De medische apenrots
1 reactieDe bekende primatoloog Frans de Waal werd rond 2015 benaderd door een Amerikaanse anesthesioloog. De laatste had De Waals boek Chimpanseepolitiek gelezen en zag parallellen met de operatiekamer.
Dit triggerde De Waal dusdanig dat hij onderzoek deed naar het klimaat op de (Amerikaanse) operatiekamer en zijn bevindingen publiceerde in juli 2018 in het toonaangevende PNAS. In zijn artikel beschrijft De Waal de resultaten van bijna 6400 sociale en niet-technische interacties tussen het operatiepersoneel, tijdens tweehonderd procedures. Voorbeelden van interacties waren lachen, roddelen, ongeduld, maar ook flirten en dansen. Een belangrijke maar mijns inziens niet geheel onverwachte uitkomst was dat conflicten meestal van bovenaf in de hiërarchische lijn begonnen. Nu is de Amerikaanse setting van het onderzoek wellicht niet een-op-een extrapoleerbaar naar de Nederlandse operatiekamer, maar dat onder andere het Albert Schweitzer ziekenhuis een meldapp gaat gebruiken om ongewenst gedrag op de ok sneller te signaleren, zegt wel iets over de huidige situatie. Het zijn dit soort verhalen en ervaringen die de operatiekamer en haar bewoners nog vaak een mythische status geven. Deze week hoort u van een van die bewoners, kinderhartchirurg Wouter van Leeuwen, hoe hij kijkt naar zijn werk en hoe medisch studenten van nu die spreekwoordelijke apenrots wat meer relativeren.
Conflicten begonnen meestal van bovenaf in de hiërarchische lijn
Een andere ontwikkeling waardoor gevoelsmatig wat hiërarchie is weggevallen, is die van de erkenning van SEH-artsen als medisch specialisten. Nadat het College Geneeskundige Specialismen (CGS) eerder nog te kennen had gegeven de erkenning niet te geven, heeft het dit besluit nu bijgesteld en alsnog het predicaat medisch specialisme uitgedeeld. SEH-artsen zijn begrijpelijkerwijs blij, opgelucht en een enkeling zelfs tot tranen geroerd. Hiermee heeft de SEH-arts nu ook formeel dezelfde hiërarchische status als de chirurg en de internist met wie hij samenwerkt. En de bijvangst is dat de kans dat De Waal onderzoek moet gaat doen op de SEH, alleen maar kleiner is geworden.
B. Bos
Ouderengeneeskunde , Leiden
SEH-artsen: gefeliciteerd. Ik hoopte met jullie mee, want de apenrots: laat dat een lekkere steppe worden met ruimte voor iedereen. Samen maken we de puzzel, een apenrots: daar hebben we niet veel meer aan. Ben superblij voor jullie