Nageboorte

Na mijn artsexamen moest ik in militaire dienst, maar daarvoor kon ik nog een paar weken waarnemen voor een huisarts die na een ongeval in het ziekenhuis was beland. Alsof het de gewoonste zaak van de wereld was heb ik die praktijk gerund. Spreekuur doen, visites rijden en zelfs de weekendwaarneming voor vijf andere praktijken: daar was ik toch voor opgeleid? Ik herinner me dat ik na dat weekend 120 km kon declareren, maar verder contact met de andere huisartsen was er niet. Ik had geen toegang tot patiëntendossiers en heb me nooit hoeven verantwoorden voor beslissingen die ik genomen had. Ook niet in het volgende geval:

Het was zondagavond vóór het eten toen ik gebeld werd door een vroedvrouw. Ze was bezig met een thuisbevalling op een flat in een van de buitenwijken. Een baby was vlot geboren, maar er bleek onverwachts sprake van een tweeling. Ze hoorde geen harttonen: of ik maar wilde komen. Ter plaatse trof ik de moeder aan met de pasgeborene in de armen, en de vroedvrouw die vertelde dat het tweede kind dood was geboren. In de babykamer op het aankleedkussen lag een slappe blauwe baby zonder verdere afwijkingen. Hoe nu verder? Ik was hierbij gevraagd om te helpen, niet om te oordelen. Je had geleerd om de nageboorte te controleren op volledigheid, maar wat doe je met een dood kindje dat de vreugde om de geboorte van een gezond kindje verstoort?

Nooit heb ik er meer

iets over vernomen

Tijdens de opleiding had ik obducties gevolgd in onder meer het streekziekenhuis, waar zuster Johanna van het naburige klooster zorgde voor het mortuarium. Zij leek mij de aangewezen persoon om te raadplegen. Ik heb haar gebeld en de situatie uitgelegd. ‘Kom maar’, zei ze, ‘ik zorg er wel voor.’ Of het de gewoonste zaak van de wereld was, heb ik het dode kindje in een handdoek gewikkeld, in de auto meegenomen en aan de voordeur van het klooster afgegeven. De volgende dag zou er iemand worden begraven, en Johanna heeft het bundeltje aan het voeteneind van diens kist gelegd.

Nooit heb ik er meer iets over vernomen, noch heb ik er ooit met vakbroeders over gesproken. Zou de huisarts nog op kraamvisite zijn geweest, of heeft hij nooit geweten van deze zwangerschap en geboorte, en kunnen alleen de moeder, de vroedvrouw en zuster Johanna mijn verhaal bevestigen? Leeft er ergens een 44-jarige die het verhaal heeft meegekregen van zijn moeder en van het begin af aan iets heeft gemist in het leven?

Later, als gemeentelijke lijkschouwer, kreeg ik te maken met de regels voor dood en leven en met artsen die geacht worden zich daaraan te houden. Vaak heb ik teruggedacht aan die eerste drie weken, waarin ik beslissingen nam waarvoor ik mij niet hoefde verantwoorden, alsof het de gewoonste zaak van de wereld was.

Anoniem

«« Meer Geheimen