vanuit social media zoals twitter en mendeley. En met die laatste zou dan ook de patiëntenimpact beter zichtbaar kunnen worden.
Jan Willem Bruggeman
Student geneeskunde, Amsterdam
Inderdaad goed om verder te kijken dan de impact factor van een tijdschrift. Maar het is zo moeilijk om impact op een andere manier te meten... Research gate probeert het te doen d.m.v. een andere score, hoewel dat ook verre van het geschetste ideaal... is. Het lastigste is het nog om voor het (vaak ondergewaardeerde) fundamentele wetenschappelijk onderzoek. Want hoe meet je daarvan de werkelijke impact van een publicatie op het welzijn van patiënten in een wereld die 7000 wetenschappelijke artikelen per dag produceert?
Ruud Koster
cardioloog n.p., Amsterdam
Ik ben het er mee eens dat de impactfactor niet alleen zou moeten gaan over citaten door andere wetenschappers in volgende wetenschappelijke publicaties. Afgezien van het feit dat patiënten een artikel kunnen lezen, zou de impactfactor ook een weersl...ag moeten zijn van hoe andere dokters-niet wetenschappers die een artikel lezen, beïnvloed worden in hun praktijkgedrag. Dat is ook impact. Het is slecht meetbaar, maar daarom niet zonder belang.