Verwachtingen
Ons leven is door de komst van de smartphone fundamenteel veranderd. En dat is pas tien jaar geleden met de komst van de eerste iPhone begonnen. Ik ken geen andere technische ontwikkeling die in zo’n korte tijd zoveel invloed heeft gehad op ons dagelijks leven. Wat is er dan allemaal fundamenteel veranderd?
Veel, maar een paar voorbeelden wil ik er hier uitpakken. Kunt u zich nog herinneren hoe uw wachtkamer eruitzag voor de komst van dit apparaat?
In zekere zin was dat een ontmoetingsplaats, waar mensen al wachtend ‘het leven’ met elkaar bespraken. Als ik nu in de wachtkamer kijk, zie ik vrijwel alleen mensen die naar hun scherm staren. Hetzelfde zie je op vrijwel iedere openbare plek, met steeds weer hetzelfde beeld: de licht gebogen houding die ook iets uitstraalt van ‘stoor me niet’. Het tegenstrijdige is dat de smartphone zelf voortdurend stoort door de niet-aflatende reeks berichten die binnenstroomt en die mensen steeds vanzelfsprekender vinden.
Die stroom van berichten maakt dat alles sneller en hijgeriger wordt gemaakt. Gebeurtenissen in de wereld zijn realtime te volgen en het bereik is onmetelijk groot. Kortom, een ideaal medium om snel grote groepen mensen mee te bereiken, waarbij de nuance ondergeschikt is. Aandacht trekken loont en lijkt een doel op zich te zijn geworden. Het vervelende is dat dat ook doorwerkt in de klassieke media zoals krant en televisie. Het maakt niet uit hoe ze over me praten, als ze maar over me praten, lijkt soms het uitgangspunt. Dat geldt niet alleen voor politici. Ook wetenschappers weten de weg te vinden naar het ‘snelle’ nieuws, zich onvoldoende realiserend welke invloed ze daarmee op de publieke opinie hebben. Of het nu gaat om de boodschap dat kanker over twintig jaar een chronische ziekte zal zijn, dat je van mening bent dat het verouderingsproces stopgezet kan worden, dat de ziekte van Alzheimer te genezen is of dat ADHD een stoornis van het brein is. Ik begrijp dat dat ook een manier is om middelen te verkrijgen voor verder onderzoek. Toch vind ik dat nuancering én verwachtingenmanagement daarbij horen. Dat lijkt me een mooi voorbeeld van medisch leiderschap.
