Praktijkperikelen
1 minuut leestijd
Praktijkperikel

Gekke sokjes

7 reacties
EyeEm GmbH | Hollandse Hoogte
EyeEm GmbH | Hollandse Hoogte

Een 84-jarig grijsharig vriendelijk dametje roep ik mijn spreekkamer binnen. ‘Dag mevrouw, gaat u zitten. Wat kan ik voor u doen vandaag?’ ‘Nou, dokter... ik weet eigenlijk niet OF u wel iets kunt doen. Weet u, ik brei van die gekke sokjes.’

Mijn hersens beginnen te malen. Waar zou deze vrouw het in vredesnaam over hebben? Is ze dement? Heb ik, of mijn voorganger, iets verkeerd gedaan?

‘Vertel’, zeg ik.

‘Breit u ook, dokter?’ Ze kijkt me hoopvol aan, en is duidelijk teleurgesteld als ik opbiecht nooit iets ingewikkelders dan een sjaal te hebben aangedurfd.

‘Nou, als je sokjes maakt, maak je eerst een onderstuk waar de voet in gaat, en dan een bovenstuk voor om de enkel, en dan maak je die aan elkaar’, legt ze uit.

Waar gaat dit gesprek in vredesnaam naartoe, vraag ik me intussen af.

‘En weet u wat het vreemde is, dokter? Ik kon altijd heel goed sokjes breien, maar nu, sinds een week, maak ik de bovenstukken te lang en dan haal ik ze weer uit en dan doe ik het wéér fout. Ik begrijp er niets van.’

Ik weet even niet zo goed wat ik hiermee aan moet, maar herpak mezelf, besluit een bloeddruk en pols te controleren en neem een geheugentest af. De bloeddruk is wat laag. Ze gebruikt metoprolol en lisinopril. De pols is rustig, 52/min. De MMSE-score is 26.

Ik overleg met de cardioloog over de noodzaak van de metoprolol en we besluiten het om te zetten naar atenolol; dat zou minder effect op het brein hebben.

Een week later zijn de klachten verdwenen en worden er weer mooie sokjes gebreid.

Wat hebben we toch een fantastisch vak!

Heeft u ook een perikel? Stuur uw verhaal naar redactie@medischcontact.nl
meer praktijkperikelen
Praktijkperikel
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    @Berendsen: Daarnaast weten we dat neurologische klachten en symptomen ten gevolge van infarcten in de rechter cerebrale hemisfeer, zoals stoornissen in het ruimtelijk inzicht, stoornissen in de oriëntatie, de praxis en gezichtsherkenning veel minder... goed herkend worden dan even grote infarcten in de linker "talige" hemisfeer.

    Ik heb patiënten op het spreekuur gehad die een periode "niet zo lekker in hun vel zaten", waarbij goed uitvragen dan oplevert dat ze bijvoorbeeld "plotseling niet goed meer konden bridgen", hetgeen alleen de bridgepartner opviel, of bij het fietsen "niet goed meer wisten hoe ze thuis moesten komen". Een patiënt kwam met het verhaal dat hij steeds boze buren en vrienden kreeg omdat hij ze plotseling niet meer groette op straat (hij herkende ze niet meer, het waren vreemden voor hem, totdat ze begonnen te praten). Een andere patiënt had als hobby het maken van allerlei lampjes en meubeltjes van hout, hetgeen plotseling niet meer lukte. Het lukte hem wel om de onderdelen afzonderlijk te maken, maar hij had geen idee hoe deze in elkaar te zetten. Al deze mensen kwamen primair met een andere klacht, en regelmatig was de vraag van de huisarts of er sprake was van een dementie.

    Een MRI liet in deze gevallen de ware oorzaak zien. Niets wonderlijkers dan het menselijk brein. En vaak is er spontaan herstel, als de laesie niet al te groot is.

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    @Berendsen: In theorie (en praktijk) kan hypoperfusie ook dergelijke tijdelijk neurologisch beeld geven, maar dat duurt dan over het algemeen geen dagen, maximaal uren.

    Het was me al langer opgevallen, ook al tijdens mijn opleiding, dat ouderen n...a een wegraking vaak ook voorbijgaande neurologische klachten en symptomen hebben, die na een aantal uren meestal bijtrekken. Vaak wordt er daarom een neuroloog in consult gevraagd. De vraag is dan (nog steeds) of er sprake is geweest van een TIA. In de zogeheten opleidingskliniek waar ik het eerste deel van mijn "opleiding" volgde vanaf 2004 werd dan gesproken van vertebrobasilaire insufficientie als verklaring, prettig ongehinderd door enige kennis van zaken. Dat is het namelijk maar zeer zelden. Het gebeurt ook vandaag de dag nog regelmatig dat de consultvrager verbijsterd is dat ik dan adviseer om rustig af te wachten. Inmiddels zijn er ook enkele studies die laten zien dat bij mensen boven de 80 met een wegraking, op welke basis dan ook, 30 tot 40% bijkomende neurologische klachten en symptomen heeft.

    In Duitsland, waar al deze oude dames en heren een perfusie-CT en MRI ondergaan, wordt ook het pathofysiologisch substraat hiervoor op een presenteerblaadje aangeboden. Ik heb het voor het eerst gezien in 2009, en daarna nog meerdere malen. De perfusie CT laat een perfusiedefect zien op basis van een intracraniele stenose, een er op volgende MRI laat geen infarct zien in het betreffende stroomgebied, en bij herhaling van de perfusie-CT is ook het perfusiedefect verdwenen. Dit heb ik al gezien bij bewezen orthostatische hypotensie, en ook ten gevolge van hartritmestoornissen zoals bijvoorbeeld AF met snel kamervolgen. Ook dit is inmiddels in enkele case-reports gepubliceerd.

    Samenvattend denk ik dus dat het bij deze dame wat te lang geduurd heeft om het gevolg te zijn van hypoperfusie, bijvoorbeeld ten gevolge van een intracraniele stenose.

  • R Berendsen

    , Anesthesioloog

    @Bonte, wat als er nog geen infarct is opgetreden maar er is hypoperfusie op basis van een lage bloeddruk bij een vaatstelsel dat iets meer druk nodig heeft. Kunnen de klachten, die van voorbijgaande aard zijn, dan passen in deze casus?
    Deze casus ...doet me denken aan een casus uit een boek over een patiënt die zich presenteert bij dr huisarts met depressieve klachten. Tijdens de anamnese en het lichamelijk onderzoek heeft hij zijn hoed op totdat de doktersassistente binnenkomt, neemt hij zijn hoed voor haar af. Op dat moment ziet de huisarts een helende wond op het hoofd van de patiënt en wordt uiteindelijk de diagnose subduraal hematoom gesteld.

  • Desiree Hairwassers

    Patient advocate borstkanker en erfelijke aanleg voor borst- en eierstokkanker, Huissen

    Wat een mooie blog en wat een mooie reacties !

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    @De Vries: Ha, van breien weet ik dan weer niets, behalve dat mijn moeder sokken voor me breidde die mij zullen overleven. Maar samen komen we er wel...

  • M. de Vries

    AIOS verzekeringsgeneeskunde, Amsterdam

    Ik sluit me aan bij collega Bonte, niet vanwege mijn expertise op neurologisch gebied, maar vanwege mijn expertise op het gebied van sokken breien. Die hiel-constructie die patiënte beschrijft vereist behoorlijk wat tellen en visuo-constructief inzic...ht. Als je dat al jaren doet, kan je dat “op je ruggenmerg”, om in Bonte’s vakgebied te blijven, en is het vreemd als je dat plots niet meer kan, en daarna plots weer wel.

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    Het zal ongetwijfeld een gekleurde neurologische bril zijn waar ik door kijk, maar heeft deze patiënte niet een klein herseninfarct doorgemaakt? Bijvoorbeeld rechts pariëtaal, rechts temporaal of rechts frontaal? Waarbij bijvoorbeeld de praxis of het... ruimtelijk inzicht selectief zijn aangedaan? Met spontaan herstel, zoals dat heel vaak optreedt bij kleine strategische corticale infarctjes?

    Dat snijdt voor mij meer houdt dan het effect van metoprolol dat van het ene moment op het andere een effect op het brein zou hebben. En juist metoprolol is als selectieve bètablokker ontwikkeld die minder cognitieve bijwerkingen zou hebben.

 

Perikel insturen

Heeft u iets meegemaakt wat u deed fronsen, foeteren of lachen? Deel het met uw collega's!

Stuur uw anekdote in

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.