Elfstedentocht 1986

Vorig jaar is de laatste Elfstedentocht geweest met Evert van Bentum als winnaar.
Die daarvoor was in 1963 en werd gewonnen door Reinier Paping , die er bijna elf uur over deed wegens barre omstandigheden.

Dit jaar, 1986, groeit de spanning in heel Nederland met de dikte van de ijsvloer op de Friese meren.
En dan opeens komt de commissie met : ‘It giet oan!’

Zo’n Elfstedentocht is een nationaal gebeuren en op de een of andere manier voel je drang om mee te doen, in welke vorm dan ook. Met een drukke chirurgische praktijk van twee maten lukt dat echter niet zo. Je kunt slecht je hele programma afzeggen en naar Friesland vertrekken.

Toch werd het voor de operatiekamers  een dag met een duidelijk stempel van het evenement .
Het begon al met de eerste operatie. In de vroege ochtend thuis had ik via de radio gehoord dat de schaatsers al onderweg waren naar de eindstreep. Ik neem mijn schaatsen mee naar de ok.
In plaats van die plastic klompen van alledag doe ik mijn noren onder met de leren  beschermers om de ijzers en werk de appendectomie op schaatsen af.  Prettig om als kleine chirurg eens wat hoger te staan.

De televisie staat de hele dag aan in de koffiekamer en al die dweilorkesten leveren op afstand een vrolijke sfeer op.

’s Avonds thuis voor de buis komen er nog steeds late schaatsers halfdood binnen. Van Bentum is weer winnaar, nu in bijna zeven uur.

De telefoon gaat.  Ziekenhuis. Een patiënt met geweldige pijn in zijn onderbeen na het rijden van de Elfstedentocht. Ik ga kijken en tref een man aan van een jaar of 40 met zijn schaatspak nog aan, liggend op de onderzoekbank en meewarig starend naar zijn rechterbeen. Hij heeft de tocht uitgereden, zijn kruisje ontvangen, maar na thuiskomst in Ede ‘verrekte’ hij van de pijn in zijn rechteronderbeen.
Inderdaad een gezwollen en hyperemisch onderbeen met veel pijn bij elke beweging van de voet.
Pulsaties perifeer beide intact en een reeds gemaakte foto laat niets afwijkends zien.
In 1986 had ik nog geen mogelijkheid voor een adequate drukmeting, maar het beeld lijkt sterk op een compartimentsyndroom.

Ik realiseerde me toen dat het eigenlijk een zeer specifiek letsel is, behorend bij deze bijzondere dag en gebruik mijn camera om met toestemming van de patiënt wat foto’s te maken.
Hij wordt nog dezelfde avond geopereerd (ditmaal niet op schaatsen), waarbij de spieren in de vier compartimenten ruimte wordt gegeven.
Een memorabele Elfstedentocht en in ieder geval dit jaar wél meegedaan!

Harry Wegdam, voorheen chirurg

«« Alle Lezersverhalen