Houvast
1 reactieHet antwoord op de vraag of een behandelprotocol er is voor de patiënt of dat de patiënt er is voor het protocol lijkt een retorische.
Het gevoel dat het antwoord toch niet helemaal vanzelfsprekend is, bekroop me bij het lezen van het stuk van patiënt Roel van Oosten. Hij koos ervoor om af te wijken van het protocol voor de behandeling van het oesofaguscarcinoom dat bij hem werd vastgesteld. Daar kon de ene behandelend arts zich beter in vinden dan de andere. Dat begrijp ik best, maar de communicatie met de patiënt daarover is dan cruciaal én best ingewikkeld. Van Oosten beschrijft heel goed wat dat met hem heeft gedaan.
Protocollen, richtlijnen en standaarden in de geneeskunde hebben de laatste dertig jaar een enorme vlucht genomen. De betekenis daarvan voor de kwaliteit van zorg is enorm en wat dat betreft moeten we onze zegeningen tellen. In de geneeskundeopleiding en tijdens de specialisatie daarna worden de protocollen er stevig ingestampt. Begrijpelijk, maar de vraag is of dit alleen maar ten goede komt aan de patiënt. Hoeveel ruimte is er voor de inbreng van die patiënt? En hoeveel mentale ruimte heeft de dokter om af te wijken van zo’n protocol? Het geeft immers zo fijn houvast in ons vak dat steeds ingewikkelder wordt. Maar het hoort bij ons vak om gemotiveerd af te wijken van zo’n protocol. Dat de wens van een patiënt, zoals in het verhaal van Van Oosten, een motief kan zijn, spreekt voor zich. Maar ook onze ‘weging’ van de specifieke situatie van een patiënt op basis van bijvoorbeeld voorgeschiedenis, leeftijd, bijwerkingen en prognose, is van grote betekenis. Uiteraard in samenspraak met de patiënt. Vanzelfsprekend zegt u? Goed zo! Want dat leidt naar mijn mening tot betere geneeskunde, tot minder overbehandeling én tot tevreden patiënten. Daar kan niemand tegen zijn.
Marjolein
Student-af, Groningen
Amen.