Dwaling

Eind deze maand behandelt de Eerste Kamer de nieuwe klachtwet, voluit de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Met deze wet beoogt de minister de drempel voor de patiënt om te klagen te verlagen. Vanuit de patiëntenorganisaties was immers het geluid gekomen dat de huidige klachtenprocedure, zoals die in de ziekenhuizen en bij de huisartsen georganiseerd is, te omslachtig was en bovendien als onvoldoende onafhankelijk werd ervaren. Albers legt in zijn artikel uit wat de nieuwe wet in de praktijk behelst en wat de mogelijke gevolgen zijn.

Meest opvallend in de nieuwe wet is de introductie van een geschillencommissie die schadeclaims kan toekennen tot 25.000 euro. Tot die commissie kan de patiënt zich wenden als het gesprek met de nieuw in te stellen klachtenfunctionaris en de dokter niet naar tevredenheid is verlopen. De rol van de huidige klachtencommissies is feitelijk uitgespeeld. Hopelijk realiseren de leden van de Eerste Kamer zich dat hier sprake is van een dwaling.

Het toekennen van schadeclaims is nooit het doel geweest van het klachtrecht; dat beoogt immers dat er recht gedaan wordt aan de klagende partij en dat de kwaliteit van de zorg verbetert. Het introduceren van boetes hoort daar helemaal niet thuis, sterker nog, het vertroebelt waar het feitelijk om gaat.

Het is de klassieke fout als een in essentie goede structuur niet optimaal functioneert: niet onderzoeken wat er niet goed functioneert en hoe dat beter kan, maar een andere structuur bedenken. Daarmee wordt vaak een heleboel ervaring en expertise – in dit geval van de bestaande klachtencommissies – weggegooid. Kind en badwater dus. Om vervolgens weer veel tijd, geld en energie te stoppen in iets nieuws.

Uit onderzoek van het Nivel uit 2011 bleek dat maar een heel klein deel van de klagers op zoek is naar geldelijke compensatie. De vraag is of dat zo blijft, aanbod schept immers vraag. Het is goed voorstelbaar dat de geschillencommissies het druk gaan krijgen. En wat de invloed daarvan op het gedrag van dokters is, laat zich raden. Albers beschrijft dat helder. Zal de Eerste Kamer opnieuw de politieke moed hebben een wet van de minister tegen te houden? Het is te hopen.

Hans van Santen, huisarts en hoofdredacteur

twitter.com/hansvansantenMC