Blogs & columns
Column

Tussen dik en mager

Ik lap dit gezondheidsadvies aan mijn laars

Plaats een reactie

In juli verscheen het definitieve artikel over de relatie tussen BMI en oversterfte in The Lancet: een meta-analyse van de individuele data van 10,6 miljoen deelnemers uit 239 prospectieve studies (online gepubliceerd op 13 juli 2016). Deze meta-analyse toonde aan wat iedereen met kennis van zaken weet. De groep met de laagste sterfte in de niet-geselecteerde bevolking is de groep met overgewicht (een BMI van 25-30): een HR (hazard-ratio) van 0,95, of een 5 procent lagere sterfte.

Maar ‘Zij Die Het Goed Met Ons Voor Hebben’ hebben afgesproken dat wie overgewicht heeft (3,5 miljoen, een derde van de deelnemers) het onderwerp moet en zal zijn van gezondheidscampagnes. In niet-geselecteerde bevolkingen hebben mensen met overgewicht een lagere sterfte, maar in voor gezondheid geselecteerde populaties uit deze studies hebben mensen met normaal gewicht een lagere sterfte. Dat is zo nieuw als chocola met hazelnoten. In de meta-analyse worden mensen met ziekte uitgesloten, wordt gecorrigeerd voor roken en worden mensen met minder dan vijf jaar follow-up uitgesloten (2,8 miljoen uitvallers). Nauwelijks effect. En dan, hocus pocus pas, worden enkel niet-rokers, zonder bekende ziekte en met langer dan vijf jaar follow-up beschouwd (6,7 miljoen uitvallers). Eindelijk bekennen de data een HR van 1,11, of 11 procent oversterfte bij overgewicht. In de eerste zin van de conclusie spreken de auteurs nog voorzichtig van een ‘associatie’. Het betreffen erg lage risico’s in honderden observationele studies met variabele definities van chronische ziekte, roken, zeer variabele follow-up, onverklaarde uitval en heel veel niet gemeten potentiële verstoring. In de tweede zin gaan alle remmen los: ‘Deze bevinding ondersteunt strategieën om het gehele spectrum van overgewicht te bestrijden.’ Ik ken ‘deze bevinding’ al dertig jaar en ze ondersteunt niets. Er is geen schijn van bewijs dat die associatie van een (minimale) lagere sterfte bij een gezonde selectie met een normaal gewicht causaal is. Mensen met een normaal gewicht doen ook nog andere gezonde dingen, naast op hun gewicht letten. Om mezelf als onderwerp te nemen: mijn BMI is 28. Ik ben een slachtoffer van luilekkerland dat te graag lekker eet. Mocht ik besluiten dat ik nu toch wat minder moet eten en wat meer moet bewegen: deze bevlieging gaat zo weer voorbij, in de zetel met een goed boek en een trappist. Ik neem het leven licht en lap niet alleen deze maar ook vele andere gezondheidsadviezen aan mijn laars. Als sommige van die adviezen niet van de pot zijn gerukt, verklaart dit snel een geringe oversterfte. En als die oversterfte van 11 procent toch causaal is, betekent dat een jaar minder leven, in ruil voor een leven lang lekker eten. Dat is een voordelige ruil. Als daarentegen de lagere sterfte bij overgewicht in de gehele bevolking, weergevonden in zowat alle studies, causaal is, betekent minder overgewicht een (ietsje) hogere sterfte.

1,3 miljoen (12%) mensen hadden vetzucht, variërend van mild tot extreem. Deze mensen hebben een probleem. Afvallen en afgevallen blijven is ongeveer even moeilijk als afkicken van een heroïneverslaving. Ons onvermogen om daar wat aan te doen, staat in schril contrast met deze belachelijke poging om van overgewicht een probleem te maken.

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.