Staalpillen

Op een zondagmorgen sta ik in een buitenwijk van Asunción, de hoofdstad van Paraguay. Ik ga daar spreekuur doen voor de boeren die in die buitenwijk wonen. Op verzoek van een politieke partij mag ik mee met een lokale kinderarts.

Hoe komt een Nederlandse huisarts als ik daar terecht? In de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw waren er vluchtelingen uit die landen, die in Nederland onderdak vonden. Ook in mijn stad kwamen ze terecht en ik leerde met hen Spaans. Door hun aanwezigheid groeide mijn kennis van het Spaans snel. Na het keren van het politieke tij keerden er een aantal ook weer terug. Dankzij internet bleven we in contact en hun uitnodiging om ook eens daarheen te komen, nam ik graag aan.

De zon schijnt fel en de boeren zijn in groten getale verschenen bij het wijkcentrum. Van tevoren had ik van mijn Paraguyaanse vrienden een spoedcursus lokale problemen gekregen.

Er komt een stoet kinderen voorbij met allemaal dezelfde klachten, samen met hun vriendelijke ouders. Het waren allemaal kinderen wat onze kinderartsen thuis ‘failure to thrive’ noemen. Matte, slappe en bleke kinderen, aan wie ook ik op het eerste gezicht kon zien dat ze een zeer forse bloedarmoede hebben. In de spoedcursus heb ik geleerd dat zoiets daar bijna altijd het gevolg is van een infectie met een bepaalde worm. ‘Ze moeten allemaal ijzer hebben om de anemie tegen te gaan’, heeft de kinderarts gezegd, terwijl ze mij een stapel receptenpapier geeft. Ik kijk de kinderen na, leg in mijn beste Spaans uit wat ik ervan denk en schrijf ijverig recepten voor staalpillen, die ze bij de farmacia in de stad moeten halen. We krijgen een copieuze maaltijd, omlijst met zang en dans van de bewoners van die wijk. Ik ga met een tevreden gevoel terug.

Twee weken later zit ik er weer. En dezelfde kinderen met dezelfde klachten zitten er weer. Er is niets veranderd. Ik kijk de ouders ongelovig aan, want het probleem is eenvoudig en moest opgelost zijn. De vader laat mij het recept zien dat ik twee weken eerder had uitgeschreven. ‘Als ik geld heb om met de bus naar de stad te gaan, zal ik de medicijnen gaan halen’, zegt hij. Daar heb ik geen antwoord op.

Jaap Brienen, huisarts, Delft