Eigen risico van 850 euro

Welvaartsverschillen wandelen met uw patiënten de spreekkamer binnen. Ze beïnvloeden gezondheid en de uitkomst van behandelingen. De mooiste verhalen over arm en rijk in de dagelijkse praktijk van de dokter.

Mevrouw J. bezoekt het spreekuur op de vaatpoli. Tweeënhalf jaar geleden werd ze verwezen in verband met claudicatio intermittens met falende looptherapie en stug doorroken (één pakje per twee dagen). Ze onderging een reeks dotterprocedures, met goed resultaat. Klachtenvrij werd zij uit de follow-up ontslagen, inclusief het nodige leefstijladvies.

Nu presenteerde ze zich met soortgelijke klachten. Looptherapie was niet opnieuw geprobeerd, het rookgedrag was ongewijzigd. Een vaatfunctie-onderzoek toonde vernauwingen op verschillende niveaus. Ik stelde haar, na overleg met mijn supervisor, een endovasculaire behandeling voor. Tegen mijn verwachting in zag patiënte dit niet zitten. Aangezien ze nog geen gebruik had gemaakt van tweedelijnszorg, zou het haar ‘klauwen met geld’ kosten.

Ik had moeite met haar reactie en legde uit dat ze veel meer zou kunnen besparen door te stoppen met roken. Met een eenvoudige rekensom kwam ik uit op een besparing van 1.095 euro per jaar, ten gunste van haar gezondheid. Dat stelde ik in contrast met het eigen risico van 350 euro. De voorgehouden spiegel veroorzaakte initieel boosheid. In een poging de dialoog te behouden, reflecteerde ik mijn observatie. Ze brak spontaan in tranen uit.

Ze had zich, om geld te besparen bij financiële moeilijkheden, laten verleiden tot het afsluiten van een basisverzekering met een totaal eigen risico van 850 euro. Mijn rekensom degradeerde hiermee in haar ogen tot een gelijkwaardige concurrent. Ze vertelde voorts dat ze zich te laat realiseerde dat het pakket nu helemaal niet aansloot bij haar behoeften. Ze zou eigenlijk ook nog naar een tweetal andere specialisten moeten, maar dat had ze voorlopig afgehouden. Ze stond met de rug tegen de muur en kon zich de ingreep gewoonweg niet permitteren. Stoppen met roken zat er, ondanks pogingen, niet in vanwege alle stress.

Er valt wellicht veel bij patiënte neer te leggen, maar het was schrijnend om te zien. Met mijn bescheiden ervaring was dit de eerste keer dat in de spreekkamer ‘geld’ een obstakel vormde. En dat voelde alles behalve goed.

Thomas Schok, arts-assistent heelkunde