Ouderen - Hoofdredactioneel

Het aantal 100-plussers in Nederland is sinds het jaar 2000 verdubbeld en bedraagt nu rond de tweeduizend. De helft daarvan woont nog zelfstandig. Het aantal 90-jarigen stijgt ook flink, dus het ‘reservoir’ potentiële 100-plussers is aanzienlijk. En ook die 90-jarigen wonen nog vaak thuis. Ik weet waarover ik praat, want in het dorp waar ik praktijk houd, Velp, wonen twee keer zoveel 65-plussers als in de rest van Nederland en meer dan de helft van hen is 75-plus. Dat zijn natuurlijk niet allemaal ‘krasse knarren’. Als huisartsen rijden we dan ook bovengemiddeld veel visites en de gemiddelde leeftijd van de patiënten is daarbij nooit onder de 80. Sterker nog, meestal loopt die tegen de 90.

Het gaat vaak om patiënten met meerdere aandoeningen, gecompliceerd door cognitieve achteruitgang, polyfarmacie en zorgproblemen. Dat vraagt veel van de gezondheidszorg; niet alleen in de eerste lijn, maar ook in de tweede lijn. Het vraagt vooral veel tijd. En daar zit vaak het probleem, is een veelgehoorde klacht van artsen.

Van Nunen en Bertholet pleiten deze week voor veel meer inzet van de specialist ouderengeneeskunde in de eerste lijn. Uiteraard in samenwerking met de huisarts en met andere disciplines in de eerste en zo nodig ook tweede lijn. Zij signaleren dat in veel huisartsenpraktijken nog op de traditionele manier, diagnosegericht, gewerkt wordt. Dit terwijl bijvoorbeeld het Nederlands Huisartsen Genootschap al geruime tijd geleden het SFMPC-model lanceerde: beoordeel de patiënt op somatisch, functioneel, maatschappelijk, psychisch en communicatief terrein. Het argument dat de tijd hiervoor ontbreekt, is begrijpelijk: er komt immers steeds meer op de huisarts af. Maar dat vormt juist het argument om wel op een andere manier met die zorg voor ouderen aan de slag te gaan. De auteurs beschrijven helder hoe dat kan en hoe het werkt. En aanvankelijk kost dat inderdaad tijd, maar daarna levert dat tijd én kwaliteit op. Professionals blij, zorgverzekeraar blij, maar vooral: patiënten blij. Te mooi om waar te zijn? Nee hoor. Ik weet zeker van niet. Esther Bertholet heeft haar eigen praktijk ouderengeneeskunde in ons gezondheidscentrum. Ik wil niet meer zonder.

Hans van Santen, huisarts en hoofdredacteur

twitter.com/hansvansantenMC