Robotisering
2 reacties
Afgelopen week was er veel aandacht voor de toespraak van minister Asscher over de robotisering van de maatschappij. Miljoenen banen staan op de tocht. Fascinerend wat verschillende mensen oppikten uit dit verhaal, cherrypicking alom. Mooi voorbeeld was hoe de aanhangers van een basis-
inkomen voor iedereen, stelden dat hun pleidooi hiervoor ondersteund werd door het verhaal van de minister.
Eerlijk gezegd verwacht ik helemaal geen dramatische gevolgen van de robotisering voor de werkgelegenheid. Waarom niet? De automatisering van de maatschappij heeft ook grote gevolgen gehad voor de aard van het werk en de manier waarop we werken. Een voorbeeld uit de dagelijkse praktijk is hoe ik ruim vijfentwintig jaar geleden startte als huisarts. Herhaalreceptuur werd door de assistente handmatig gedaan, evenals de registratie daarvan. Verwijsbrieven dicteerde ik en werden uitgetypt. Eens in de drie maanden was mijn assistente een week druk met het opmaken van de rekeningen. En nu? Herhaalrecepten: alleen nog via de computer. Verwijsbrieven: allemaal gegenereerd uit het elektronisch dossier. Rekeningen: in een handomdraai gegenereerd. De groene kaart: volledig vervangen door een elektronisch dossier.
En wat is er dan met de assistente gebeurd? Verdwenen omdat veel van haar taken zijn vervallen of vereenvoudigd? Nee hoor, ze heeft het drukker dan ooit. Met nieuwe taken en met nieuwe eisen: uitgebreide triage aan de telefoon, patiënten die veel vaker bellen. Met gedelegeerde routinematige taken die de huisarts niet meer hoeft te doen. Met samenwerking met collega’s en andere disciplines.
In de ziekenhuizen is het niet veel anders. Kortom, er is niet minder werk gekomen door de automatisering, er is ander werk en we werken anders. En de mens heeft zich daarbij aangepast. Zo zal het met de robotisering niet anders gaan. Is het verhaal van de minister dan bangmakerij? Dat hangt af hoe je het interpreteert. Als je het als een pleidooi ziet voor het continu bijscholen van onszelf en het goed blijven opleiden van de jeugd voor de banen van de toekomst, dan niet. En zo zie ik het. Vooruitgang heet dat. Niet bang zijn dus.
Hans van Santen, huisarts en hoodfredacteur
Tom Schure
oud docent economie, Heerlen
Mijn complimenten voor de idee van Hans van Santen!
Vanuit mijn invalshoek als algemeen econoom, zie ik ook de verworvenheden van robotisering naast mechanisering en automatisering, waarvan ik de genoegens in mijn studie al mocht begrijpen. Ik mocht ...als docent het MEAO leerlingen elke keer uitleggen.
Robotisering is een groot goed. Net als mechanisering, automatisering betere communicatie, betere organisatie etc.
Arbeidsomstandigheden zijn de afgelopen eeuw gelukkig verbeterd. Ook ik ken uit mijn jeugd in Maastricht de fabrieken, waar de arbeidsomstandigheden niet zo fijn waren. Zoals ENCI, KNP, MOSA, SPHINX.
Stijging van de arbeidsproductiviteit is de bron van onze welvaart: enerzijds hogere inkomens (maar pas op met de evenwichtige verdeling) anderzijds meer vrije tijd: van toen 50 jaren, 50 weken, 50 uren per week naar 40 jaar, weken en uren.
Als algemeen econoom merk ik dat de welvaart telkens vergeten wordt. Geniet juist ervan en dramatiseer de robotisering vooral niet; dat doen domme boekhouders; daar moet Lodewijk Asscher toch boven staan, mag ik hopen.
Ook Willem Vermeend, een hoogleraar die het echt kan doorzien, pleit voor robotisering.
Zeker ook in de gezondheidszorg kan dit soelaas bieden.
algra
zelfstandig bedrijfsarts, rotterdam
Het werk verandert ....
Opvallend (en ook grappig eigenlijk) dat de hoofdredacteur van Medisch Contact het onderwerp robotisering bij de kop neemt.
Alhoewel: het gaat/ging nauwelijks over de robots zelf. De kern (ook van deze hoofdredactionele colu...mn is) is dat 'het werk verandert', in dit geval door allerlei technologische veranderingen zoals robots. Gelukkig is dat zo. Het zou pas echt wat zijn als het werk niet (!) mee zou veranderen op basis van allerlei uitvindingen. Dan zaten we met zijn allen nu nog op de velden bonen en bessen te plukken en konijnen te jagen.
Toch waren de krantenkoppen vrij alarmerend van toon. Zoals de Volkskrant van donderdag 2 oktober 'Robots bedreigen vier op de tien werknemers'. 'Meer dan een miljoen werknemers (720.000 administratieve medewerkers en 301.000 fabrieksarbeiders) dreigen door computers, robots en andere machines vervangen te worden en deze werkgelegenheid wordt vernietigt'.
Voor mij als bedrijfsarts is dit allemaal geen nieuws, maar juist dagelijks kost. Het werk verandert, en dat is maar goed ook. Want vroeger was werk nog vaak fysiek (te) zwaar, of gevaarlijk, en/of ziekmakend. Of te saai, te eentonig, en/of te vies.
Er ontstaan straks allemaal nieuwe beroepen, die we nu nog niet eens kunnen bedenken. Net zoals ik vroeger - ik ben nog van voor de Commodore 64 ! - niet zou hebben kunnen bedenken wat een webdesigner vandaag de dag zou doen. Mijn zoontje droomt nu ervan drone commander te worden.
Het werk verandert, net als wij
Dolf Algra, zelfstandig bedrijfsarts
blogger over werk