Pechvogels

Degenen die dat vermogen niet hebben zien we veel vaker, met een scala aan klachten waar we soms wel, maar vaak ook niet de vinger achter kunnen krijgen. Met uitgebreide medische voorgeschiedenissen, waarbij je je nogal eens afvraagt of wij als artsen de goede dingen hebben gedaan. Of we goed geluisterd hebben naar de patiënt en naar wat er achter de klacht zit. Omdat we het medische verhaal eerst goed uit willen zoeken en de ‘rest’ daarbij ondergesneeuwd blijft.

Medische hulp alleen is niet genoeg

Forensisch arts én onze nieuwe Veldwerk-columnist Jeroen Timmerman (Mijn tolerantiegrens wordt steeds lager en Legalisering) komt de pechvogels vaak op een heel andere plek tegen: in de arrestantenzorg, een belangrijk deel van zijn werk. Hij ziet vooral enorm kwetsbare mensen. ‘Het overgrote deel komt in de problemen door factoren waar ze zelf niet voor hebben gekozen. Ze komen uit moeilijke milieus, probleemgezinnen of ze hebben een verstandelijke of psychische stoornis. In hun verhalen is het thema “pech” overheersend.’ Velen van hen komen in de problemen door drank of drugs.

Of het nu de pechvogels zijn die Timmerman ziet of die wij op het spreekuur zien, een gevoel van machteloosheid roepen ze allemaal op; medische hulp alleen is immers niet genoeg. De veelgehoorde mantra dat iedereen toch vooral zelfredzaam moet zijn, gaat namelijk voorbij aan het lot van deze groep mensen. Dat lot is vaak een maatschappelijk probleem dat wij als artsen niet gaan oplossen. Maar het mag ons niet onberoerd laten.